İran heykeline genel bir bakış ve soyutlama eğilimleri
An overview of Iranian sculpture and abstraction dispositions
- Tez No: 600154
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HANİFE NERİS YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Tarih boyunca İran sanatında heykel insanların gündelik hayatlarında kullandıkları ev eşyaları, aletler ve mimaride dekoratif yan elaman olarak hemen her dönemde varlık bulmuştur. Bununla birlikte İran'ın farklı bölgelerinde görülen kaya kabartmaları üzerinde kralların hayatları, savaşları, kazançlarını anlatan tasvirler görülür. Tasarımlarda çoğu zaman insanların inanç ve kültürünü gösteren simgesel ve mukaddes imgeler yer alırken, söz konusu formlar bugün de İran heykel sanatçılarına ilham kaynağı olmaktadır. İslam dininin başlangıcıyla beraber gelen yasaklardan dolayı, heykel hiçbir zaman realist figüratif biçimlemelerle uygulanamamış, deformasyon ve soyutlama yapılarak uygulanmıştır. İlerleyen dönemlere bakıldığında; Şah Reza Pahlavi döneminde İran-Avrupa kültürel ilişkilerinin gelişmesi sayesinde Avrupa sanatının etkileri İran sanatında da görülmeye başlanmıştır. Bu dönemde heykel artık özgür bir hareket alanına sahip olmuş, teknik açıdan ele alındığında da daha modern ilerlemeler gözlenmeye başlanmıştır. İran'a özgü olan“Saqqa-Khane”akımındayer alan sanatçıların, kültürel ve tarihi simgelerinin ve halk sanatının görsel öğelerini kullanarak, modern sanat ve geleneksel sanatlar arasındabağ kurdukları da gözlenmektedir. İslam Devrimi‟yle beraber başlayan İran-Irak savaşı, sanatta özellikle de heykel disiplininde on yıllık bir duraksamaya neden olmuştur. Bu süreçte yasağın sınırları çerçevesinde hareket eden sanat anlayışı yoğunlukla soyut biçimlendirmeler ya da anlatılara yönelmiştir. Günümüzde ise İran'da heykelsanatı geçirdiği bütün olumsuz evrelere rağmen daha özgür bir şekilde hareket olanağı bulmaktadır. Sanatçıların bilinçaltında yer alan ve binlerce yılın izini taşıyan kültürel soyut ve simgesel unsurların güncel yapıtlarda yer aldığı gözlenmektedir. Bu tezde İran soyut heykelinin anlatımı için tarih öncesi çağlardan başlayarak günümüze kadar olan süreç, dönemlerin nitelikleri bağlamında ele alınıp sanatçılar ve yapıtlarından hareketle incelelenerek, mevcut durum irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
From the very beginning of İranian history of art, sculpture has been used as decorative side element in households, instruments and also in architecture. Besides, there have been many rock-cut reliefs -which mainly illustrate the lives, wars and conquests of the kings- discovered in different areas of Iran. This type of artworks usually demonstrates the cultural elements and beliefs of the people of those times and sometimes includes symbolic imageries of holy or sacred matters that today are a source of inspiration for Iranian sculptors. Due to some Islamic beliefs which restricted the use of sculpture, this medium of art have a tendency to use deformed and abstracted forms, but never in a naturalistic way. As a result of Iran′s cultural relation with European countries during the times of the king Reza Pahlavi dynasty, effects of Europe art were reflected in the art of Iran. Meanwhile, sculpture in Iran has technically improved and has managed to stand out as an independent form of art. Artists of the“Saqqa-Khane”, a dispisition peculiar to Iran, have managed a connection between the modern and traditional form of art using visual elements of folk art. Islamic revolution, alongside with the Iran-Iraq wars, caused a ten-year hesitation in art performs and specially sculpture. At those times, the art was exhibited and expressed whithin the framework of limitations and mostly tended to use abstract forms and narratives. Despite of all these steps, today Iranian sculpture has gained it‟s own freedom. The symbolic abstract elements, which are engraved in the subconscious of the artists, carrying traces of thousands years of history and culture, are now being depicted in contemporary artworks. This thesis aims to discuss abstract tendency in Iranian sculpture starting from the prehistoric ages up to the present times, focusing on characteristics of each time period while referring to artists of each respective eras and their artworks.
Benzer Tezler
- Parviz Tanavoli'nin İran çağdaş sanatına katkıları
Contributions of Parviz Tanavoli to Iran contemporary art
GOLNAZ YAZDANI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Güzel SanatlarGazi ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURÇİN ÜNAL
- Studien zur literadur und kultur auffassung Friedrich Nietzsche und ihre wiederspiegelung in der Deutschen literadur anhand von Thomas Manns 'Doktor Faustus'
Friedrich Nietzsche'nin edebiyat ve kültür anlayışı ve Thomas Mann'ın 'Doktor Faustus' adlı eserini örnek alarak bu anlayışın Alman edebiyatına olan etkisi
NİLGÜN TÜRKER (MANİSA)
- İran ve Türkiye'de resim sanatının modernleşmesine karşılaştırmalı bir bakış: Jalıl Zıapour ve Nurullah Berk
A comparative study on the modernization of the painting in Iran and Turkey: Jalil Ziapour and Nurullah Berk
JAMALEDDİN TOOMAJNIA
Doktora
Türkçe
2023
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
- İsmet İnönü'nün İzmir ziyaretleri
İsmet İnönü's visits to Izmir
BURAK KARMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEVZİ ÇAKMAK
