Sağlıklı ortoreksiya ve ortoreksiya nervoza: Ebeveynden algılanan psikolojik kontrol ve uyumlu-uyumsuz mükemmeliyetçilik özellikleri ile ilişkisinin incelenmesi
Healthy orthorexia and orthorexia nervosa: Their relationship with parental psychological control and adaptive-maladaptive perfectionism
- Tez No: 593177
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KUNTAY ARCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu çalışmada ebeveynden algılanan psikolojik kontrol düzeyinin, uyumlu–uyumsuz mükemmeliyetçilik özelliklerinin sağlıklı ortoreksiya ve ortoreksiya nervoza ile ilişkilerinin incelenmesi ve ebeveynden algılanan psikolojik kontrol ile ortoreksiya nervoza arasındaki ilişkide uyumsuz mükemmeliyetçiliğin aracı rolünün araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Bilgilendirilmiş Onam Formu, Psikolojik Kontrol Ölçeği, Teruel Ortoreksiya Ölçeği, Uyumlu Uyumsuz Mükemmeliyetçilik Ölçeği Kısa Formu kullanılmıştır. Çalışmanın analizlerini gerçekleştirmek için SPPS ve LISREL paket programları kullanılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında Teruel Ortoreksiya Ölçeği Türkçe'ye çevrilmiş, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Çalışma örneklemini uygun örnekleme yolu ile seçilen 18 yaş üstü 300 katılımcı (175 kadın, 125 erkek) oluşturmuştur. Çalışma sonuçları, Teruel Ortoreksiya Ölçeği'nin Türkçe uyarlamasının sağlıklı beslenmenin problemli ve problemsiz yönlerini iki boyutta değerlendiren geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu ortaya koymuştur. Çalışmanın ikinci aşamasının örneklemini uygun örnekleme yolu ile seçilen 18 yaş ve üstü 302 katılımcı (173 kadın, 129 erkek) oluşturmuştur. Analiz sonuçlarına göre sağlıklı ortoreksiya mükemmelliyetçiliğin yüksek standartlar boyutu ile pozitif yönde, babadan algılanan psikolojik kontrol ile negatif yönde ilişkili bulunmuştur. Ortoreksiya nervozanın ise mükemmelliyetçiliğin çelişki boyutu ve anneden algılanan psikolojik kontrol ile pozitif yönde ilişkili olduğu ortaya konmuştur. Son olarak ebeveynden algılanan psikolojik kontrol ve ortoreksiya nervoza arasındaki ilişkide uyumsuz mükemmeliyetçiliğin aracı rolünün olduğu ortaya konmuştur. Çalışma sonuçları, literatür çerçevesinde tartışılmış, gelecek araştırma ve uygulamalar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relations of healthy orthorexia and orthorexia nervosa with parental psychological control, adaptive-maladaptive perfectionism and to investigate the mediating role of maladaptive perfectionism in the relation between perceived parental psychological control and orthorexia nervosa. Demographic Information Form, Psychological Control Scale, Teruel Orthorexia Scale, The Short Form of the Revised Almost Perfect Scale were used for data collection. SPPS and LISREL programs were used for conducting the relevant analyses. For the first part of the study, Teruel Orthorexia Scale was translated into Turkish and reliability - validity studies were conducted. The sample consisted of 300 adults, aged 18 years old and older (175 females, 125 males). The findings of the study revealed that Turkish version of the Teruel Orthorexia Scale was a valid and reliable instrument to assess problematic and non-problematic aspects of healthy eating in two dimensions. The samples of the second part of the study consisted of 302 adults, aged 18 years old and older (173 females, 129 males). The findings revealed that healthy orthorexia was positively associated with high standarts dimension of perfectionism and negatively associated with maternal psychological control. On the other hand, orthorexia nervosa was positevely associated with discrepancy dimension of perfectionism and paternal psychological control. Finally, maladaptive perfectionism mediated the relation between perceived parental psychological control and orthorexia nervosa. The results were discussed in the light of the literature and suggestions are made for future theory and practise.
Benzer Tezler
- Ergenlerde ebeveyn kontrolünün sağlıklı beslenme takıntısıyla (ortoreksiya nervoza) ilişkisi
The relationship between parental control and healthy eating obsession (orthorexia nervosa) in adolescents
SEDA TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER AKGÜL
- Sağlıklı ortoreksiya ve ortoreksiya nervozayı ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması: Çok boyutlu ortoreksiya ölçeği
A scale development study for measuring healthy orthorexia and orthorexia nervosa: The multidimensional orthorexia scale
KÜBRA TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Rumeli ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK ŞİMŞEK
- Ortoreksiya ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları, besin seçimi ve beden imajı değişkenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Evaluation of the relationship between orthorexia and healthy lifestyle behaviors, food choice and body image variables
BÜŞRA ERASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiBursa Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU ÇIRPAN KANTARCIOĞLU
- Ortoreksiya nervozanın obsesif kompulsif belirtiler, yeme bozukluğu belirtileri ve yaşam kalitesi ile ilişkisinde mükemmeliyetçiliğin aracı ve düzenleyici rolleri
Mediating and moderating roles of perfectionism in the relationship of orthorexia nervosa with obsessive compulsive symptoms, eating disorder symptoms, and quality of life
RABİA YİĞİT
- Egzersiz yapan bireylerin davranış düzenleyicileri: Fiziksel görünüş mükemmeliyetçiliği ve ortoreksiya
Exerciser's behavior regulators: Physical appearance perfectionism and orthorexi̇a
ESRA TURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporEge ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDE ZİŞAN KAZAK