Geri Dön

Türkiye'de 2014-2018 yılları arasında tespit edilen köpek ve kedi kuduz vakalarının kümelenme analizi ile incelenmesi

Investigation of the cluster analysis of detected canidae and felidae rabies cases in Turkey between 2014 and 2018

PDF İndir

  1. Tez No: 590191
  2. Yazar: FEVZİYE İPEK KESKİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MELTEM ÇÖL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Epidemiyoloji, Halk Sağlığı, Kuduz, Kümelenme Analizi, Yer-Zaman Permutasyon Modeli, Epidemiology, Public Health, Rabies, Cluster Analysis, Space-Time Permutation Model
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 271

Özet

Türkiye'de 2014-2018 Yılları Arasında Tespit Edilen Köpek ve Kedi Kuduz Vakalarının Kümelenme Analizi ile İncelenmesi İnsanlık tarihinin bilinen en eski ölümcül hastalıklarından birisi olan kuduz, günümüzde birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu araştırmada Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü'ne (The World Organization for Animal Health, International Office des Epizooties-OIE) bildirimi yapılan köpek ve kedi kuduz salgınlarının yer ve zaman boyutlarında kümelenmelerini tespit edip, dağılımını incelemek amaçlanmıştır. Hastalığın insanlara bulaşmasında büyük rolü olan köpek ve kedi kaynaklı kuduz salgınlarının kümelendiği bölgeleri ve dağılımını tespit etmek hem kuduzun ilgili türlerde önlenmesi hem de hastalığa zamanında müdahale edilmesi açısından önemlidir. Bu araştırma 2014-2018 yılları arasında bildirilen 768 köpek ve kedi kuduz salgını ve 2033 vakanın oluşturduğu kümelerin değerlendirildiği tanımlayıcı özellikte bir çalışmadır. Bu araştırmada Kulldorff mekansal tarama istatistiği olan SaTScan yazılımı 9.6 versiyonu kullanılarak yer-zaman permutasyon modeli (Space Time Permutation Model) ile yer-zaman kümeleri belirlenmiştir. Tespit edilen kümelerin istatiksel önemi Monte Carlo hipotez testi kullanılarak hesaplanmış ve QGIS yazılımı 3.6 versiyonu kullanılarak kümeler görselleştirilmiştir. Farklı tarama pencereleri ve tarama zamanları kullanılarak bir seri analiz yapılmıştır. Kuduz hastalığının inkübasyon süresi göz önüne alınarak belirlenen tarama zamanı ile değişken çaplı tarama penceresi ve maksimum küme büyüklüğü kullanılarak yapılan analizlerde benzer kümeler tespit edilmiştir. Değişken çaplı tarama penceresi ve yedi gün tarama zamanı ile tespit edilen 24 istatistiksel olarak anlamlı kümeden 13'ü sıfır km yarıçapa sahip tek bir lokasyonu içerirken, 11'i bir km'den büyük yarıçapa sahiptir. Bu kümeler son beş yıl içinde çıkan 768 salgından 216'sını, bu salgınlarda tespit edilen 2033 vakadan 553'ünü içermektedir. Tespit edilen en muhtemel yer-zaman kümesi Türkiye'nin İç Anadolu ve Karadeniz Bölgesinin kesiştiği alanda yer alan ve yüksek riskli dönem olarak 12 Şubat 2014-04 Kasım 2014'ü içeren 98,79 km yarıçap ile sınırlandırılmış dairesel bir alandır. İkincil kümeler ise çoğunlukla Doğu Anadolu, Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer almaktadır. Sonuç olarak tespit edilen kümeler farklı coğrafi bölgelerde kuduz salgınlarının rastgele dağılmadığını göstermiştir. Bu sonuçlara dayanarak kümelenme tespit edilen alanlarda önceliklendirme yapılarak kuduz ile mücadele yöntemlerinin uygulanması, parenteral ve oral aşılama kampanyalarının eş zamanlı yapılması önerilmektedir. Bu araştırmada kullanılan metodolojinin uygulanabilir olduğu ortaya konulmuş ve kuduz haricindeki diğer hayvan hastalıklarının analizine olanak sağlaması için Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri tarafından kullanılan Veteriner Bilgi Sistemi'ne (VETBIS) entegre edilmesinin uygun olacağı kanaatine varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Investigation of the Cluster Analysis of Detected Canidae and Felidae Rabies Cases in Turkey Between 2014 and 2018 Rabies which is one of the known oldest diseases in the history of humanity, is an important public health problem in Turkey as in many countries today. The aim of this study is to detect and investigate the distribution of the space-time clusters of the canidae and felidae rabies outbreaks notified by the General Directorate of Food and Control of the Ministry of Agriculture and Forestry to the World Organization for Animal Health (International Office des Epizooties-OIE.) It is important to detect the locations and distribution of the rabies outbreak clusters caused by canidae and felidae, which plays a major role in the transmission of the disease to humans, both in the prevention of rabies in related species and in the timely intervention of the disease. This is a descriptive study evaluating the clusters of 768 rabies outbreaks and 2033 cases in canidae and felidae notified between 2014 and 2018. In this study, the space-time clusters were determined by using the Space Time Permutation Model SaTScan software 9.6 version which is the Kulldorff spatial scan statistics. Statistical significance of the detected clusters was calculated by using Monte Carlo hypothesis test and clusters were visualized by using QGIS software version 3.6. A series of analyzes were performed with different scan windows and scan times. Similar clusters were identified in the analyzes using a variable diameter screening window and maximum cluster size with the determined scan time based on the incubation period of rabies. Of the 24 statistically significant clusters identified by a variable diameter scanning window and seven days of scanning time, 13 had a single location with a zero km radius, while 11 had a radius greater than one km. These clusters include 216 out of 768 outbreaks over the past five years, and 553 out of 2033 cases identified in these outbreaks. Identified most probable space-time cluster region located at the intersection area of Turkey's Central Anatolia and the Black Sea Region with a high-risk period as 12 February 2014-04 November 2014 was limited to a circular area with 98,79 km radius. Secondary clusters were mostly located in Eastern Anatolia, Black Sea and Southeast Anatolia Region. In conclusion detected clusters showed that the rabies outbreaks were not randomly distributed in different geographical regions. Based on these results, it is recommended to prioritize the clustering areas to implement rabies control measures and to conduct parenteral and oral vaccination campaigns simultaneously. The methodology used in this study was found to be feasible and it was concluded that it would be appropriate to integrate it into the Veterinary Information System (VETBIS) used by the Provincial and District Directorates of the Ministry of Agriculture and Forestry to allow the analysis of animal diseases other than rabies.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    591888

    Türkiye'de 2014-2018 yılları arasında matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin analizi

    Analysis of the graduate thesis which made between 2014-2018 years in mathematics education in Turkey

    DİJLE ATASEVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RECAİ AKKAYA

  2. Tez No

    634009

    Karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle 2014-2018 yılları arasında Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi acil servisine başvuran olguların adli tıp açısından değerlendirilmesi

    Evaluation of the patients admitted to the Selcuk University Faculty of Medicine emergency department between 2014 and 2018 in terms of forensic Medicine DUE to carbon monoxide poisoning

    ALPER DOĞAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Adli TıpSelçuk Üniversitesi

    Adli Tıp Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KAMİL HAKAN DOĞAN

  3. Tez No

    659028

    Sağlık Bakanlığı Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinin verimlilik analizi

    Efficiency analysis of Oral and Dental Health Centers of the Ministry of Health

    OĞUZHAN YÜKSEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Sağlık Kurumları YönetimiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VAHİT YİĞİT

  4. Tez No

    649684

    Türkiye ve Amerika'da eğitim yönetimi alanında hazırlanan doktora tezlerinin incelenmesi

    Examination of the Ph.D. thesis prepared in the field of educational administration in Turkey and in USA

    MUSTAFA ÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMİL YÜCEL

  5. Tez No

    623372

    Türkiye simulium ornatum tür grubunun (Simuliidae: Diptera), filogenisi, filocoğrafyası ve taksonomisi

    Phylogeny, phylogeography and taxonomy of simulium ornatum species group (Simuliidae: diptera) of Turkey

    EBRU CEREN FİDAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    BiyolojiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DAVUT ÜMİT ŞİRİN

Geri Dön