Cizre tarihi suriçi bölgesinin kentsel koruma açısından irdelenmesi
The study for historical of Surici region in the case of protection of Cizre city
- Tez No: 607968
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DEVRİM TÜRKAN KEJANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Geçmişten günümüze toplumların geride bırakmış oldukları eserler tarihi çevrelerin varoluşunda rol oynamıştır. Tarihi kentler ve bünyesinde barındırdıkları eserler, bulundukları yerleşimin kimliğini oluşturmaktadır. Tarihi kentler ve bu kentlere ait yapıların oluşturduğu tarihi çevreler bir kentin kimliğini yansıtmaktadır. Tarihi çevrelerin kentin kimliğini oluşturmasındaki önemi bu çevrelerin korunmalarını gerekli kılmaktadır. Tarihi kentin kimliğini korumak, yaşatılmasını ve en önemlisi gelecek nesillere kültürel miras olarak aktarılmasını mümkün kılacaktır. Türkiye, tarihi çevreler açısından oldukça zengin ve farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış sayılı ülkelerden biridir. Bu özelliğinden dolayı ülkemizde birçok kent kendi kimliğine sahip olmuştur. Ancak hızlı nüfus artışı ve kentlere olan göçler kentlerin plansız büyümesine yol açmıştır. Tarihi geçmişe sahip kentlerde ise bu alanlar zarar görmüş ve kentler kimliklerini yitirme sürecine girmiştir. Bu amaçla tek yapı ölçeğinde korumanın yanı sıra kentsel korumanın da yapılması bu alanların kimliğinin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması konusunda büyük önem taşımaktadır. Kökleri M.Ö. 4000'li yıllara dayanan tarihi Cizre yerleşmesi bu süreç içerisinde birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve bu medeniyetlerin yaptığı anıtsal ve sivil mimari eserlerini bünyesinde barındıran önemli yerleşmelerimizden biridir. Bu eserler; yerleşimi çevreleyen sur duvarları ve üzerinde yer alan burçların yanı sıra tarihi Suriçi'nde yer alan İçkale bölgesi, cami, medrese, geleneksel konut, idari binalar gibi çeşitli dönemlere tarihlenen yapılardır. Bunların dışında yerleşmenin köprü, kasır gibi belirli ihtiyaçlara yönelik yapılmış sivil ve anıtsal mimari yapıları da önemli eserlerdendir. Cizre'nin köklü tarihi, bölgede önemli merkez olma özelliğini ortaya koyarken, aynı zamanda geçmiş dönemlerden gelen yapılarıyla kimliğini de belirlemiştir. Bu nedenle yerleşim kendine has kimliğini yansıtan korumaya değer bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın giriş bölümünde; çalışmanın problemi, amacı, önemi ve sınırlıkları açıklanmıştır. Çalışmanın materyal ve metot kısmında tarihi çevre, koruma kavramı ile kentsel koruma üzerine kapsamlı bir literatür taraması yapılarak konu ile ilgili kavramsal çerçeve verilmiştir. Çalışma kapsamında Dünya'da ve Türkiye'de kentsel korumanın gelişimi incelenmiş ve örnek alanlar değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulgular ve tartışma kısmında alan çalışması olarak belirlenen Cizre'nin tarihi Suriçi bölgesi ile ilgili literatür taraması yapılmış, konu ile ilgili kitap, makale ve tezler incelenmiştir. Literatür çalışmasından elde edilen veriler dışında yerinde gözlem, fotoğraflama ve sözlü görüşmeler yoluyla da veriler elde edilmiştir. Cizre'nin tarihi Suriçi bölgesi için yapılmış koruma ve planlama çalışmaları ile ilgili bilgiler değerlendirilmiştir. Bunun için Cizre'de bulunan kurum ve kuruluşlardan elde edilen bilgi ve belgeler ile alandaki fiziksel değişim ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Toplanan tüm veriler tarihi Suriçi bölgesini yerleşim ölçeğinde kentsel gelişim dönemlerini, imar plan kararlarının alana etkisi ile alanın korunmuşluk durumunu ortaya çıkarmak amacıyla değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuç ve öneriler kısmında ise Cizre'nin tarihi Suriçi bölgesinin sahip olduğu kültürel değerleri ile alanın sürdürülebilirliğinin sağlanmasında verilen kararların alanın fiziksel yapısına etkisi ortaya çıkarılmış ve korunması konusunda önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Legacies left behind by various societies, from dawn of history up until now, have played a key role in existence of historical sites. Historical cities and the legacies they have been home to constitue the identity of the places they are located in. In other words, both historical cities and historical sites that were shaped by structures belonging to these cities reflect the identity of a city. High significance of historical sites in terms of reflecting the identity of a city necessitates preservation of these places. This way, preserving and keeping the historical texture and identity of the city, and most importantly, passing it onto next generations as cultural heritage could be possible. Turkey is one of the unique countries as it has harbored a wide range of civilizations and so is rich in historical sites. That is why, many cities in our country have their own distinctive identity. However, high rates of population growth and migration to these cities caused unplanned urbanization. In cities that have such historical riches, these places have been damaged and many are on the brink of losing their identities. Therefore, as well as preserving one-scale structure, and urban as a whole, it is of high importance in terms of protecting the identity of the city and passing them onto next generations. Dating back to 4000 BC, Cizre settlement has been home to a variety of different civilizations and it is one of outstanding places in our country, in that, it embodies monumental and civil architecture of these civilizations. These architectural legacies are, besides city walls surrounding the settlement and bastions on them, are Inner Castle--located in historical Suriçi--, mosques, madrasahs, traditional houses, governmental buildings that were constructed in different eras. Apart from these, monumental and civil architecture structures of the settlement such as bridges, mansions built for various purposes are also of substantial legacies. Rooted history of Cizre manifested itself as a vital centre of the region, and also it shapes its identity with constructions left as legacies by previous eras. So, with its unique identity, it stands out as a must-preserved settlement. In this case, in the introduction of this research; the the question, aim, significance and limitations are clarified. In materials and methodology part, a thorough literature review has been done on historical site, concept of preservation and urban preservation and conceptual frame have been provided regarding the subject. Within this scope of research, development of urban preservation in Turkey and across the world has been analyzed and examples have been taken into account. In findings and discussion part of the research, a literature review has been done pertaining to historical Suriçi region of Cizre, which serves as on-site in this research, and related books, articles and thesis have been analyzed. Except for literature review, data have also been gathered through observation, photographs, filming, and interviews. Information regarding the campaigns for planning and preservation of historical Suriçi region of Cizre has been assessed and analyzed. To do so, the physical and solid change in the regions was aimed to be depicted via information and documents provided by institutions and organizations. All gathered data has been thoroughly analyzed to uncover urban development eras of historical Suriçi region in settlement-scale scope, urban planning decisions and their impact on the site and status preservation. In conclusion and recommendations part of the study, cultural heritage of historical Suriçi region of Cizre has been exhibited, the impacts of decisions on the physical structure of the region in view of maintaining sustainability of the region have been revealed and suggestions have been made concerning the preservation of the region.
Benzer Tezler
- Trabzon eyaleti'nde kırsal yerleşim: Yomra nahiyesi örneği (1461-1682)
Rural settlement in the provi̇nce of trabzon: A case study of nahi̇ye of Yomra (1461-1682)
YÜCEL DURSUN
- Batılıların gözüyle Topkapı Sarayı
Topkapı Palace through the eyes of the westerners
BAŞAK ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ÖZER
- 2014 Ukrayna krizi sonrası Ukrayna-Rusya ilişkileri
Ukraine-Russia relations after 2014 Ukraine crisis
EMRAH SOYDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerAydın Adnan Menderes ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERVE İREM YAPICI
- Tarihi yapıların iyileştirilmesinde izlenebilecek yapısal kontrol sistemi: Cizre Kırmızı Medrese örneği
Structural control system that can also be monitored in the improvement of historical buildings:The example of Cizre Red Medrasah
HEDİYE SARIYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT TURGAY ARPACIOĞLU
PROF. DR. MUSTAFA ÖZGÜNLER
PROF. DR. SEDEN ACUN ÖZGÜNLER
- A. A. Şahmatov'un 'Dil-Tarih' kuramı
A. A. Shahkmatov's theory of 'Language and History'
SALİH ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Batı Dilleri ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP BAĞLAN ÖZER