Yazılı kaynaklarına göre Alevi sembolizmi (Hacı Bektâş-ı Velî örneği)
According to written sources, the symbolism of Alewism (The sample of Hajji Bektash Wali)
- Tez No: 601699
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HANİFİ ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Alevîlik Orta Asya İslam öncesi Türk Kültürü başta olmak üzere çeşitli din ve kültürlerin etkisinde kalmış, gelişimini bir sentez içerisinde sürdürmüştür. Çoğunlukla şifahi kültürden beslenen Alevîliğin yazılı kaynakları da mevcuttur. Özellikle XV. yüzyılda kaleme alınmaya başlanan bu yazılı kaynaklar ve içeriğindeki sembolik ifadeler Alevîliğin beslendiği kökler hakkında önemli ipuçları içermektedir. Alevî inanç ve kültüründe Hacı Bektâş-ı Velî'ye büyük önem atfedilmektedir. Bu amaçla çalışmamızda Hacı Bektâş-ı Velî'ye ait olan ya da ait olduğu düşünülen basılı eserler özelinde Alevî yazılı kaynakları taranmış ve bu kaynakların içeriğindeki sembolik ifade ve anlatımlar tespit edilmiştir. Daha sonra saptanan sembolik ögelerin başta Mezhepler ve Dinler Tarihi bağlamı, ikonografik çözümlemeleri, sosyal zemindeki karşılıkları ele alınmıştır. Yaptığımız çalışmada tespit edilen sembolik ögelerin anlam ve içerikleri incelendiğinde, Alevî inancının Orta Asya İslam öncesi Türk Kültürü ve Anadolu Türk-İslam Kültürüyle sıkı bir ilişkisi olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Alawism has been influenced by various religions and cultures, especially by the pre-Islamic Turkic culture in Central Asia and has continued its development in a synthesis. There are also written sources of Alawism which is mostly maintained by oral culture. Particularly, written sources and their symbolic expressions that began to be written in XV. century present important clues about the roots of Alawism. In Alawite belief and culture, Hacı Bektaş-ı Velî has been attributed great importance. In this study, therefore, written sources of Alawism specifically belonging to Hacı Bektaş-ı Velî or thought to be written by him are delved, and the symbolic expressions and narratives in these sources are determined. Afterwards, the context of such symbolic elements with sects and religious history, their iconographic analysis and their social repercussion are addressed. As examined in the study, the implications and substance of the identified symbolic elements in the study manifest a close relation with Central Asian pre-Islamic Turkic culture and Anatolian Turkic-Islamic culture.
Benzer Tezler
- Alevî-Bektâşî kaynaklarına göre ibadetler(karşılaştırmalı bir inceleme)
Worship according to Alevi Bektashi sources
AHMET GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT ERKAN
- Alevi-Bektaşi menâkıbnamelerine göre Alevilik
Alevism according to Alevi-Bektashi menaqipnames
MUHARREM ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN AYDINLI
- Spinoza felsefesine göre tanrı-doğa-insan içkinliğinde Alevi nefeslerinin ilettiği etik düşünce
Ethical thoughts conveyed by Alevi nefes in god-nature-human immanence according to spinoza philosophy
DERYA SÜMER
- Geleneksel alevilikte miraç anlatısının inanç ve ibadetlere yansıması
Reflection of mirac narrative on beliefs and worships in traditional alevism
EZGİ ÜNSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİnönü ÜniversitesiAlevilik-Bektaşilik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HULUSİ YILMAZ
- Hakikatçı Alevilik (Sarız örneği)
Factualist Alevis in Sarız
ALİ KAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CAN EYÜP ÇEKİÇ