Karamanoğulları-Osmanlı siyasi ve kültürel ilişkileri: Niğde Ak Medrese
Karamanoğullari-osmanli political and cultural relations: Niğde Ak Madrasa
- Tez No: 592148
- Danışmanlar: PROF. DR. NERMİN ŞAMAN DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Tarih, Art History, History
- Anahtar Kelimeler: Karamanoğulları, Niğde, Ali Bey, Ak Medrese, Etkileşim, Karamanoğulları, Niğde, Ali Bey, White Madrasa, İnteraction
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 258
Özet
Niğde'de bulunan Ak Medrese Karamanoğulları Beyliği döneminde inşa edilmiş bir yapıdır. Medrese, Niğde şehrinde tarihi kent dokusu içinde, İç Kalenin sur duvarları dışında inşa edilmiştir. Bazı kaynaklarda“Medresetü'l Beyza”ve“Ak Medrese”adlarıyla da anılmaktadır. Bu isim kapı çevresinde bulunan mermerin beyazlığından gelmektedir. Yapının adı, bazı kaynaklarda ise banisine izafeten Ali Bey Medresesi diye geçmektedir. Medresenin inşa kitabesi ve vakfiyesi bulunmaktadır. Medresenin kitabe ve vakfiyesinden banisi öğrenilmektedir. Yapının banisi, Osmanlı padişahı Murad Hüdavendigar'ın kızı Nefise Sultan/Melek Hatun ile Karamanoğlu Alâeddin Ali Bey'in evliliğinden olan küçük oğlu Ali Bey'dir. Ali Bey, Karamanoğlu hükümdarı Mehmet Bey'in kardeşi ve Niğde emiri, hâkimi olarak karşımıza çıkmaktadır. Medrese Ali Bey'in abisine tabi olarak Niğde Meliki olduğu dönemde 1409-1410 yılında yaptırılmıştır. Niğde Ak Medrese açık avlulu, iki eyvanlı ve iki katlı plan tipindedir. Yapı 22.50 X 24.00 m. ölçülerinde simetrik bir düzenleme gösterir. Kuzey/ön cephe yapının en hareketli bölümü ve bezemenin yoğunlaştığı bölümdür. Medresenin çift katlı plan şeması ön cephenin kurgusuna da yansımıştır. İki katlı olarak düzenlenen cephede, eksende mukarnas kavsaralı taç kapı ile üst seviyede galerili bir düzenleme görülür. Cephenin eksenindeki taç kapı ve iki yanına yerleştirilen üst seviyedeki galeriler ön/giriş cephesini oluşturur. Taç kapı hem dışa taşkın hem de beden duvarlarından yüksek tutularak giriş vurgulanmıştır. Medresenin sivri kemerli taç kapısı, kuzey cephedeki galeri düzenlemesi ve zengin bezeme öğeleri inşa edildiği dönemde yenilikçi bir anlayışın manifestosu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
Located at Niğde, White Madrasa is a building which was built in the era of Principality of Karaman. The Madrasa was built outside the walls of the Keep within the historical texture of the city. In some sources, it is referred to as“Medresetü'l Beyza”and“Ak Medrese”. This name was given based on the whiteness of the marble around its gate. The structure is referred to as Ali Bey Madrasa in some sources in reference to its constructor. The building has its construction inscription and deed. The constructor of the building is specified on the inscription and deed. The constructor of the building is Ali Bey, the younger son of Ottoman Sultan Murad Hüdavendigar's daughter Nefise Sultan/Melek Hatun and Karamanoğlu Alâeddin Ali Bey. Ali Bey is the brother of Karamanoğlu Ruler Mehmet Bey and he is the ruler of Niğde. The Madrasa was built in 1409-1410 while Ali Bey was the Ruler of Niğde under his brother's command. Niğde White Madrasa is a two-storey building with an open courtyard and two iwans. The building has a symmetric arrangement in 22.50 X 24.00 metre dimensions. North/front façade is the most dynamic part of the building and where the decoration is the most intense. Double storey scheme of the madrasa is reflected to the structure of front façade. Organized in two storeys, stalactite intrados crown gate and an organization with gallery on top level are seen in the axis. The crown gate in the axis of the façade and top level galleries placed on both sides of the gate constitute the front/entrance façade. The entrance is emphasized by keeping the front gate protruded and higher than the main walls. Crown gate of the madrasa with a pointed arch, the gallery on the northern façade and rich decoration elements are the manifestation of an innovative perception at the time.
Benzer Tezler
- Dulkadir Beyliği'nin komşu beylik ve devletlerle münasebetleri (1337-1522)
Dulkadir Principality's relations with neighboring states and principalities (1337-1522)
SAMET ALIÇ
Doktora
Türkçe
2017
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN DÖGÜŞ
- Karamanlı Aynî Divanı'nın cemiyet açısından tahlili
An analysis of Karamanlı Ayni's Divan in terms of society
HALİSE NURCAN ESENDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıÇankırı Karatekin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM AKYOL
- Erken Cumhuriyet dönemi İçel tarihinin mühim bir kaynağı 'Taş İli Gazetesi' (1923-1927)
An important source of the history of İçel in the Early Republican period 'Taş İli Newspaper' (1923-1927)
ÖNDER KARATAŞ
- Siyasi, idari kültürel ve ekonomik alanda Silifke (1924-1933)
Silifke in political, administrative, cultural and economic fields (1924-1933)
KORAY GİDİRİŞLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EROL YÜKSEL
- XIX. asır sonlarında İçel Sancağı Anamur kazası
Anamur caunty of İçel Sajak at the and of the XIX. century
İBRAHİM ERDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
TarihPamukkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELAHİTTİN ÖZÇELİK