İslam hukukunda cizye
Capi̇tati̇on i̇n Islami̇c law
- Tez No: 604784
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ BAKKAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
İslâm Devletinin gayri müslim tebaasının ergenliğe ermiş olan erkeklerinden fert başına aldığı vergiye cizye denir. İslâm Devleti bu vergiyi, onların savaşmaması ve İslâm topraklarında özgürce yaşamaları karşılığında bir bedel olarak kendilerinden alır. Cizye vergisi sadece İslâm'a münhasır bir vergi değildir. İslâm Devletinden önce de pek çok büyük devletler, İslâm'da ki cizye vergisine benzer vergileri tebaalarından almışlardır. Tarihte görülen en büyük devletlerden birisi olan Roma devletinde“tributum capitis”adı altında bu vergi alınıyordu. Yine kendi devrinde güçlü bir iktidara sahip olan Sâsâni devletide halkını çeşitli tabakalara ayırarak onlara vergiler yüklemiştir. Bu bağlamda 20 ile 50 yaş arasında olan fertlerden, kendi varlıklarına göre baş vergisi almıştır. İslâm Devleti Tebük seferinden sonra Arap yarımadasında hâkim bir güç olmaya başladıktan sonra çevre kabilelerden cizye vergisini almaya başlamıştır. Bu çerçevede Hz. Peygamber bu kabilelerle anlaşmalar yapmış, bu anlaşmalarda kabilelerden cizye vergisi alınacağı zikredilmiştir. Hz. Peygamber'in vefatından sonra, hilafete gelen Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer zamanında fetihlerin artmasıyla birlikte cizye, İslâm Devletinin en önemli gelir kaynaklarından birisi olmuştur. Yine Hz. Osman'ın hilafetinin ilk altı yılında İslâm topraklarının o zamana kadar hiç görülmemiş bir şekilde genişlemesiyle toplanan cizye vergisi de aynı ölçüde artmıştır. Ancak Hz. Osman'ın hilafetinin son altı yılında ve Hz. Ali zamanında iç karışıklıklarının artmasıyla fetihler durmuş, İslâm Devleti kendi iç problemlerini çözmek için politikalar üretmeye başlamıştır. Bu sebepten dolayıda cizye vergisinin toplanmasında bir azalma meydana gelmiştir. Cizye vergisi, hukuki kaynağını kitap, sünnet ve icmâ'dan almaktadır. Tevbe suresinin 29. âyetinde“Ehl-i kitap'tan Allah'a ve âhiret gününe inanmayan, Allah ve resulünün yasakladığını yasak saymayan ve hak dine uymayan kimselerle, yenilmiş olarak ve kendi elleriyle cizye verinceye kadar savaşın.”buyrulmuştur. Bu bize cizye vergisinin kitabi kaynağını gösterir. Hz. Peygamber'in cizye vergisiyle alakalı hadisleri ve zamanında yaptığı uygulamalar ve kendisinden sonra Raşid Halifeler'in uygulamaları bu vergi üzerindeki sünnet ve icmâ'nın oluştuğunu bize gösterir. Bu hukuki kaynaklara dayanarak müçtehitler bu vergiyle alakalı hükümler vermişlerdir. Başta dört büyük mezhep olarak tanınan Hanefî, Mâlikî, Şafiî ve Hanbelî mezhepleri âlimleri olmak üzere pek çok âlim cizye âyetini ve Hz. Peygamber'in uygulamalarını yorumlamışlar ve cizye ile alakalı hükümler vermişlerdir. Biz de bu çalışmamızda bu hükümler ve cizye'nin tarihiyle alakalı bilgileri kaynaklardan ayrıntılı bir şekilde incelemeye çalıştık ve bu çalışmayı ortaya koyduk.
Özet (Çeviri)
Islamic State had collected tax from young males who were non-muslim and became an adolescent, this tax is called 'jizyah'. The state collected this tax in exchange of these people' s freedom. Also these people are non-belligerent. Hence, they had to pay tax which is 'jizyah'. Jizyah is not special to İslâm. Before the Islamic State, many pioneering states made this kind of tax compulsory. One of the greatest empires, Rome Empire collected this tax under the name of 'Tributum Capitis'. In addition to that, The State of Sâsâni which was the most powerful state during its own era, divided its nation into classes and collected tax from each division. In a sense of collecting tax, Males between ages 20 to 50 were paying tax mandatorily according to their wealth. The Islamic state started to collect tax (jizyah) from surrounding tribes, right after becoming a predominant power by winning the Tebük War. The prophet made deals with surrounding tribes in order to make tax compulsory for them. After the death of Prophet, Abu Bekir and Omar became Caliph and with the increase of conquests, Jizyah became one of the major sources of profit for the Islamic State. In the first 6 months of Caliphate of Osman, Islamic State grew enormously. Thus, the amount of jizyah collected, increased steadily. However, during the last 6 years of caliphate of Osman and during the caliphate of Ali, with the increase of internal problems of state, conquests stopped. The Islamic state had sought solutions to solve internal problems. Thus, the tax collection decreased. The jizyah type of tax can be found in Quran, Sunnah and other important religious sources. In Surah At-Tawbah, Verse 29 it is said that“Fight those who do not believe in Allah or in the Last Day and who do not consider unlawful what Allah and His Messenger have made unlawful and who do not adopt the religion of truth from those who were given the Scripture - [fight] until they give the jizyah willingly while they are humbled.”This is the major source of jizyah. Propthet' s hadiths of jizyah and his applications about the subject are other major sources. Moreover, the Caliphs' applications can be seen as a powerful source as well. Based on these legal sources, Mujtahids made important decisions based on these sources mentioned above. In addition to that, the leaders of 4 great sects, which are Hanafi, Shafi, Hanbali, Mâlikî made comments of the verse of Jizyah and Prophet's applications. In conclusion, in our paper, we mentioned the history of jizyah and its provisions by making a deep research by using related sources.
Benzer Tezler
- أحکام الذميين في الفقه الإسلامي
İslam hukukunda zimmilerin hak ve sorumlulukları
RIZGAR IDRESS ABDULLAH ZEBARI
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN ATAR
- İslam Hukukunda zekat matrahları ve vergi ilişkisi
Basis of zakat in Islamic Law and tax relationship
HASAN MAÇİN
Doktora
Türkçe
2014
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ÇEKER
- İslam Hukukunda görme engellilere dair hükümler
Islamic Law judgment on the visially impaired
İBRAHİM TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ŞİMŞEK
- İbn Cemaa'nın savaş hukukuyla ilgili görüşleri ve Tecnidü'l-Ecnad adlı eserinin tahkik ve tahlili
Ibn Jamāʿa's views on law of war and tahqīq and analysis of his work Tajnīd al-'Ajnād
MUHAMMET SAĞLIK
Doktora
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNTEHA MAŞALI
- İslam devletler hukukunda milletlerarası anlaşmazlıkların sulh yolu ile çözümü
Peaceful resolution of international disputes in Islamic state law
VELİ SIRIM