İnşaat alanlarında kullanılan kaldırma araçlarının risk değerlendirme yöntemleri ile iş sağlığı ve güvenliği açısından incelenmesi
Evaluation of lifting equipments used at the construction sites by risk analysis methods in the aspect of occupational health and safety
- Tez No: 602992
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: AHP, Kaldırma Ekipmanları, Hibrit Risk Değerlendirme, İş Sağlığı ve Güvenliği, AHP, Lifting Equipments, Hybrid Risk Analysis Method, Occupational Health and Safety
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Konstrüksiyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü olan inşaat sektöründe her yıl binlerce iş kazası meydana gelmekte, bunların çoğunluğu ölüm ve ciddi yaralanma sonuçlanmaktadır. Ölümle sonuçlanan kazaların büyük bir çoğunluğu yüksekten düşme sebebiyle olsa da kaldırma araçlarına bağlı kazaların sayısı da azımsanmayacak derecede yüksektir. Türkiye'de yaygın olarak kullanılan risk değerlendirme yöntemleri, riskleri skorlama, tahmin ve hassasiyet dereceleri bakımından zaman zaman büyük farklılık göstermektedir. Bu nedenle, her yıl yüzlerce insanın iş kazaları sonucu hayatını kaybettiği inşaat sektöründe kabul edilebilir sonuçların elde edilebildiği, daha bütüncül ve nitel risk analiz yöntemlerine olan ihtiyaç giderek artmaktadır. Bu tez, inşaat sektöründe kullanılan kaldırma araçlarının farklı risk değerlendirmelerinde çıkan farklı sonuçların etkilerini azaltarak, hibrit bir risk değerlendirme yöntemi ortaya koymayı amaçlamaktadır. Tez kapsamında ilk olarak, inşaat alanlarında kullanılan kaldırma araçlarıyla ilgili riskler geleneksel 5x5 Matris (L Matris), Fine-Kinney ve FMEA risk değerlendirmesi yöntemleriyle skorlanmıştır. Daha sonra, inşaatlarda yaşanan iş kazalarıyla ilgili tecrübelerden yararlanılarak kaza sebepleri“Demografik Kriterler”,“Davranışsal Kriterler”,“Makine İle İlgili Kriterler”,“Çalışma Çevresi İle İlgili Kriterler”,“Ekonomik Kriterler”,“Yönetsel Kriterler”ve "Organizasyonel Kriterler olmak üzere 7 ana kritere ve bu ana kriterlere ait alt kriterlere ayrılmıştır. Bu kriterler belirlenirken iş müfettişlerinin inşaat teftişi tecrübelerinden faydalanılmıştır. Ana ve alt kriterler belirlendikten sonra, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) yöntemi ile bu kriterlere ilişkin ağırlıkların belirlenmesi için inşaatlarda iş kazalarını inceleyen konusunda tecrübeli 14 iş müfettişine anket uygulanmıştır. AHP yöntemiyle ile her bir alt kriter için aritmetik olarak hesaplanan global ağırlık puanları; Matris, Fine-Kinney ve FMEA yöntemleriyle puanlanan risk skorları ile çarpılarak her bir risk için yeni risk skorları elde edilmiştir. Uygulama ile mevcut riskler için farklı bir öncelik sırası ortaya konmuş, hangi riske karşı öncelikli olarak önlem alınması gerektiği belirlenmiştir. Böylece geleneksel yöntemlerle hesaplanan ve hata payı yüksek risk değerlendirme sonuçlarına göre daha sayısallaştırılmış ve güven düzeyi yüksek hibrit bir risk analiz yöntemi geliştirilmiştir. AHP ile elde edilen yeni risk skorları, Matris, Fine-Kinney ve FMEA tablolarıyla entegre edilerek tablolar halinde ve karşılaştırmalı olarak sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Every year thousands of occupational accidents occur in building industry, which is the leading sector of Turkey's economy, and most of these accidents result in severe injuries and death. Although most of the deaths are result of falling from height, the number of accidents related to lifting equipments is gravely high. Risk scoring methods applied in risk analyses used in Turkey, differ from each other in terms of analysis methods, scoring the risks, presumption and sensitivity levels. Therefore, the need of more comprehensive and qualitative risk analysis methods, which give more acceptable results regarding the building sector where hundreds of people die every year, increases. This thesis aims to eliminate the effects of divergent results of different risk analyses of lifting equipments used in the building industry and develop a hybrid risk analysis method. In this thesis, firstly risks of lifting equipments used in the building industry were scored by conventional 5x5 Matrix (L Matrix), Fine-Kenney and FMEA risk analysis methods. Secondly, with the experience of previous accidents on construction sites, the reasons of accidents were sorted into 7 main criteria, which being“Demographic”,“Behavioral”,“Machine Related”,“Working Environment Related”,“Economical”,“Administrative”and“Organizational”criteria and related sub-criteria. Developing these criteria was supported by the experience of inspections carried out by labour inspectors on construction sites. After determining main criteria and sub-criteria, a survey was carried out among 14 labour inspectors by Analytic Hierarchy Process (AHP) method to specify the weights of these criteria. Global weight scores arithmetically calculated for each sub-criteria by AHP method were multiplied by risk scores graded by Matrix, Fine-Kenney and FMEA methods to obtain new risk scores. With this application, a different priority order was created and which risk to be eliminated primarily was determined. As a result, a more quantitative and reliable hybrid risk analysis method was developed; compared to the risk analysis results conventionally calculated and subject to a wide margin of error. New risk scores obtained by AHP has been presented comparatively in tables which were integrated by Matrix, Fine-Kenney and FMEA tables.
Benzer Tezler
- Türkiye'deki uluslararası havaalanlarının kızaklama risk değerlendirmesi
Aquaplaning risk assessment at international airports in Turkey
EVRİM HEZEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH HİLMİ LAV
- Analysing of parking sysytems for on-street and off-street: Case study for Istanbul
Otopark ve yol kenarı park sistemlerinin analizi: İstanbul'da vaka çalışması
ARKAN IBRAHEEM SALMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Trafikİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN
- Effects of bus priority methods on adjacent mixed traffic
Karma trafik akışında otobüs önceliği yöntemlerinin etkileri
NIMA DADASHZADEH
Doktora
İngilizce
2019
Trafikİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ERGÜN
- Transonik kavite akışının aeroakustik incelemesi
Aeroacustic investigation of transonic cavity flow
HAYDAR İREY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHA ZAFER
- Yüksek hızlı izli ulaşım sistemlerinin çok ölçütlü değerlendirilmesi
Multi-criteria evaluation of high speed tracked transport systems
DAMLA ALTINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜBEYDE ÖZTÜRK