İşletmelerin sanayi 4.0 olgunluk düzeylerinin belirlenmesine yönelik çok kriterli bir yaklaşım: Lojistik sektörü uygulaması
A multi criteria approach towards determination of industry 4.0 maturity levels of enterprises: Logistics sector application
- Tez No: 610578
- Danışmanlar: PROF. DR. BİRDOĞAN BAKİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Üretim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Günümüzde değişen ve gelişen teknolojilerle birlikte firmalar; iş modellerini ve süreçlerini değiştirmeli, güçlü bir Bilgi Teknolojisi ve yazılım altyapısına sahip olmalı, ekonomik faydalarını en üst düzeye çıkarmak ve yatırımların geri dönüşünü sağlamak için Büyük Veri Analizi, Bulut Bilişim ve Nesnelerin Interneti gibi yenilikçi trendleri kullanmaları gerekmektedir. Aynı zamanda firmaların rekabet üstünlüğü sağlamaları için mevcut tüm süreçlerini Sanayi 4.0 yönünde düzenlemeleri gerekmektedir. Buna istinaden Sanayi 4.0 olgunluk modelleri, firmalarda bir değişim süreci başlatarak organizasyonel dönüşüme katkıda bulunabilir, örgütsel mükemmelliği arttırıp firmaların gelişen teknolojiyle birlikte güçlü ve zayıf yönlerinin tespit edilmesi ve bu yönde farkındalığa sahip olması açısından yol gösterici bir nitelik taşımaktadır. Bu sebeple ilgili literatür incelendiğinde Türkiye'de firmaların Sanayi 4.0 olgunluk düzeylerinin ölçümü konusunda yapılmış az sayıda çalışma olduğu belirlenmiş ve lojistik sektörüne yapılmış herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Buradan hareketle bu çalışmanın amacı, lojistik firmaların Sanayi 4.0 olgunluk düzeylerine göre değerlendirilmesine yönelik yeni bir yaklaşım sunmak olarak belirlenmiştir. Bu amaçla, ilk olarak literatür araştırmasıyla en çok kullanılan modellerden biri olan IMPULS olgunluk modeli seçilmiş ve modelin kriter ve alt kriterleri belirlenmiştir. Üç adımda gerçekleştirilen uygulamanın ilk aşamasında AHP ile Ağırlıklandırılmış Olgunluk Yaklaşımı ile lojistik sektörünün ve firmaların olgunluk düzeyleri ayrı ayrı hesaplanmış, firmalar sıralanmıştır. İkinci aşamasında firmalar AHP-TOPSIS yöntemi ile sıralanmıştır. Son olarak da firmalar AHP-VIKOR yöntemi ile sıralanmış ve üç yöntemin sıralama sonuçları karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre kriter ağırlıklarının AHP yöntemi ile hesaplanması sonucunda en yüksek ağırlığa sahip kriterin strateji ve organizasyon (0,447), en düşük ağırlığa sahip kriterin ise veri odaklı hizmetler (0,068) olduğu görülmektedir. Kriter ağırlıklarının belirlenmesinden sonra AHP ile Ağırlıklandırılmış Olgunluk Yaklaşımı, TOPSIS ve VIKOR yöntemleri ile yapılan sıralama sonuçlarına göre A2, A1, A8, A6, A10, A5 ve A9 alternatiflerinin her üç yöntemde de aynı sıralamada yer aldığı görülmektedir. Son olarak, elde edilen sıralamaların istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığının tespit edilmesi ve önerilen yaklaşımın kabul edilebilirliğinin belirlenmesi amacıyla korelasyon ve duyarlılık analizleri yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Nowadays, with the variable digital technologies development, companies need to change their business models and processes, also need to have a strong Information Technology and software infrastructure and to use innovative trends such as Big Data, Cloud Computing, and Internet of Things (IoT) to maximize their economic benefits and return on investment. Meanwhile, companies need to organize all their existing processes in the direction of Industry 4.0 in order to achieve a competitive advantage. Therefore, maturity models can contribute to organizational transformation by initiating a process of change in firms, increasing organizational excellence and guiding the company in terms of identifying the strengths and weaknesses of the company with developing the technology. The relevant literature review determined that a few studies on the measurement of Industrial 4.0 maturity levels of the firms and no studies on the logistics sector have found. In consequence, the aim of this study is to propose an innovative approach to evaluate logistics companies according to Industry 4.0 maturity levels. For this purpose and according to the related literature research the IMPULS maturity model-which initially considered a suitable model for the logistics sector- has selected and the criteria and sub-criteria of the model have taken as a basis. In the first stage of the implementation carried out in three steps, the maturity level of the logistics companies was determined Weighted Maturity Approach with AHP and the companies were ranked. In the second stage, companies were ranked with AHP-TOPSIS method. Finally, the firms ranked with AHP-VIKOR method and the ranking results of the three methods were compared. According to the findings, the strategy and organization (0.447) determined as the highest weighted criterion and data-oriented services (0.068) determined as the lowest weighted criterion. After the determination of criterion weights, according to the results Weighted Maturity Approach with AHP, TOPSIS and VIKOR methods, the alternatives A2, A1, A8, A6, A10, A5, and A9 appear to be in the same order in all three methods. In conclusion, correlation and sensitivity analyses were performed to determine whether the rankings obtained were statistically significant and determine the acceptability of the proposed approach.
Benzer Tezler
- Küçük ve orta ölçek imalat firmalarında olgunluk modeli: beyaz eşya sektöründe bir uygulama
Maturity model in small and medium size manufacturing companies: an application in the home appliance sector
ÜMİT ÇİRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT BASKAK
- Üretim ve lojistikte akıllı dönüşüm kapsamında işletmelerin Endüstri 4.0 olgunluk düzeylerinin değerlendirilmesi: TR81 Bölgesinde bir uygulama
Assessment of Industry 4.0 maturity levels of businesses under smart transformation in manufacturing and logistics: The case of TR81 Area
İLKNUR ASAR
- Endüstri 4.0 olgunluk düzeylerinin tespitine yönelik bir araştırma: Sivas ili örneği
A research on determination of industry 4.0 maturity levels: Case of Sivas province
MEHMET ZAHİD ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilim ve TeknolojiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ RIZA İNCE
- Current status of industry 4.0 transformation and impact of industry 4.0 on engineering work in Turkish white goods industry
Endüstri 4.0 dönüşümünün Türkiye beyaz eşya sektöründeki mevcut durumu ve mühendislik işi üzerindeki etkisi
KÜBRA ŞİMŞEK DEMİRBAĞ
Doktora
İngilizce
2020
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAN YILDIRIM
- Türkiye'de endüstri 4.0: Orta yüksek ve yüksek teknoloji düzeyinde faaliyet gösteren imalatçı Kobi'ler için bir yol haritası
Industry 4.0 in Turkey: A roadmap for manufacturer smes operating at the medium high and high technology level
KAMİL AKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilim ve TeknolojiBaşkent ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA DENGİZ