Tarihsel ve kültürel katmanların kıyıya yansıması: Tuzla örneği
Reflection of historical and cultural layers in the coast: Tuzla example
- Tez No: 608357
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Katman, kimlik, kıyı mekanları, Tuzla Köyiçi bölgesi, Layer, identity, coastal areas, Tuzla Köyiçi district
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Mekan Organizasyonu ve Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bir kentin kimliği tarihsel ve kültürel katmanlar ile belirlenmektedir. Bu katmanlar toplumsal, ekonomik, siyasi, arkeolojik ve en önemlisi korunabilen doğal çevre ile yansıtılmaktadır. Belirli bir süreç içerisinde değişen bu etmenlerin mekana yansıması sonucunda o kentin kimliği de değişime uğramaktadır. Bu tez konusu ile İstanbul'un doğu sınırını belirleyen, yıllarca bir balıkçı köyü ve sayfiye bölgesi olarak kalabilmiş Tuzla'nın zaman içindeki kültürel, ticari ve siyasi alandaki çeşitli adımları ile oluşan yeni katmanları, değişen kimliği ve bunların Tuzla kıyısına yansıması irdelenmiştir. Bu değişimlerin iki ana başlığı olarak, Türk-Rum Mübadelesi ve tersane gibi gemi inşa sanayinin kuruluşlarının bu bölgeye taşınması işlenmiştir. Mübadele ile değişen yerel halk, özellikle merkez olarak adlandırılan Köyiçi Bölgesi'nde, kendi dini inançları, kültürleri ve yaşayış tarzlarını yansıtan yapı ve mekanları ile bunun yerleşme kıyısına yansımasını beraberinde getirirken, kendilerinden önceki sosyal, kültürel ve mekânsal katmanları silinmeye mecbur bırakmıştır. Değişimin diğer bir nedeni olarak gösterilen hızlı sanayileşme süreci içerisinde Tuzla'nın önemli bir rolü olmuştur. Özellikle tersanelerin buraya taşınması ile merkez bölgesinde ve kıyı şeridinde, organize ve deri sanayinin oluşturulması ile de D-100 karayolunun üstünde kalan bölgelerde nüfus, kimlik, işlev ve kültür değişiklikleri gerçekleşmiştir. Aynı zamanda Tuzla'da zaman içinde gerçekleşen doğal afetler veya insan kaynaklı yıkımlar da bu ilçeyi tercih edilir kılan en önemli özelliği olan 'kıyı'yı etkilemiştir. Tüm ilçeyi etkileyen önemli derecede sayılabilecek yangınlar kentin kendine özgü mimarisinin hasar görmesine neden olmuştur. Bu yıkımlar sonrasında da tarihini yansıtan hiçbir yapı restorasyon ilkelerine uygun olarak yapılmamıştır. Ayrıca önceden ana geçim kaynağı balıkçılık olan yerel halk, gerek siyasi kararlar gerekse nüfus artışıyla kıyı şeridinin yeni fonksiyonlar için kullanılması sonucunda, kendilerine yeni barınma mekanları ve iş olanakları edinmek zorunda bırakılmıştır. Bu çalışma ile Tuzla kıyısının değişimi bir takvim üzerine yatırılıp tüm tarihi ve kültürel katmanlar işlenecek ve buradan çıkan problemlere, kimliğini kaybetmeye yüz tutan kent için, öneriler getirilecektir.
Özet (Çeviri)
The identity of a city is determined by historical and cultural layers. These layers are reflected by the social, economic, political, archaeological and protected natural environment. These dynamic factors cause the transformation of the city's identity. The subject is the new layers and the changing identity of Tuzla, which is formed by steps taken in the cultural, commercial and political spheres. Two main headings of these changes are the Turkish-Greek Exchange and relocation of establishments of the shipbuilding industry such as the shipyard. With the population exchange, new locals have brought change in places especially in Köyiçi region coastal areas reflecting their own religion, culture and way of life while the social, cultural and spatial layers of the previous populace were condemned to fade away. Tuzla played an important role in the rapid industrialization process. Changes have been occured in population, identity, function and culture, in centre and coastline with the shipyards moving and above the D-100 highway with the establishment of organised and leather industry. At the same time, natural disasters and man-made destruction have affected the coast, which is the most important feature of this district. Fires affecting the whole district caused damage to the city's own architecture. After these demolitions, no structure reflecting its history has been made in accordance with the restoration principles. Also the local population, whose main source of livelihood was fishing, was forced to acquire new housing and job opportunities as a result of political decisions and population growth about usage the coastline for new functions. With this study, the change of the coast of Tuzla will be laid on a calendar, historical and cultural layers will be covered and the problems will be brought to light for the city that is about to lose its identity.
Benzer Tezler
- Çok katmanlı kentlerde kimlik sorunsalı: Palimpsest bir kentsel alan olarak Ulus örneğinin incelenmesi
Identity problematic in multilayered cities: İnvestigating the case of Ulus as a palimpsest
ZEYNEP ERÖZKAN ARUSOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Silahlı çatışma/savaşlar sonrasında kentsel alanlarda kültürel mirasın korunması ve yönetimi: Beyrut ve Saraybosna deneyimleri
Conservation and management of cultural heritage in post-war/armed conflict urban zones: Beirut and Sarajevo experiences
BİLAL BİLGİLİ
Doktora
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM TANYELİ
- Postmodern dönemde kamusal mekânın dönüşümünün kapalı siteler üzerinden incelenmesi:İstanbul, Göktürk örneği
Transformation of public area in post-modern period through gated communities: The case of Istanbul Göktürk
ÜLKÜ ÇELEBİ
- Bellek-mekân ilişkisi bağlamında anı mekânlarının değerlendirilmesi ve korunması: Muğla Menteşe tarihi kentsel doku
Evaluation and conservation of the memoryscapes in the context of memory-space relations: Muğla Menteşe urban historic fabric
FERAN ÖZGE GÜVEN ULUSOY
Doktora
Türkçe
2021
MimarlıkEskişehir Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY ÖZASLAN