Evrimsel süreçte beslenme dönüşümleri ve obezite
In the evolutionary process nutritional transitions and obesity
- Tez No: 590877
- Danışmanlar: PROF. DR. TİMUR GÜLTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Antropoloji, Beslenme ve Diyetetik, Halk Sağlığı, Anthropology, Nutrition and Dietetics, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Antropoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fizik Antropoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Milyonlarca yıldır devam eden evrim sürecinde insan genomu çeşitli değişkenler tarafından uyumsal değişime uğramıştır. İnsanın genetik yapısı, modern insan Homo sapiens'in yaklaşık 40 bin yıl önce ortaya çıkışından bu yana görece çok az değişime uğramıştır. Kültürel değişimin biyolojik değişimden daha hızlı gerçekleşmesiyle biyolojik streslerin ortaya çıkması kaçınılmaz olmuştur. İnsan evriminde genler, yaklaşık 2.6 milyon ile 10 bin yıllık sürede şekillenmiştir. Bu süreçte yeni ortamına tam uyum sağlayacak vücut adaptasyonunu geliştiremeyeceği ve bazı uyum problemleri yaşanabileceği genel kabul görmektedir. Son 30 yıl içinde diyetteki besinlerin niteliğindeki değişimlerin obezite sıklığı ile ilintili olduğu ortaya koyulmuştur. Ayrıca gelir düzeyi yüksek olan gelişmiş ülkelerde obezitenin ucuz ve yüksek yağ içerikli işlenmiş besinleri tüketen alt düzey sosyoekonomik gruba mensup kesimlerinde daha fazla görülmesi sosyoekonomik durum arasında bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Obezite bazıları genetik, bazıları davranışsal olarak çok faktörlü özelliklerle birlikte gelişme gösterir. Obezite ve fazla kiloluluk sağlık için risk oluşturan anormal ve aşırı yağ birikimi olarak tanımlanır, en genel tanımıyla vücutta enerji alımı ve harcanması arasındaki dengenin bozulmasıyla ortaya çıkan komplike bir hastalıktır. Obezite ve obeziteye bağlı gelişen Tip II diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar ve kansere sebep olmaktadır. Diyet kaynaklı obezite, küresel epidemik bir hastalık olarak kabul edilmektedir.
Özet (Çeviri)
Human genome has been shaped through millions of years of evolutionary history via several revolutionary changes. The human genome has remained primarily unchanged since appearance of anatomically modern human Homo sapiens about 40.000 years ago. Humans evolved between 2.6 million years ago to 10.000 years ago. In an evolutionary sense, this is a very short period of time.Although human continue to evolve biologically, these changes are much slower than changes in human cultural adaptation therefore the biological stresses occurred. It is accepted that there would be some adaptive mismatch to new environment cause of genes has no enough time for new adaptive changes. In recent 30 years researches show that the quality of nutrients has been changed and it is related high prevalence of obesity. In addition, in developed countries with high income levels obesity is more prevalent among low-level socioeconomic groups who consuming cheap and high fat processed foods reveal that a relationship between obesity and socio-economic status. Obesity develops with multifactorial traits some of genetically, some of behavioral. Overweight and obesity defined as abnormal and excess fat accumulation that presents a risk to health problem. In the most general definition obesity is a complicated disease caused by disruption of the balance between energy intake and expenditure in the body. These are major risk factors for a number of chronic diseases, including obesity related type 2 diabetes, cardiovascular diseases and cancer. As a major risk for serious diet-related noncommunicable disease that obesity is accepted a global epidemic illness both in developed and developing countries.
Benzer Tezler
- Askeri devrim ve topyekûn savaş ilişkisi: Son dönem Osmanlı'da topyekûn savaşın kaynakları
The relationship between military revolution and total war: The origins of total war in the late Ottoman period
AYŞENUR TAŞKESEN
Doktora
Türkçe
2024
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKER AKTÜKÜN
- Mimari formun evrim anlatısı: Canlı form hali
The evolution narrative of architectural form: The state of vital form
BETÜL UÇKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
PROF. DR. FATMA AHSEN ÖZSOY
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çanak Çömleksiz Neolitik Dönemde insan ve besin ilişkisi
The nutrition and the human relationship Southeastern Anatolia region in the pre-Pottery Neolithic Period
METİN İŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
AntropolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA ÖZBULUT
- Düşünsel ortamın bilgiye dönüşümü: Tarihöncesi insan davranışlarının materyal kültür oluşumuna etkileri
Transformation of the intellectual environment into knowledge: The impact of prehistoric human behavior on the formation of material culture
HANDE BAŞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Antropolojiİstanbul ÜniversitesiTarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE GÜLDOĞAN