Creating sonic experiences as a landscape design element for increase the value of public space
Peyzaj tasarım öğesi olarak tasarlanan ses deneyimleriyle kamusal mekanın yaratıcı değerini artırmak
- Tez No: 594069
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MELTEM ERDEM KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Daha sonra doSes, mekanın en belirleyici öğelerinden birisidir. Duyu organının sürekli açık oluşu; sesin limitsizliği, yani mekansal sınırların dışındaki seslerin de algılanabilir oluşu; sesi oluşturan fiziksel öğelerin psikolojik etkileri; sesin ne kadar güçlü bir kavram olduğunu kanıtlamaktadır. Algılanan sesler, özellikle kentsel mekanda her geçen gün daha çok çeşitlilik göstermekte; gündelik yaşantıda“nostaljik”,“kültürel”,“rahatlatıcı”,“yorucu”,“rahatsız edici”,“eğlendirici”vb. birçok anlam edinmektedir. Mutlak sessizlik, bu deneyim için özel olarak yapılmış bir mekanda bulunulmadığı sürece mümkün değildir. Ses bu kadar baskın ve kesintisiz bir gerçeklik iken; mekansal planlama/tasarım alanlarında görselliğin geri planında kalmamalıdır. Mekana dair deneyimleri önemli ölçüde etkileyebilecek, değiştirebilecek, dönüştürebilecek olan ses, en az görsellik kadar önemli bir mekansal tasarım öğesi olarak düşünülmelidir. Sesin, görsel tasarım öğelerinin rijid, sınırlı mekansallığını aşan bir yapısı vardır. Sesin oluşturduğu alan, sesi duyan kişi tarafından 360 derece algılanabilir. Görselin, gözün görüş alanı kadar sınırı varken sesin böyle bir sınırı yoktur. Ayrıca, sesin algılanışı duyu organıyla da sınırlı değildir. Ses, titreşim olduğu için katı maddelerce de iletilebilir, dolayısıyla kemikler tarafından iletilen ses titreşimi dokunma duyusuyla da hissedilebilir. Bunun haricinde, ses kimi zaman ses kaynağından farklı bir yerde de algılanabilir ki bu durum daha çok, sesin bina, duvar gibi katı cisimlerden yansıması sonucu meydana gelir. Ses kaynağının uzaklığı, gürlüğü, konumu, nelerle çevrili olduğu, hareketli olup olmadığı, frekansı vb sese dair birçok parametre, sesin nasıl bir mekan oluşturduğunu belirler. Mekanlar görsel mekan tasarımı aracılığıyla nasıl değiştirilebiliyor, dönüştürülebiliyor, iyileştirilebiliyorsa; ses peyzajı tasarımı ile de değiştirilebilir, dönüştürülebilir ve iyileştirilebilirler. Ses peyzajındaki bu müdahaleler günümüze kadar sanatçılar, tasarımcılar, mühendisler tarafından; gürültüyü azaltma, notaya dönüştürme, doğal sesleri ön plana çıkarma, farkındalığı yüksek bir dinleme deneyimi sağlama, sesi kullanarak politik, sosyal, ekolojik konularda farkındalık yaratma vb. amaçlarla yapılmıştır. Tezin amacı, daha önce yapılmış olan mekansal ses peyzajı tasarımı/müdahalesi örneklerini ve belirlenen tasarım yöntemlerini inceleyerek; gelecekteki sespeyzajı konsept tasarım süreçlerinde başvurulabilecek bir kategorizasyon yöntemi önermektir. Tezi oluşturan bölümlerin konuları sırasıyla şöyledir: Birinci bölümde teze giriş yapılmış ve bu çalışmanın yapılmasını sağlayan temel nedenler açıklanmıştır. İkinci bölümde, 'kamusal alandaki sesle ilgili deneyimler' konusunu anlayabilmek için gerekli görülen temel 'ses peyzajı' kavramları detaylı olarak tanımlanmıştır. Üçüncü bölümde, ses peyzajıyla bağlantılı müdahaleler aracılığıyla kamusal mekanın xviii yaratıcı, aktif bir biçimde kullanımına dair uygulanan ve önerilen örnek çalışmalar incelenmiştir. Dördüncü bölümde, literatürdeki daha önce üretilmiş olan kentsel ses tasarımı yöntemleri, tez kapsamında belirlenen kategoriler altında incelenmiştir. Beşinci bölümde, bir önceki bölümdeki kentsel ses tasarımı örnekleri incelemesinde yapılan çıkarımlar ve varılan sonuçlar tartışılmıştır. Altıncı bölümde tezin giriş bölümünde sorulan araştırma soruları cevaplandırılmış, tezin özgün ve yaygın değeri detaylı olarak irdelenmiş ve tezin, gelecekteki kentsel ses tasarım çalışmalarında başvurulabilecek kategorizasyon yöntemi önerisi vurgulanmıştır. Dokuz kentsel açık alan ses sanatı/tasarımı örnek çalışması,“Gürültünün değerlendirilmesi”,“Estetik”ve“Sesin yardımcı eleman olduğu çalışmalar”olmak üzere üç amaca göre seçilmiştir. Çalışmalar bu başlıklar altında,“amaç”,“tasarım yaklaşımı”,“toplumsal amaç”,“metod”,“teknik metod”,“ilgili kavram”,“ilgili ses karakteristiği”ve“tasarım çıktıları”alt kategorileri altında incelenmiştir. Kategorileri oluşturmadaki amaç, örnek çalışmaların incelenmesini kolaylaştırmak ve gelecekteki kentsel açık alan ses tasarım çalışmalarının araştırma aşamalarına bir başlangıç noktası/rehberi sunarak katkıda bulunmaktır. Tez kapsamında önerilen katagorizasyon yöntemi kentsel tasarım ve peyzaj mimarlğı arakesitinde üretilmiştir. Daha önceki veya sonraki araştırma çalışmalarındaki yaklaşım ve metodlar, her araştırmacının kendi mesleki bilgisine, ihtiyacına, tercihine göre değişim gösterebilir. Bu yüzden, tezde önerilen kategorizasyon metodolojisinin esnek ve açık uçlu olduğunun altını çizmek elzemdir. Tasarım örneklerinin tartışıldığı bölümde, örneklerin ortak özellikleri ve farklılıkları yorumlanmıştır. Çalışmaların en önemli ortak noktasının sese dair teknik bilgilerin kullanımındaki beceriklilik olduğu kanaatine varılmıştır. Çalışmalarda, sese duyarlı sensörlerle etki-tepki, topografya değişimiyle sesi yönlendirme, doğal sesleri yükseltme, gürültüyü harmonik hale getirme gibi yöntemler kullanılmıştır. Ses kullanımının kamusal alanın canlanmasına, değişimine, dönüşümüne yaptığı katkıların ne kadar güçlü olduğu görülmüştür. Tezin sonucunda anlaşılmıştır ki, incelenen açık kamusal alan ses tasarımı çalışmalarının etkili olmalarının temel nedeni, teknik ses bilgisi ve zamanın teknolojisiyle kamusal açık alan tasarımını birleştirebilme kapasiteleridir. Dolayısıyla, gelecekteki çalışmalar için, bu tip teknikler ile ses ve mekanla entegre edilebilecek olası çağdaş teknolojilerin bilgisine erişim daha kolay hale getirilmelidir. Ses, sesin mekansallaştırılması, ses ve teknolojinin birleştirilmesi teknik bilgi gerektiren konulardır. Ses içeren mekansal tasarım çalışmalarında, çalışmanın içeriğine göre mühendislerle, teknisyenlerle, sanatçılarla iş birliği yapmak, beraber proje geliştirmek önemlidir. Ayrıca, spesifik olarak kamusal açık alanlarda tasarım aracı olarak kullanılabilecek teknik ses kavramlarıyla ve çağdaş teknolojilerle ilgili referans rehberlerin üretimi; kentsel ses tasarımı metodlarını, kategorizasyon metodlarını ve rehberlerini tamamlayıcı nitelikte olacaktır. Tezin, peyzaj mimarlığı, şehir planlama ve mimarlık disiplinlerinde sesin yeri ve kullanım olanaklarına dair literatüre katkıda bulunması ve gelecekteki, mekansal ses tasarımı çalışmaları için başvuru kaynağı olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Aynı zamanda, ses odaklı çalışan sanatçılar, müzisyenler, multimedya tasarımcılarının da sanat yerleştirmelerini mekan tasarımı ve kurgusunu anlayarak yapmalarına katkıda bulunacak bir başvuru kaynağı olması amaçlanmıştır. Bu çalışmanın, mekan tasarımında sesle ilgili müdahalelerin, görsel müdahaleler kadar önemli olduğunun kabul edilmesine katkıda bulunması amaçlanmaktadır.ldurulacaktır
Özet (Çeviri)
The aim of this work is to investigate the methods of providing creative interaction between urban space and the dwellers by making sound installations and sound design in public spaces. The subjects which are approached in the chapters are as such respectively: In the first chapter an introduction is implemented to the thesis and the main reasons for this work are explained. In the second chapter, the main 'soundscape' notions are explained in detail in order to understand the subject of 'sonic experiences in public space'. In the third chapter, previous works of methods and guides in urban soundscape design are examined. In the fourth chapter, the soundscape projects are examined which are installed or proposed and have a contribution to the usage of the public space actively and creatively; and which aimed the public spaces to be used actively and creatively; are examined. It is aimed that the thesis would contribute to the literature about the possible usages of sound in landscape architecture, urban planning and architecture disciplines, and to be a reference guide for spatial sound design works in the future. Additionally, it is aimed to be a reference guide for sound-led artists, musicians, and multimedia artists to create art installations in public spaces by understanding the design and organization of the spaces. Finally, this work is aimed at making a contribution to the acceptance of the sonic interventions which are as important as visual interventions in spatial design. Nine open public space sound art/design case studies were examined according to their design objectives such as“noise treatment”,“aesthetics”and“supportive sound works”. Under these topics, they were sub-categorized by objective, design approach, societal goal, method, technical method, relevant concept, relevant sound characteristic and outputs/contributions to public space. The main reason for categorizing the cases is to simplify the research process of further urban / landscape sound interventions by proposing an initial point. The categorization method is proposed within the scope of the accumulation of the knowledge of the thesis author. The previous and further approaches and methods may be changed according to the needs, professions, and preferences. Therefore, it is essential to emphasize that the proposed method remains flexible and open-ended. As a result of the thesis, it is understood that the main reason for the effectiveness of the examined urban / landscape sound design works is their capacity to integrate the technical knowledge of sound and contemporary technology with the public open space design. Therefore, access to this kind of knowledge and the possible technologies, which can be integrated with sound and open public space, should be posed more straightforward in order to ease the further design processes. Furthermore, the development of reference guides of technical sound concepts and contemporary technologies which specifically can be used as design tools in open public spaces would be very complementary with the urban / landscape sound design methods, categorization methods and guidelines.
Benzer Tezler
- Sıcak nemli iklim bölgesi için iklimsel tasarım parametrelerinin ısıl performansa etkisini değerlendirme: Bir konut örneği
The evaluation of the effect of climatic design parameters on thermal performance for the hot and humid climatic zone: A residential building sample
MEHMET HAYRİ TÜRKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KOÇLAR ORAL
- Mimarlık eğitimi ve meslek pratiği ilişkisinde tasarım stüdyoları ve yarışmalar üzerinden başarım tabanlı bir bütünleşik ölçme - değerlendirme modeli
A performance-based assessment model in the context of design studios in architectural education & design competitins in professional practice
SİNEM AKTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALAATTİN KANOĞLU
- Kentteki oyun alanları üzerine eleştirel bir okuma: Beyoğlu örneği
Critical reading on playgrounds in the city: Beyoğlu example
DERYA İYİKUL KOTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM AKSOY
- Exploring the influence of streetwear culture on design elements in retail stores of İstanbul: Brand consumer experiences
Sokak gı̇yı̇mı kültürünün istanbulda yer alan mağazalardakı̇ tasarım ögeleri üzerı̇ndekı̇ etkı̇sı̇nı̇n araştırılması: Marka tüketici deneyimleri
NAİME CEMRE KOCA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA PINAR ÖZEMİR