Din arkeolojisinin imkânı ve Göbeklitepe
The possibility of archeaology of religion and Göbeklitepe
- Tez No: 610652
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞİNASİ GÜNDÜZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Din, Tarih, Archeology, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dinler Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 284
Özet
Bu çalışma dinler tarihi ile arkeoloji arasında disiplinlerarası bir alan olarak din arkeolojisinin imkânını tartışmaktadır. Bu bağlamda öncelikle bir bilgi üretme pratiği olarak arkeolojinin tarihsel seyri eleştirel bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Böylece gerek Batı'da ve gerekse ülkemizde arkeolojinin tarihsel süreç içerisindeki konumu incelenmektedir. Devamında diğer sosyal bilimler gibi arkeolojinin de şekillenmesine etki eden politik, ideolojik ve dinsel etkenler bahse konu edilmektedir. Bu durum geçmişi maddi kültür üzerinden ortaya koymaya çalışan arkeolojinin zaman zaman ideolojik bir aygıta dönüştürülmesi açısından da önem arz etmektedir. Disiplinlerarası bir alan olarak önerilen din arkeolojisinin teorik çerçevesinin sunulduğu ikinci bölümde ise ilkel, din, ritüel ve şamanizm gibi arkeoloji ve dinler tarihinin ortak kavramları üzerinden eleştirel bir okuma yapılmaktadır. Bu sayede 19. yüzyılda etkin olan paradigmadan önemli izler taşıyan söz konusu kavramların geçmişimizi anlamamız hususunda yüklendiği olumsuz duruma dikkat çekilmektedir. Çalışmanın son bölümünde ise, son dönemlerin en önemli arkeolojik keşiflerinden olan Göbekli Tepe'nin din arkeoloji perspektifinden incelenmesine yer verilmektedir. Böylece ilk iki bölümde ele alınan teorik tartışmaların Göbekli Tepe üzerinden pratik bir düzlemde incelenmesi hedeflenmektedir. Göbekli Tepe'deki T biçimli dikilitaşlara resmedilen hayvan tasvirlerinin ve soyut sembollerin ancak disiplinlerarası bir çalışma alanı olarak din arkeolojisi bağlamında nasıl anlaşılabileceği tartışılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate whether it is possible to put forward the archaeology of religion as an interdisciplinary field of study between the history of religion and archaeology. It adopts a critical approach to discuss the historical process of archaeology as a means for producing knowledge. In this regard, it tries to evaluate the historical status of archaeology both in Turkey and in the western world. It also examines the political, ideological and religious factors that shape archaeology as in many other disciplines of social sciences. From time to time, archelogy is used as an ideological means to narrate historical events from a materialistic perspective, which makes the argument of this study more crucial. The second chapter, whichestablishes a theoretical framework for the archaeology of religion as an interdisciplinary field, makes a critical review of the common concepts and terms of archaeology and history of religion such as primitive, religion, ritual, and shamanism. In this way, the chapter draws attention to the negative effects of these 19th-century concepts and terms on our understanding of history. The last chapter of the study analyses GöbekliTepe, one of the significant archaeological discoveries in recent times, within the scope of archaeology of religion. This chapter attempts to put the theoretical arguments of the first and second chapters into practice in the light of GöbekliTepe. Thus, the current study discusses how the animal depictions and abstract symbols on the T shaped pillars in GöbekliTepe should be understood from the perspective of archaeology of religion as an interdisciplinary area.
Benzer Tezler
- Kutsal kitap arkeolojisi: William Foxwell Albright örneği
Biblical archaeology: The case of William Foxwell Albright
ASLAN BİLKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Arkeolojiİbn Haldun ÜniversitesiDin Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL AVCI SEBETCİ
- Erken cumhuriyet döneminde Türk kimliğinin inşasına yönelik iskân uygulamaları (1923 1938)
Settlement policies regarding the establishment of the Turkish i̇dentity during the early republic era (1923-1938)
FATMA BUĞDAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerPamukkale ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REZZAN AYHAN TÜRKBAY
- Археологиялык булактар боюнча теңир-тоо эрте көчмөндөрҥнҥн чарбасы
Arkeolojik kaynaklara göre tanrı-dağ erken göçebelerin ekonomisi
KÜNBOLOT AKMATOV
Yüksek Lisans
Kırgızca
2012
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUBAT TABALDİEV
- Ca'fer el-Huldî'nin hayatı, tasavvufî görüşleri ve Hikâyât'ül-Meşâyih adlı eseri
Life of Ca'fer al-Huldî, his sufi views and his work called Hikâyât'ül-Meşâyih
ŞEYMA ÖZKABAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER ERGİNLİ
- İsrail ve 'Öteki'si: Ortadoğu'da kültür ve topografik politik
Israel and 'The Other': Culture and the topographic politics in the middle east
ŞEYMA IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBölgesel Araştırmalar Ana Bilim Dalı
PROF. ŞEVKET YAVUZ