Muğla ili Türk dönemi çeşmeleri
Muğla province Turkish fountains
- Tez No: 602129
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH ŞEVKİ DUYMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
“Muğla ili Türk Dönemi Çeşmeleri”konulu yüksek lisans tezi kapsamında, Muğla merkez ve ilçeleri birlikte ele alınmış, günümüzde mevcut olan 25 adet çeşme kataloglanarak anlatılmaya çalışılmıştır. Mevcut çeşmeler dışında kaynaklarda tespit edilen günümüze gelememiş çeşmeler de gerekli bilgiler verilerek anlatılmaya çalışılmıştır. Muğla çeşmelerinde en çok karşımıza çıkan tip tek cepheli sokak çeşmeleridir. Arkalarında bir su haznesi bulunan çeşmeler oldukça sade ihtiyaca yönelik yapılmıştır. Toplam 14 adet sokak çeşmesi tespit edilmiştir. Bunlardan 8 adedinde kitabe mevcut değildir. Diğer 5 çeşmenin kitabeleri yerindedir. Genel bir değerlendirme yapılınca çeşmelerin çoğu 19. yüzyılda hayır sahipleri tarafından yapılmış, 2 tanesi Bodrum'da deniz ticaretinin yoğun olduğu dönemde iki denizci tarafından yapılmıştır. Yol kenarlarında yer alan bu çeşmeler içinde bir tanesi Stratonikeia Antik Kenti içinde yer almaktadır. Sadece Stratonikeia'da bulunan Osmanlı Çeşmesi'nde devşirme malzeme kullanımı görülmüştür. Çeşmeler moloz taşla örülmüş, ön cepheleri sıvanmış ve kireçle badanalanmıştır. Günümüzde çoğu işlevini devam ettirememektedir. Bir diğer grubu meydan çeşmeleri oluşturmaktadır. Bulundukları meydanda diğer yapılarla bir bütünlük sağlayan bu çeşmelerden 6 adet çeşme tespit edilip çalışmaya dâhil edilmiştir. Genellikle tek cepheli, olan meydan çeşmelerinden Fethiye Kayaköy ve Yalıkavak Sandıma Köyü'nde bulunan iki çeşme iki cepheli olarak kullanılmaktadır. Kayaköy'deki Eski çeşme diğerlerinden farklı olarak önü revaklı yapılmıştır. Sandıma'da bulunan çeşme ise üzerinde bulunan boyama bitkisel bezemelerle farklılık göstermektedir. Moloz taş malzeme kullanılan çeşmelerin arkasında hazneleri bulunmaktadır. Ön cepheleri sıvanarak, badanalanmıştır. Bir farklı örnekte Muğla merkezde Saatli Kule cephesinde bulunan Saatli Kule çeşmesidir. Üzerinde kitabe bulunan çeşme Rum ustalar tarafından yapılmıştır. Çeşmeler genelde yarım daire formu kemer içine alınmıştır. Kemerler kabartma şeklinde iki yana yapılmış ayaklar üzerine basmaktadır. Cephe kenarlarında düzgün kesme taştan yapılmış silmeler bulunmaktadır. Yalak dağılımı cephedeki çeşme dağılımına paraleldir. Tek çeşmeli örneklerde tek yalak görülür. Bazı örneklerin cephelerinde mermer kaplamalar görülmüştür. Malzeme olarak yoğun moloz taş kullanımı, çok az örnekte tuğla kullanımı görülmüştür. Haznelerin içi yarıya kadar su sızdırmaması amacıyla sıvanmıştır.
Özet (Çeviri)
Within the scope of“Muğla Province Turkish Fountains”themed master's thesis, Muğla's center and counties are approached together; and 25 fountains present today have been catalogued, and explained with their all features. Apart from the present ones, the fountains that are contained in historical sources and that are not survived until today have been explained with necessary information. The most frequently encountered Muğla fountain type is single sided street fountain. The fountains with water reservoir on the back side have been built for pretty simple needs. A total of 14 street fountains have been found. And 8 of them do not have inscriptions. Other 5 fountains have inscriptions. When an overall evaluation is made, most of the fountains have been constructed by benefactors in 19th century; and 2 of them have been built by two sailors in an intense sea trade period. One of the fountains which are located nearby a road, appears within Stratonikeia Ancient City. Only in Osmanlı Fountain located in Stratonikeia, it has been seen that gathered materials were used. The fountains were put up using rubble stones; and front sides were rendered and whitewashed. Most of them can not function today. The other types constitute square fountains. Among those fountains in squares provide integrity with other surrounding structures, 6 of them have been located and included in the study. Generally single sided square fountains of Fethiye, Kayaköy and Yalıkavak Sandıma village, two fountains are used as two sided. Being particularly different from others, Eski fountain located in Kayaköy has been built with porch. And the fountain in Sandıma differs from others with its botanic dyeing and decorations. The fountains including rubble stones have reservoirs on the back. And their front sides have been rendered and whitewashed. Another different example is the Watch Tower fountain located in the center of Muğla, located in Watchtower side. The fountain that has inscriptions has been built by Greek workmen. Generally, the fountains have been taken into semi-circle formed arch. And the arches are put on relief pillars built on two sides. On the side edges, there are moldings made from clean cut stones. Basin pattern is parallel to tap pattern on sides. In single tap samples, single basin is seen. On the sides of some examples marble platings can be seen. Intense rubble stone usage, and brick usage in quite few examples can be seen as materials. The inner sides of rezervoirs have been whitewashed in order to prevent water leakage.
Benzer Tezler
- Aydın kent merkezi tarihi dokusunun incelenmesi
The Research of the historical fabric of the city centre of Aydın
AYLİN ERTEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ETİ AKYÜZ LEVİ
- Muğla ili menteşe ilçesinde doğum
Birth in Mentese district of Mugla province
IRMAK ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Manisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
- Gülten Dayıoğlu'nun gezi kitaplarının çocuklar için yazılan gezi yazılarında bulunması gereken özellikler açısından incelenmesi ve gezi yazılarıyla ilgili öğretmen-öğrenci görüşleri
Examination of Gülten Dayıoğlu's travel books in terms of the features that should be in travel articles written for children and the opinions of teachers and students about travel articles
GÜLİZAR BODUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE FIRAT
- Muğla kent merkezi geleneksel dokusunun araştırılması: Muğla-merkez, Ula ve Yeşilyurt evlerinin karşılaştırmalı değerlendirilmesi
Research of the traditional fabric in the town center of Muğla: to compare with Muğla-centrum, Ula and Yeşilyurt houses
GÖZDE DEĞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ETİ AKYÜZ LEVİ