Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi, Türkmen Türkçesi ve Gagavuz Türkçesiyle karşılaştırmalı olarak Irak Türkmen Türkçesi (Ses bilgisi, fiil, metin, sözlük)
Iraqi turkmen Turkish in comparison with Turkey Turkish, Azerbaijani Turkishturkmen Turkish and Gagauzian Turkish (Phonetics, verb, text, dictionary)
- Tez No: 594717
- Danışmanlar: PROF. DR. ZÜHAL YÜKSEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 807
Özet
Bu çalışmanın konusu, Irak Türkmen Türkçesi ağızlarındaki fiillerin ve seslerin eş zamanlı ve karşılaştırmalı olarak incelenmesidir. Çalışmada, Altunköprü, Erbil, Kerkük, Kifri, Musul ve Telafer ağızları tasviri olarak incelenmiş, bu ağızlar kendi aralarında ve Azerbaycan, Türkmen, Gagavuz, Türkiye Türkçeleri gibi Oğuz grubu Türk lehçeleriyle karşılaştırılmıştır. Zikredilen ağız ve lehçelerdeki benzer ya da farklı olan seslik ve biçimlik hususiyetler tespit edilmeye çalışılmıştır. Gerekli görülen durumlarda tarihî Türk lehçelerine de başvurulmuştur. Tez; Birinci Bölüm Giriş, İkinci Bölüm (Genel Bilgiler, Ses Bilgisi), Üçüncü Bölüm (Fiil Kök ve Gövdeleri), Dördüncü Bölüm (Fiil Çekimi), Beşinci Bölüm Sonuç, Metinler ve Karşılaştırmalı Sözlük bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde tezin konusu, amacı, yöntemi, bölümlerin içeriği ve kaynak kişiler üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde; Oğuzlar, Irak Türkmen Türklerinin tarihi, yaşadıkları bölgeler, Irak Türkmen Türkçesi ağızlarının ses bilgisi gibi konular hakkında genel bilgi verilmiştir. İkinci bölümde fiillerin kök ve gövde yapıları, fiil türetme ekleri gibi fiillerin leksik ve morfolojik yönleri incelenmiş, üçüncü bölümde fiil çekimi konusu ele alınmıştır. İkinci ve üçüncü bölümlerden elde edilen veriler, sonuç kısmında genel bir değerlendirilmeye tâbi tutulmuştur. Çalışma alanımızın sınırlarını oluşturan metinler, sonuç kısmından sonra verilmiş, akabinde Irak Türkmen Türkçesi ağızlarının karşılaştırmalı söz varlığına yer verilmiştir. Çalışmanın sonunda yazım aşamasında faydalanılan kaynaklar sıralanmıştır
Özet (Çeviri)
The subject of this study is the simultaneous and comparative analysis of the verbs and sounds in the dialects of Iraqi Turkmen Turkish. In the study, the dialects of Altun Kupri, Erbil, Kirkuk, Mosul, and Tal Afar were descriptively analyzed; and these dialects were compared among themselves and with Turkish dialects of Oghuz group such as Azerbaijani, Turkmen, Gagauzian, and Turkey Turkish. Similar or different phonotheque and morphological characteristics in the mentioned dialects were attempted to be determined. When it was necessary, historical Turkish dialects were also used. The thesis consists of Second Chapter (General Information, Phonetics), Third Chapter (Verb Stems and Bodies), Fourth Chapter (Conjugation), Fifth Conclusion, Texts and Comparative Dictionary. In the introduction chapter, the subject, aim, and method of the thesis, content of the chapters, and sources were emphasized. In the first chapter, general information about subjects such as Oghuzs, history of Iraqi Turkmen Turks, the regions they live in, and dialects of Iraqi Turkmen Turkish were given. In the second chapter, lexical and morphological aspects of verbs such as stem and body structures of verbs and verb derivation suffixes were examined; and, in the third chapter, the subject of verb conjugation was discussed. The data obtained from the second and third chapters were subjected to a general evaluation in the conclusion part. The texts forming the limitations of our study field were given after the conclusion part; and then, comparative vocabulary of the dialects of Iraqi Turkmen Turkish was provided. At the end of the study, the sources used in the writing phase were listed.
Benzer Tezler
- Azerbaycan Türkçesinde yapım ekleri ve işlevleri
Derivational affixes and functions in Azerbaijan Turkish
ÇİĞDEM GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNA BEŞEN DELİCE
- Güneybatı (Oğuz) Türk lehçelerindeki ortak deyimlerin tespiti
Determination of common idioms in Southwest (Oguz) dialects
HİCRAN YEŞİLDERE ALDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERİÇ GÜVEN
- Oğuz grubu Türk şivelerinde sözcük türleri
The word types in the Turkish vernaculars of Oguz group,
SEBAHAT ARMAĞAN
Doktora
Türkçe
2017
DilbilimCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. İBRAHİM DELİCE
- Oğuz Grubu Türk şivelerinde yapım ekleri (Türkiye Türkçesi, Türkmen Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi, Gagavuz Türkçesi ve Kaşkay Türkçesi)
Suffixes in the Oghuz Group Turkish (Turkey Turkish, Turkmen Turkish, Azerbaijani Turkish, Gagauz Turkish and Qashqai Turkish)
HAMDİYE DEMETLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dilbilimİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHİTTİN ÇELİK
- Batı Türkçesinde şahıs çekiminin tarihi - karşılaştırmalı incelemesi
Historical comparative study of personal conjugation in Western Turkic
MERVE KARASU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN ÖZTEKTEN