Tek parti döneminde Adana'da yerel basın (1923-1946)
The single party period local press in Adana (1923-1946)
- Tez No: 607406
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM BOZKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Tarih, Journalism, History
- Anahtar Kelimeler: Türkiye, Tek Parti Dönemi, Adana, Gazeteler, Yerel Basın, Turkey, One-Party Period, Adana, Newspapers, Local Press
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Tezin amacı; Adana'nın 1923 ve 1946 yılları arasında Adana'da yayın hayatını sürdüren gazeteleri saptamak, bu gazetelerin içeriğinde Adana'nın siyasetini, ekonomik durumunu ve kültürel gelişimini incelemektir. Ayrıca yerel basının bölgesel düzeyde işlevini ortaya koymaktır. Türkiye'de Tek Parti döneminde Türk Basın hayatına dair gelişmeler incelendiğinde ulusalbasının yanı sıra yerel ölçekte gazetelerin varlığı da kuşkusuz kamuoyu oluşturma açısından önemlidir. 1923 ve 1946 yılları arasında Adana'da 17 adet gazetenin kesintili de olsa yayın hayatını sürdürdüğü görülmüştür. Günümüzde sözü edilen gazetelerin büyük bölümüne tam bir koleksiyon olarak ulaşmak mümkün değildir. Bu çalışmada Ankara Milli Kütüphane Arşivi, Adana Tarihi Kız Lisesi Arşivi, Taha Toros Arşivi vb. gibi kurumlardan alınan gazetelerin incelenmesi ile1923-1946 yıllarını kapsayan süreçteAdana'nın, siyasi, ekonomik, sosyo-kültürel gelişmeleri ve dönüşümleri basın üzerinden değerlendirilmiştir. Bu dönemde yayınlanan Adana gazeteleri arasında koleksiyonuna erişilebilen ve bu çalışma için belirlenen, Toksöz (1924-1924), Türk Sözü (1924-1966) ve Yeni Adana (1918-hala yayınlanmakta) gazeteleri temel kaynak olarak kullanılmıştır. Ancak örnek olarak seçilen gazetelerden Toksöz'ün kısa yayın hayatından dolayı tezin inceleme döneminde eksik kalan yıllar, Yeni Adana ve Türk Sözü gazetelerinin ilgili nüshalarına ağırlık verilerek kapatılmaya çalışılmıştır. Çalışmada Toksöz, Türk Sözü ve Yeni Adana gazetelerinin bu dönemdeki basın faaliyetleri incelenmiş ve ilgili gazetelerin kurucularının kısa biyografilerine yer verilmiştir. Cumhuriyet Türkiyesi'nde yer alan Cumhuriyet Halk Fırkası, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Müdafaa-i Umumiye Fırkası, Serbest Cumhuriyet Fırkası ve son olarak Ahali Cumhuriyet Fırkası'nın faaliyetleri ile ilgili haberlere ve fırka programlarına değinilmiştir. Bu konuların ardından toplumsal değişimi ve dönüşümü sağlamak için yapılan devrimlerden Harf Devrimi'ne değinilmiş, bunun yanı sıra Adana'da açılan Millet Mektepleri'nin ve Adana Halkevi'nin kuruluşuna ve faaliyetlerine dair gazetelerdeki haberlere yer verilmiştir. Daha sonra 1923-1946 yılları arasında Türk dış politikasına ve ülkeler arası ilişkilere dair konulara değinilmiştir. Sonraki bölümde 1939-1945 yılları arasındaki süreçte II.Dünya Savaşı gelişmeleri aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of the thesis is to determine the newspapers that were published in Adana between 1923 and 1946 and to examine the political, economic and cultural development of Adana the content of these newspapers.It also aims to demonstrate the function of the local press at the regional level.When the developments regarding the life of the Turkish Pressare examinedin the single-party period in Turkey, the presence of newspapers on the local scale as well as the national press is undoubtedly important to create public opinion.Between 1923 and 1946 in Adana, it was observed that 17 newspapers continued to publish though it was intermittent. Today, it is not possible to reach most of the mentioned newspapers as a complete collection. In this study, the analysis of the newspapers taken from the Ankara National Library Archive, the Adana Historical Girl High School Archive, the Taha Toros Archive, etc. and the political, economic, socio-cultural developments and transformations of Adana during the period covering 1923-1946 were evaluated through the press.Toksöz (1924-1924), Türk Sözü (1924-1966) and Yeni Adana (1918-still being published) newspapers, which are accessible to the collections among the newspapers of Adana published in this period and which are determined for this study, were used as the main sources.However, due to the short publication life of Toksöz, one of the newspapers chosen as an example, the years that were missing during the review period of the thesis were tried to be closed with emphasis on the relevant copies of the newspapers, Yeni Adana and Türk Sözü.In this study, the press activities of Toksöz, Türk Sözü and Yeni Adana newspapers in this period were examined and brief biographies of the founders of the related newspapers were given.The news and the party programs related with the activities of the Republican People's Party(Cumhuriyet Halk Fırkası),the Progressive Republican Party (Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası),the Defense of the Public Party(Müdafaa-i Umumiye Fırkası), the Free Republican Party(Serbest Cumhuriyet Fırkası) and lastly the Ahali Republican Party (Ahali Cumhuriyet Fırkası)located in Republican Turkeywere mentioned.Following these issues, Letter Revolution, one of the revolutions made to ensure social change and transformation, was mentioned.In addition to this, the news in the newspapersabout the establishment and activities of the Nation Schools and Adana Community Center opened in Adana were included.Afterwards, the subjects on the Turkish foreign policy and international relations between1923-1946 were discussed.In the next section, the developments during the World War II between the years of 1939-1945 were presented.
Benzer Tezler
- Çok partili hayata geçişte iktidar-muhalefet ilişkileri (1946-1950)
The power and the opposition relations during the transition period of multi-party life (1946-1950)
GÜLAY SARIÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk İnkılap TarihiHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. SADIK ERTAŞ
- Türkiye Cumhuriyeti'nin 'kuruluş' sürecinde (1923-1950) kentsel politikalar
Urban policies during the 'foundation' process of the Republic of Turkey (1923-1950)
AYGÜL KILINÇ
Doktora
Türkçe
2013
Kamu Yönetimiİnönü ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF KARAKILÇIK
- La reproduction des rapports sociaux de sexe dans L'organisation de Jeunesse de Cumhuriyet Halk Partisi
Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları'nda toplumsal cinsiyet ilişkilerinin yeniden üretimi
AHMET KEREM YILMAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2020
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK MERÇİL
- Birinci Meclis Döneminde siyasal rejim ve yürütme erki 1920-1923
Political regime and the executive power in the First Term of The Assembly 1920-1923
SİNEM ŞİRİN
- Cumhuriyetin 100. yılında belediyeler
Municipalities in the 100th year of the Republic
FURKAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT TEK