Büyük ölçekli projelerin ekonomik ve mekânsal coğrafyası: İstanbul örneği
Economic and spatial geography of large-scale projects: The case of İstanbul
- Tez No: 608258
- Danışmanlar: PROF. DR. ASUMAN TÜRKÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Dönüşüm ve Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 268
Özet
Sanayisizleşme sürecinde kentlerin yeni kalkınma araçları bulmak üzere gösterdiği girişimler, kentsel yönetimde yönetişim metoduna doğru bir değişim yaratmıştır. Kentlerin üretim mekânı olmaktan tüketim mekânı olmaya doğru yaşadığı dönüşüm, kente yatırım çekebilmek için kentlerin çekici imajlar ile pazarlanması stratejilerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu süreçte kent pazarlamasının en önemli araçlarından biri ise; büyük ölçekli kentsel projeler olmuştur. Ancak, ilk zamanlarda sanayiden arda kalan eskimiş ve âtıl hale gelmiş alanların kent ekonomisine yeniden kazandırılması amacıyla üretilen büyük ölçekli projeler, zamanla kentteki mekânsal dönüşümün temel belirleyicileri haline gelmiştir. Kentlerde büyük ölçekli proje üretiminin hız kazanması ile birlikte literatürde bu projelere dair yapılan araştırma sayıları da artış göstermiştir. Ancak, günümüze değin yapılan çalışmalarda bu projelerin pek çok farklı kavram ile ele alındığı ve proje türlerine ilişkin sınıflamalar yapılmadığı görülmektedir. Bununla birlikte, bu projelerin kent imajları ve kentsel ekonomi üzerinde önemli etkileri olduğu belirtilmekle birlikte, bu etkilerin mekânsal yansımasını araştıran ampirik çalışmaların oldukça az olduğu görülmektedir. Bu çalışma aracılığı ile büyük ölçekli projeler ile ilgili literatüre iki farklı katkı sunulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışmanın amaçlarından ilki, literatürde büyük ölçekli kentsel projelerin tanımlanmasında görülen kavram karmaşasının giderilmesidir. Bu amacın gerçekleştirilmesi için çalışma kapsamında yapılan literatür taramaları ve proje incelemeleri aracılığıyla, büyük ölçekli projelerin doğru bir şekilde tanımlanmasını sağlayacak ortak özellikler ve doğru bir şekilde sınıflandırılmasını sağlayacak ayırt edici özellikler belirlenmiştir. Çalışmanın bir diğer amacı ise; belirlenen bu ortak ve ayırt edici özellikler aracılığıyla, İstanbul'da üretilen büyük ölçekli kentsel projelerin karakteristik yapısını ve mekânsal coğrafyasını çözümlemektir. Bu amacın gerçekleştirilmesi için, tez çalışması kapsamında İstanbul'da üretilen 78 adet büyük ölçekli kentsel proje, belirlenen ortak ve ayırt edici özellikler açısından değerlendirilmiştir. Ayrıca, projelerin bu özellikler açısından belirgin bir mekânsal kümelenme eğilimleri olup olmadığı araştırılmıştır. Böylece, kent genelinde geliştirilen büyük ölçekli kentsel projelerin kentsel mekânı dönüştürme etkisinin de yorumlanmasına imkân sağlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, İstanbul'da üretilen büyük ölçekli kentsel projelerin maliyet, tasarım ve süreçler açısından Avrupa ve Amerika'da görülen öncü örnekler ile benzerlik gösterdiği; ancak gelişim potansiyelleri, risk dağılımı, proje yönetimi ve politika üretim içerikleri açısından literatürde tanımlananlardan farklı özellikler gösterdiği görülmüştür. Projeler mekânsal yayılımları açısından incelendiğinde ise; projelerin kıyı alanları ve kent merkezinde sayısal olarak daha fazla olması ile birlikte belirgin bir mekânsal kümelenme göstermediği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The attempts of cities to find new tools of development during the de-industrialization process have created a change towards the governance method of urban management. The transformation of cities from being a place of production to being a place of consumption has led to the emergence of strategies of attractive images and marketing cities in order to attract investment in the city. In this process, large-scale urban development projects have been one of the most important tools of city marketing. However, these projects which were developed in order to renovate the old and obsolete areas that were left behind from the industrial era and reintroduce to the urban economy, have become the main determinants of the urban transformation in time. With the increasing importance of large-scale urban development project production in cities, the number of researches on these projects has increased. However, in the studies carried out to date, it is seen that these projects are handled with many different concepts and no classifications are made to determine the types of projects. Also, although it is stated that these projects have significant effects on urban images and urban economy, it is seen that empirical studies that investigate the spatial reflection of these effects are quite low. This study aims to make two important contributions to the literature on large-scale urban development projects. In this context, one of the aims of the study is to eliminate confusion seen in the definition of large-scale urban projects in the literature. In order to realize this aim, common features that will enable accurate identification of large-scale projects and distinctive features that will ensure correct classification have been determined via literature surveys and project reviews. Another aim of the study is to analyze the characteristic structure and spatial geography of large-scale urban development projects produced in Istanbul via these common and distinctive features. In order to realize this aim, 78 large-scale urban development projects that are produced in Istanbul were evaluated in terms of common and distinctive features identified. In addition, it has been investigated whether the projects have a significant spatial cluster tendency in terms of these features. Thus, the transformation effect of the developed large-scale urban projects on the urban space is also interpreted. As a result of the analyzes, it is observed that large-scale urban development projects produced in Istanbul are similar to the leading examples in Europe and America in terms of project cost, design and process. However, it has been observed that the projects show different features in terms of development potentials, risk distribution, project management and policy production than those described in the literature. When the spatial extent of the projects is examined, it is seen that although the projects are numerically higher in coastal areas and city center, projects don't show a significant spatial cluster.
Benzer Tezler
- Unutkanlık coğrafyasında bellek yörüngelerinin mekânsal anlatısı: Bomonti'nin gündelik hayatına etnografik bakış
Spatial narrative of memory trajectories in urban amnesia: An etnographic view of everyday life of Bomonti
TUĞÇE GÜRLEYEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Dijital ikiz teknolojisinin şehir planlama alanındaki uygulamaları: İstanbul Tarihi Yarımada Süleymaniye Bölgesi'nde kent silueti analizi
Applications of digital twin technology in urbanplanning: Investigation of the historical silhouette inthe Suleymaniye District through 3D modeling
SEVENAY UZUN ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADALET DERVİŞOĞLU
- Mezo-mı̇kro ölçek model kuplesı̇ wrf-les ı̇le yüksek çözünürlüklü rüzgar alanının belı̇rlenmesı̇
High-resolution wind field determination with wrf-les through meso-micro scale model coupling
ERKAN YILMAZ
Doktora
Türkçe
2025
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN SİBEL MENTEŞ
PROF. DR. GÖKHAN KİRKİL
- Yer değiştiren yerleşmelerde yapısal dönüşüm: Modernleşme süreci içerisinde mimari değişimler
Structural transformation in relocated settlements: Architectural changes in the process of modernization
YUNUS ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
CoğrafyaTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN MERTOL
DOÇ. DR. CEMİLE BAHTİYAR KARADENİZ
- Büyük ölçekli gayrimenkul projelerinin kent ve mekan ekonomisine etkisi: Güney Kore'de Songdo ve Türkiye'de İFM örnekleri
Effects of mega real estate projects on urban and spatial economy: Cases of Songdo in South Korea and IFM in Turkiye
CEMAL BAŞ
Doktora
Türkçe
2024
EkonomiAnkara ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN TANRIVERMİŞ
PROF. DR. FAHRİYE NİHAN ÖZDEMİR SÖNMEZ