Ekim öncesi tohum uygulamaları (priming)'nın tuzlu ve kurak stres koşullarında bazı baklagil yem bitkilerinin çimlenme özellikleri ve fide gelişimine etkileri
Effects of seed treatments (priming) on germination characteristics and seedling development of certain leguminous forage crops under salt and drought stress
- Tez No: 606939
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET BİLGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 269
Özet
Bu araştırma, bazı baklagil yem bitkisi tohumlarına ekim öncesinde farklı doz ve sürelerde yapılan osmopriming uygulamalarının tuz ve kuraklık stresi koşullarında çimlenme özellikleri ve fide gelişimi üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmalar Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümünde yürütülmüştür. Priming işlemleri, çimlendirme ve fide gelişimi laboratuvar koşullarında, çimlendirme kabininde gerçekleştirilmiştir. Denemeler tesadüf blokları deneme desenine uygun şekilde 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada baklagil yem bitkisi türlerinden yaygın yonca (Medicago sativa), sarıçiçekli gazal boynuzu (Lotus corniculatus), çayır üçgülü (Trifolium pratense), ak üçgül (Trifolium repens), korunga (Onobrychis viciifolia), yaygın fiğ (Vicia sativa), koca fiğ (Vicia narbonensis), macar fiği (Vicia pannonica), mürdümük (Lathyrus sativus) ve yem bezelyesi (Pisum sativum sp. arvense) türleri bitki materyali olarak kullanılmıştır. Bu türlerin tohumlarına 0,0 MPa, -0,5 MPa, -1,0 MPa, -1,5 MPa ve -2,0 MPa ozmotik potansiyellerde 6, 12, 24 ve 48 saat süreyle priming uygulaması yapılmıştır. Priming uygulamaları 20 oC sıcaklık, % 75 bağıl nem ve karanlık koşullarda yapılmıştır. Tuz stresi denemesi için tohumlar 0, 4, 8, 12 ve 16 dS/m EC değerlerine sahip tuzlu çimlendirme ortamlarında çimlendirilmiştir. Kuraklık stresi için tohumlar 0,0 MPa, -0,5 MPa, -1,0 MPa, -1,5 MPa ve -2,0 MPa ozmotik potansiyele sahip çimlendirme ortamlarında çimlendirme testlerine alınmıştır. Çimlendirme denemeleri 20 oC sıcaklık, %75 bağıl nem ve 14/10 aydınlık/karanlık fotoperiyodunda yürütülmüşür. Denemede 7 gün boyunca her 24 saatte bir çimlenen tohumlar sayılmış ve kaydedilmiştir. Çalışmada, çimlenme özelliklerine ilişkin olarak çimlenme oranı (%) ve ortalama çimlenme süresi (gün), fide gelişimi ile ilgi olarak sürgün ve kök uzunlukları (mm) ile sürgün ve kök yaş-kuru ağırlıkları (mg/fide) ve sürme gücü özellikleri incelenmiştir. Elde edilen deneme sonuçlarına göre, deneme faktörleri olan priming dozu, priming süresi, stres uygulamaları (tuzluluk seviyesi ve kuraklık derecesi) ve faktör interaksiyonlarının incelenen tüm özellikler üzerindeki etkileri istatistiki anlamda önemli bulunmuştur. Hem tuz hem de kuraklık stresinde, stresin şiddeti arttıkça çimlenme oranı azalmış, çimlenme süresi uzamış ve fide gelişimi gerilemiştir. Priming uygulamalarına ait sonuçlar değerlendirildiğinde, -0,5 MPa ila -1,5 MPa ozmotik potansiyele sahip ortamlarda 6 ve 12 saat süreyle yapılan priming uygulamalarının tuz stresinin olumsuz etkilerini hafiflettiği belirlenmiştir. Diğer taraftan, kuraklık stresi uygulamalarında ise priming uygulamalarının -0,5 MPa'den daha düşük ozmotik potansiyellerde kuraklık stresinin olumsuz etkilerini hafifletmede etkisiz kaldığı tespit edilmiştir. Ancak, yaygın fiğ tohumlarının 24 saat süreyle -0,5 MPa ozmotik potansiyele sahip ortamda prime edilmesi -0,5 MPa ozmotik potansiyel seviyesindeki kuraklık stresinin olumsuzluklarını hafiflettiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study was carried out in order to determine the effects of osmopriming treatments at different doses and durations on germination characteristics and seedling development of certain leguminous forage crop seeds under different drought and salinity stress. The studies were carried out at the Akdeniz University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops. Priming treatments, germination, and seedling development were carried out in a germination cabinet in a laboratory condition. The experiments were established in according to the complete randomized block design with three replications. In this study, alfalfa (Medicago sativa), birds foot trefoil (Lotus corniculatus), red clover (Trifolium pratense), white clover (Trifolium repens), sainfoin (Onobrychis viciifolia), common vetch (Vicia sativa), Hungarian vetch (Vicia pannonica), narbon vetch (Vicia narbonensis), grass pea (Lathyrus sativus) and forage pea (Pisum sativum ssp. arvense), which are Leguminous forage crop species, were used as plant material. Seeds of these species were primed in 0,0 MPa, -0,5 MPa, -1,0 MPa, -1,5 MPa ve -2,0 MPa osmotic potentials for 6, 12, 24 and 48 hours. Priming treatments were carried out at 20 oC and 75 % relative humidity and dark conditions. For salt stress testing, the seeds were germinated in saline germination media with EC values of 0, 4, 8, 12 and 16 dS / m. For drought stress, the seeds were tested in germination environments with osmotic potential of 0,0 MPa, -0,5 MPa, -1,0 MPa, -1,5 MPa and -2,0 MPa. The germination and seedling development experiments were carried out at 20 oC, 75% relative humidity and 14/10 light/dark photoperiod. The germinated seeds were counted and recorded every 24 hours for 7 days. In this study, germination percentage (%) and mean germination time (day) were determined for germination characteristics and root-shoot lengths (mm), root-shoot fresh and dry weights (mg/seedling) were measured to determine seedling growth. In addition, vigour index was calculated in germinated seeds. According to the results of the experiment, it was determined that the examined traits were significantly affected by the priming dose, priming duration and stress factors (salinity and drought levels) and factor interactions. Under the both salinity and drought stress conditions, germination rate reduced, germination time was elongated and seedling development decreased by increasing stress levels. According to the results of priming applications, it was determined that priming treatments carried out in from -0,5 MPa to -1,5 MPa osmotic potentials for 6 and 12 hours duration alleviate the adverse effects of salt stress. On the other hand, in drought stress aplications, priming treatments were found to be ineffective in mitigating the adverse effects of drought stress in germination environments with osmotic potentials lower than -0,5 MPa. However, it was found that priming treatment at -0,5 MPa osmotic potential for 24 hours in common vetch seeds mitigate the adverse effects of drought stress created by -0,5 MPa osmotic potential.
Benzer Tezler
- Ekim öncesi tohum uygulamalarının ve çimlenme-çıkış dönemindeki üşüme stresinin fasulye (Phaseolus vulgaris)'de bazı tarımsal karakterler ve tane verimi üzerine etkileri
The effects of pre-planting seed applications and chill stress during grawing-output on some agricultural characters and grain yield in bean (Phaseolus vulgaris)
TUBA ÖZTÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKUT PEKŞEN
- Improving chilling tolerance by seed priming in chickpea ( Cicer arietinum L. ) during seed germination and early growth stages
Tohum priming uygulamaları ile nohutta ( Cicer arietinum L. ) tohum çimlenme ve erken gelişme dönemlerinde üşüme toleransının artırılması
TARIQ AZIZ
Doktora
İngilizce
2018
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKUT PEKŞEN
- Ekim öncesi tohum uygulamalarında kullanılabilecek en iyi katı taşıyıcı (matris) materyali seçimi ve etkin karışım oranlarının belirlenmesi
Assessment of best solid carrier (matrix priming) materials and their active mixture ratios for presowing seed treatments
BURÇAK İŞÇİ
- Nohut (Cicer arietinum L.)'ta harpin proteini ile tohum uygulamasının verim ve bazı verim öğelerine etkileri
Effects of seed treatment with harpin protein on yield and some yield components of chickpea (Cicer arietinum L.)
ENES DURMUŞ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM KAYA
- Bazı tohum uygulamalarının ayçiçeği (Helianthus annuus l.) tohum kalitesi ve bitki gelişimine etkisi üzerinde araştırmalar
Researches on the effects of some seed treatments on seed quality and plant development of sunflower (Helianthus annuus l.)
SHAHRZAD KAZEMI AFSHAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatEge ÜniversitesiTohumluk Bilimi ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ESEN ÇELEN