Menkıbe-i Fahr-i Kâinat/ Hikâyet-i Hadice: İnceleme, metin ve dil içi çeviri
An Anecdote in the Life of Pride of the Universe/ A Story of Khadija: Textual analysis, transcribed text and intralingual translation
- Tez No: 609613
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ARZU ATİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Menkıbe, Fahr-i Kâinat, Hz. Hadice, şiir, Anecdote, Pride of the Universe, Khadija, poetry
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 341
Özet
Bu tezin amacı, H. 1181 yılında istinsah edilen Menkıbe-i Fahr-i Kâinat/Hikâyet-i Hadice isimli eserin metnini transkripsiyon harfleriyle ve dil içi çevirisiyle beraber şekil ve muhtevâ özellikleri açısından incelemek; bunun sonucunda, aruz vezni ile yazılmış dini içerikli bir eseri tanıtarak, tasavvuf edebiyatına katkı sağlamaktır. Bu doğrultuda, Hz. Peygamber'in hayatından kısa bir kesit sunan ve özellikle Hz. Hatice ile tanışmaları ve evlenmelerini anlatan eser, yazıldığı dönemin dil özellikleri kapsamında değerlendirilerek okunup, günümüz Türkçesi'ne çevrilmiştir. İlk olarak eserin türü olan“menkıbe”ye ve menkıbede gerçekliğe değinilmiş, ardından eser, nazım şekli, vezin, kafiye, dil ve anlatım alt başlıklarıyla şekil ve üslup özellikleri yönünden değerlendirilmiştir. Muhteva bölümünde, genel olarak eserin konusu ve içeriğinden söz edilerek, sırasıyla ayrı başlıklar altında, olay örgüsü, olayların gerçeklikle ilişkisi ve metin içerisinde yer alan salavatlarda geçen Hz. Peygamber'e ait isimlerin değerlendirmesi yapılmıştır. Sonuç kısmında ise, menkıbenin şekil ve içeriğinin incelenmesinden elde edilen çıkarımlar sıralanmıştır. Son bölümde metnin nasıl oluşturulduğu açıklanmıştır. Ardından, transkripsiyon alfabesi ile Latin harflerine aktarılan metin, dil içi çevirisiyle karşılıklı gelecek şekilde verilmiştir. Yazma nüshanın tıpkıbasımı da çalışmanın sonuna eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to examine the text of An Anecdote in the Life of Pride of the Universe/ A Story of Khadija, which was scribed in 1181 hijri, in terms of form and content, transcribing the text into Roman alphabet and translating it into modern Turkish; and to contribute to Turkish Sufi literature by introducing a religious work written in Aruz prosody. In this direction, the text offering a short life period of the Prophet, especially describing his meeting with Khadija and their marriage was evaluated in the context of linguistic features of the period in which it was scribed and read and also it is translated into modern Turkish. Firstly, the genre of the work, the story and the reality in story are mentioned and then the work is evaluated in terms of form and style, verse and meter, rhyme, language and expression. In the content section, the subject and content of the work are mentioned in general, and the plot, the relations between the events and reality and the Salavat in the text are listed under separate titles respectively. The names of the Prophet given in the text were evaluated. In the conclusion part, the inferences obtained from the examination of form and content of the story are listed. The last section explains how the eventual text in the thesis has been formed. Then, the text transcribed into Roman alphabet are given with its intralingual translation into modern Turkish. The facsimile of the text has been given as appendix in the end of our study.
Benzer Tezler
- Menkıbe-i Fahr-i Kainat'ta dini ve kültürel unsurlar
Religious and cultural aspects in Mankabe-i Fahr-i Kainat
OSMAN ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİZ KILINÇ
- Ömer Nüzhet Efendi'ye göre 18.yy'da bir Sufi Biyografisi: Neccârzâde Mustafa Rıza Efendi (Menkıbe-i Evliyâiyye Fî Ahvâli Rızâiyye)
According To Ömer Nüzhet Efendi A Sufi Biography in the 18th Century: Neccârzâde Mustafa Rıza Efendi (Menkıbe-i Evliyâiyye Fî Ahvâli Rızâiyye)
EMİNE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURREZZAK TEK
- İmam-ı Âzam Ebû Hanife'nin gerçek ve menkıbevî kimliği
The real and horizontal identity of Imam-ı Azam Ebu Hanife
FATIMATÜL ZEHRA ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞAN KAPLAN
- Mevlâna menkıbeleri ve Osman Fevzi Olcay'ın muhtasar Menâkıb-ı Mevlâna'sının yeni yazıya aktarımı (inceleme-metin)
Mevlâna legens and Osman Fevzi Olcay's Mevlana's summary legends transposition into modern writing (review- text)
NİLGÜN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiMevlâna ve Mevlevîlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ TEMİZEL
- Ubudinin Menakıb-ı Evliya-yı Mısr-ı
Başlık çevirisi yok
HÜNKAR SOYTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. MEHMET GÜMÜŞKILIÇ