Türk-Rus ilişkilerinde enerji faktörü (1991-2017)
Energy factor in Turkish-Russian relations (1991-2017)
- Tez No: 606103
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Uluslararası İlişkiler, Energy, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Türkiye, Rusya, Enerji, Doğal gaz, Nükleer güç, Turkey, Russia, Energy, Natural gas, Nuclear power
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Günümüzde enerji uluslararası arenanın en önemli faktörlerden biri olmuştur. Enerji her ülkenin devlet dış politikasını şekillendirir ve uluslararası ilişkilerini yönetir. 20. yüzyılın sona doğru Türk ekonomisinin hızlı gelişimi ülkenin enerji taleplerinin sürekli artmasına yol açmıştır. Bu yüzden Türkiye'nin kendi enerji kaynaklarının yeterli olmaması, bunun yanısıra enerji devi olan Rusya'nın coğrafi açısından Türkiye'ye yakın olması iki ülke arasında uzun vadeli enerji işbirliğinin oluşmasına neden olmuştur. Söz konusu döneme kadar Türk-Rus ilişkileri rekabet biçimde ilerleyip ülkeler arası sağlam bir işbirliğini sağlayamamamıştır. 1990'larda SSCB'nin dağılmasından sonrası dönemde Türkiye ile Rusya Federasyonu temeli daha 1980'lerde oluşturulan enerji işbirliğinin gelişmesine başlamışlardır. Batı Hattı Doğal Gaz Boru Hattı üzerine gerçekleşen işbirliğinin başarısı hem ülkelerin yakınlaşmasına hem de yeni ülkeler arası ortak enerji projelerinin hazırlanmasına neden olmuştur. İkili ilişkilerin gelişmesi ve özellikle 2003 yılında Mavi Akım Boru Hattının devreye girmesi Türkiye ile Rusya arasındaki dış politika çizgisini belirlemiştir. Bu dönemden itibaren ülkelerin birbirine olan ilgileri artmaya başlamış ve ikili işbirliği çok kısa bir sürede yeni boyut kazanmıştır. Türk-Rus enerji işbirliğinin başarısı ülkelerin kültür, eğitim, bilim gibi diğer alanlarda işbirliğinin oluşmasına yol açmıştır. Özellikle Mavi akım üzerine gelişen bu işbirliği 2000 yıllarının başında yaşanan kriz dönemlerinde dayanıklı ve verimli olduğunu göstermiştir. Ülkeler arasında artan güven 2009 yılında Türkiye'nin ilk Nükleer Santrali olan Akkuyu ile 2014 yılında Türk Akımı Doğal gaz Boru Hattı gibi büyük ortak projelerine yol açmıştır. 2015 yılında Türkye ile Rusya arasında yaşanan Uçak Krizinin sonrası ilişkilerin düzelme sürecinde en etkili faktörlerden biri enerji olmuştur. Bu şekilde enerji sektörü 21. yüzyılda Türk-Rus ilişkilerinin başlıca gündem olup, ülkelerinin karşılıklı politika çizgisini belirleyen ana faktör konumuna geçmiştir. Çalışmada Türk-Rus enerji işbirliğinin gelişme süreci ve ikili ilişkilere olan etkileri konusu üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
Nowadays, energy has become one of the most important factors in the international arena. Energy shapes every kind of state foreign policy and it also manages its international relations. Rapid development of the Turkish economy caused continuous increase in the energy demands of the country. Therefore, insufficiency of the Turkey's own energy resources along with geographic proximity of Russia, which is an energy giant, led to the development of the long term energy cooperation between two countries. Until this period, Turkish-Russian relations were actually proceeding in a competitive manner and therefore could not ensure a solid cooperation between countries. In the 1990s after the collapse of the USSR Turkey and Russian Federation started to develop energy cooperation, a foundation of which had been laid even earlier in the 1980s. The success of the cooperation on the Western Pipeline Natural Gas Pipeline has led to the convergence of countries and to the preparation of new joint energy projects between two countries. The development of the bilateral relations and especially the putting of the Blue Stream gas pipeline into operation in 2003 defined the line of the foreign policy between Turkey and Russia. Since this period, the interest of the countries has increased and bilateral cooperation has gained a new dimension in a very short time. The success of the energy cooperation between two countries led to the development of the cooperation in cultural, educational, scientific and other areas. This cooperation, especially cooperation on the Blue Stream Project, has shown that it is durable and productive during the crisis periods of the beginning of 2000. Increased confidence between countries resulted in the joint projects like the Turkey's first nuclear power plant Akkuyu in 2009 and the Turk Stream natural gas pipeline in 2014. In 2015 energy was one of the main factors in the process of solving the War Plane Crisis in the Turkey-Russia relations. In this way, the energy sector became the main agenda of Turkish-Russian relations in the 21st century and became the main factor determining the mutual policy line of the countries. This thesis handles the development process of the Turkey-Russia energy cooperation and its impact on the bilateral relations.
Benzer Tezler
- Turkish Russian relations in the Post-Soviet Era: limits of economic interdependence
Sovyet sonrası dönemde Türk Rus ilişkileri: Ekonomik bağımlılığın sınırları
MÜBERRA PİRİNÇCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Bölümü
DOÇ. DR. OKTAY F. TANRISEVER
- Türkiye-Rusya uçak krizi ve krizin Türk basınında ele alınış biçimi ekseninde Türkiye-Rusya ilişkileri
Turkey-Russia aircraft crisis and Turkey-Russia relations on the axis of handling style of the crisis in the Turkish media
MERT MİNİSKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YAMAN
- Türkiye'nin Orta Asya Türk Devletleri politikası üzerindeki Rus politik etkisi
Central Turkey in Asia of Turkish Government policy on Russian policy impact
BUĞRA KILIÇBEYLEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Uluslararası İlişkilerAtılım ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. CENGİZ BAŞAK
- 2002 sonrası Türkiye Cumhuriyeti - Rusya Federasyonu ilişkileri
After 2002 the Republic of Turkey - Russia relations
ÖZKAN GÖNÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerİstanbul Arel ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASRET ÇOMAK
- Türk Rus ilişkilerinde Putin dönemi ve enerji jeopolitiği
The Putin era and energy geopolitics in Turkish-Russian relations
YUSUF DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EnerjiNişantaşı ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZLI KAZANOĞLU