Geri Dön

Yeni nesil zanaat: Ikea-Hack ve sınıflandırılması

New generation craft: Ikea-Hack and its taxonomy

  1. Tez No: 596430
  2. Yazar: SENA BERKTAŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ RENK DİMLİ ORAKLIBEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Industrial Design
  6. Anahtar Kelimeler: IKEA, IKEA Hack, Kişiselleştime, Uyarlama, Yabancılaşma, IKEA, IKEA Hack, Personalization, Customization, Alienation
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Endüstriyel Tasarım ve İnovasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 215

Özet

Yeni nesil zanaat olarak düşünülen IKEA-hack konusu bu araştırmada birçok yönüyle kapsamlı olarak ele alınmaktadır. Literatür bölümünde de konuyla ilişkili parametrelere yer verilmektedir. Bu bağlamda, üretim yöntemleri başlığında öncelikli olarak ele alınan konunun çıkış noktası olarak düşünülen sanayi devrimleri anlatılmaktadır. Aynı konu içerisinde ortaya çıkardığı sonuçlar ve beraberinde iş bölümü ile gelen yabancılaşma olgusu hakkında bilgilendirme sağlanmakta, bu bilgiler doğrultusunda IKEA-hack'in ortaya çıkışı hakkında bir ilişki kurulmaktadır. Devamında yabancılaşma karşıtlığı olarak üretimin el değiştirmesi kapsamında firmalar aracılığı ile gerçekleştirilen tüketen üretici (prosumer) eylemleri ve kişilerin kendilerinin gerçekleştirdiği tüketen-üretici eylemleri anlatılmaktadır. Firmalar aracılığıyla gerçekleştirilen tüketen-üretici eylemleri kişiselleştirme (personalization) ve uyarlama (customization) kapsamında incelenmektedir. Kişilerin kendilerinin gerçekleştirdiği tüketen-üretici eylemler ise Kendin-Yap (DIY/ Do-It Yourself) ve hack başlıkları altında yer almaktadır. Literatürde bu konularla ilgili yapılan incelemeler yeni nesil zanaat olarak ortaya konan IKEA-hack'in zanaat toplulukları içerisindeki yerinin tayin edilmesinde ve bu eylemlerin yapısını, temel felsefesini ortaya koymada fayda sağlamaktadır. Literatür incelemesi kapsamında; IKEA-hack başlığında ise öncelikle IKEA firması ve iş stratejileri hakkında bilgiler verilmektedir. Devamında IKEA-hack konusu ve bu eylemleri gerçekleştiren IKEA-hacker'lar birçok yönüyle ele alınmaktadır. Beraberinde 'IKEA neden hack'leniyor?' sorusuna firmaya ait ürün, katalog, mağaza incelemesi ve firmanın satış sırasındaki ve sonrasındaki faaliyetler araştırılarak yanıt bulunmaya çalışılmaktadır. IKEA-hack ve demokratikleşme ile IKEA-hack'in tüketen- üreticiler arasındaki yeri ise bu başlık altında diğer inceleme konuları olmuştur. Çalışma bölümünde ise ikeahackers.net web sitesinde yer alan IKEA-hack çalışmaları incelenmekte, bu çalışmaların özelliklerine göre sınıflandırılmaktadır. Sınıflandırmada ürünlerin hack yapılmadan önceki ve hack yapıldıktan sonraki kullanım amaçları, hangi hack kategorisine dahil dolduğu, çalışmalarda ne kadar IKEA ürünü kullanıldığı, kullanılan araç gereçler ve çalışmanın hangi mekânlar için yapıldığı bilgileri yer almaktadır. Hack kategorileri öncelikle görsel ve fonksiyonel değişimler olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bu değişimler görsel değişimler yalnızca renk değişimi olanlar (A) , malzeme değişimi olanlar (B), renk ve malzeme değişimi olanlar (C) ve fonksiyonel değişimler ürün üzerinde herhangi bir değişim yapılmadan doğrudan IKEA firmasının sunduğu kullanım senaryosu dışında kullanılanlar (D), işlevi arttırılan çalışmalar (E), farklı fonksiyonlar eklenilenler (F), üzerinde bir takım değişiklikler yapılarak firmanın tanımladığı kullanımı değiştirenler (G) ve birbirinden bağımsız parçalar bir araya getirilerek yeni ürün oluşturanlar (H) olmak üzere 8 kategoride ele alınmakta, örnekler ile birlikte ayrıntılı açıklamalarıma yer verilmektedir. Sitede 2006-2018 yılları arasındaki 6313 çalışma içerisinden örneklemde yer alan 378 çalışma incelenmiştir. Kaydedilen bilgiler doğrultusunda bu çalışmalar ile ilgili kapsamlı değerlendirmeler yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

The subject“IKEA-hack”, which is considered a new generation craft, is discussed here form different aspects. In literature section, the parameters related with this subject are provided. Within this context, in“production methods”section, the industrial revolution that is believed to be the origin of this subject being discussed is explained. In the same section, the information about the results of this process and the“alienation”phenomenon coming together with“division of labor”is presented, and a relationship with the emergence of“IKEA-hack”phenomenon is established in this parallel. Then, within the scope of anti-alienation, the prosumer activities performed via companies and the prosumer activities performed by the persons are explained. The prosumer activities performed via companies are discussed within the scope of personalization and customization. The prosumer activities performed by the users are, however, discussed under the topics“DIY/ Do It Yourself”and“hack”. These investigations contribute to positioning the IKEA-hack within the craft societies and explaining the structure and main philosophy of these activities. In“IKEA-hack”section that is the final part of literature review, the information about IKEA Company and its business strategies are provided. Then, the subject“IKEA-hack”and the“IKEA-hackers”performing this activity are discussed from various aspects. Furthermore, to be able to answer 'Why IKEA is hacked?'; features of firms's productions, catalogs and IKEA store is examined. Other than this, under the 'IKEA-hack' title, relationship between democratization and the place of 'IKEA-hack' in prosumers topics are researched. In study section, the IKEA-hack works presented ikeahackers.net website are discussed and classified by the characteristics of those works. In the classification, the information about the intended use of products before and after the hack, to which hack category they belong to, how many IKEA products have been used in process, the instruments used in procedure, and which spaces the product has been prepared. The hack categories were divided into two main categories as visual and functional modifications. These modifications are discussed under 8 sub-categories as only-color modification (A), material change (B), color and material change (C) for visual modifications and the products used without any modification but for a purpose other than specified by IKEA (D), improved functionality (E), those with added functionalities (F), modifications on the indented use specified by the company by making some modifications on the product (G), and creating a new product by combining independent parts (H) for functionality modifications. The samples are provided together with detailed explanations. Among 6313 works presented in the website between 2006 and 2018, 378 works involved in the sample were examined; the analyses were separately performed for every year and the changes were compared between the years.

Benzer Tezler

  1. Sensory cues in retail industry and revisit intention: A field study on third generation coffee shops

    Perakende sektöründeki duyusal işaretler ile müşterilerin yeniden ziyaret niyetleri arasındaki ilişki: Üçüncü nesil kafeler üzerine bir alan çalışması

    GİZEM HARİTAOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEBNEM BURNAZ

  2. Üç boyutlu tekstillerde malzeme ve mekan ilişkisi

    Correlation between materials and spaces in three dimensional textiles

    ESAT DESTANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Güzel SanatlarMarmara Üniversitesi

    Tekstil Ana Sanat Dalı

    PROF. GÜNAY ATALAYER

  3. Bulgaristan'da Türk kültürünün etkileri

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ALEV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1983

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SADETTİN BULUÇ

  4. Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış

    The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective

    ABDOLGADER MOHAMED ALİ

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2014

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN

  5. Seramik sanatında kadın figürlerinin yeri ve ifade biçimleri ile kadın figürü çalışan seramik sanatçıları

    The place of women figures in ceramic art and women's figure with expression forms of working ceramic artists

    CEMİL SERTTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Güzel SanatlarKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Bileşik Sanatlar Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. NURETTİN GÜLAÇTI