Altun Yaruk'un (II. kitap) Türkçe ve Moğolca çevirilerinin karşılaştırmalı söz varlığı
Golden Light's (II. volume) Turkish and Mongolian translational language analysis
- Tez No: 593679
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERAP ALPER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 231
Özet
Budizmin Mahāyāna mezhebine ait“Suvarnaprabhāsa – sutra”(Skr.) kısaca“Altun Yaruk”olarak bilinen eser, İslâmiyet öncesi Türk dünyası özellikle Eski Uygurlar için önemli bilgiler içeren Uygur harfli yazılmış mühim bir Budist çevre öğreti kitabıdır. Eser, X. yüzyılda, Çin dilinden Eski Uygur Türkçesine tercüme edilmiştir. Budist çevre eseri olarak Turfan bölgesinde bulunduktan sonra Radlov V. V. – Malov S. E. taraflarından 1893 yılında Leningrad'da (St. Petersburg) neşredilmesiyle beraber ilim dünyasında daha çok tanınmıştır. Bu çalışmada, Altun Yaruk'un en sağlam nüshası olarak kabul gören St. Petersburg nüshasının II. kitabının Türkiye Türkçesi aktarımı yapılarak, Moğolca Altun Yaruk'un aynı bölümleriyle karşılaştırılıp her iki dildeki ortak söz varlığı incelenmiştir. Daha sonra Klasik Moğol yazısından Kırıl alfabesine aktarılmış Moğolca Altun Yaruk'un, aslına uygun bir şekilde Türkiye Türkçesi tercümesi de yapılmıştır. Moğolca – Türkçe tercümelerinde kullanılmış olan ortak Sanskritçe, Soğdca, Çince gibi alıntı dini terimler dışında, ortak sözcükler, deyimler ve fiiller dahil olmak üzere o dönem dini gereğince türetilmiş Uygurca sözcükler kavram alanlarına göre sınıflandırılarak açıklamalar yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The most well-known work“Suvarnaprabhāsa – sutra”(Skr.) of Mahāyāna Buddhism, in short“Golden Light”, the pre-Islamic Turkish world is an important Buddhist teaching book written in Uighur alphabets, which contains important data about the ancient Uighurs. In the X-century, this work was translated from the Chinese language into Old Uighur Turkic language as a Buddhist work, discovered in the Turfan region, which was later considered to be the most robust work recognized by Radlov V. V. – Malov S. E. in Leningrad (St. Petersburg). In this study, second copies of St. Petersburg are translated into Turkish,the same section of Mongolian Golden Light's common vocabulary were examined in both languages. Mongolian Cyrillic alphabet translated version of Golden Light, was originally translated to Turkish appropriately. The new areas of Uighur words concept, consisting common words, idioms and verbs, were classified including common Sanskrit, Sogdian and Chinese, which were used in Mongolian – Turkish translations.
Benzer Tezler
- Burdur ili mermer sektörünün kurumsal ve ekonomik yapısı
İnstitutional and economic structure of marble sector in burdur
AHMET SARITAŞ
- Altun Yaruk'un Sekizinci Kitabı 1070-2133 satırları üzerine söz dizimi incelemesi
A syntactic study on the eight book of Golden Light (Altun Yaruk) (1070-2133)
FATMA NUR TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZCAN TABAKLAR
- Altun Yaruk'un yedinci kitabı üzerine söz dizimi incelemeleri
A syntactic analysis of the seventh book of the Altun Yaruk (Golden Light)
BERKER KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN TABAKLAR
- Altun Yaruk'un sekizinci kitabı (1-1069) üzerine söz dizimi incelemeleri
A syntactic study on the eighth book of Golden Light (1-1069)
KÜBRA GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERYAL KORKMAZ
- Uygarca Altun Yaruk'a ait belgeler
Fragments of Altun Yaruk'un Uighur language
AYHAN TERGİP
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEVAL KAYA