Rusya'nın Kafkasya'ya yönelik din politikası bağlamında Transkafkasya Şii Şeyhülislamlığının kuruluşu
Transcaucasia Shiite Shaykh Al-İslam in the context of Russia's religious policy towards Caucasus
- Tez No: 611050
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BEKİR TÜMEN SOMUNCUOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Rusya'nın Azerbaycan'ı işgali sonrası 1840'lardan itibaren Kafkasya'da İslam'ın kurumsallaştırılması yönünde bazı adımlar atılmaya başlanmıştır. Müslümanların dini idaresinin oluşturulmasına yönelik çok sayıda değişik tasarılar gündeme getirilmişse kesin sonuç elde edilememiştir. 5 Nisan 1872 tarihli Çar fermanı ile Güney Kafkasya'da Şii ve Sünni mezhepleri dini idarelerinin teşkili ve faaliyetini düzenleyen Esasnâme onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Şeyhülislamın başkanlığında Şii, Müftünün başkanlığında Sünni ruhani idareleri tesis edildi. Tez çalışması iki bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölümde genel olarak Azerbaycan tarihinde İslam dinin oluşum ve gelişim seyri, Müslümanlığın durumu, mezheplerin ortaya çıkışı, Azerbaycan topraklarının Rusya tarafından işgali, Kuzey Azerbaycan'da hanlıklar sisteminin dağılması ve Rus idare sisteminin kuruluşu ve Rusya'nın Güney Kafkasya ve Azerbaycan'daki din siyaseti ele alınmıştır. İkinci Bölümde Şeyhülislamlığın kuruluşu, dini idarenin faaliyet Esasnâmesi, idarenin teşkilatı, yetkileri, görevleri, kadı ve imamların yetki ve görevleri, ayrıca Meşrutiyet döneminde Çarlığın dini siyaseti bağlamında tebaanın talepleri, devlet ve tebaa arasındaki ilişkilerde idarenin konumu ve önemi incelenmiştir. Tezimizin sonuç bölümünde ulaşılan tespitler ve yapılan değerlendirmelere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler : Azerbaycan, Rusya İmparatorluğu, Şiilik, Din Siyaseti, Dini İdare
Özet (Çeviri)
After the Russian invasion of Azerbaijan in the 1840s, some steps have been taken towards the institutionalization of Islam in the Caucasus. Although many different drafts have been brought up for the establishment of the religious administration of Muslims, no definite results have been achieved. With the Tsar edict dated April 5, 1872, the Regulation on the establishment and operation of the religious administrations of the Shiite and Sunni sects in the South Caucasus was approved and entered into force. Shiite and Sunni spiritual administrations were established under the presidency of Shaykh al-Islam and Mufti, respectively. The thesis consists of two parts. In the first part, the formation and development of Islamic religion in the history of Azerbaijan, the status of Islam, the emergence of sects, the occupation of Azerbaijani territories by Russia, the disintegration of the Khanate system in North Azerbaijan and the establishment of the Russian administrative system and the religious policy of Russia in the South Caucasus and Azerbaijan were discussed in general. In the second part, the establishment of Shaykh al-Islam, the Regulation of activity of the religious administration, the organization of the administration, its powers, duties, powers and duties of kadi and imams, also the demands of the citizens in the context of the religious policy of Tsarism during the Constitutional period, the position and importance of the administration in the relations between the state and the citizens have been examined. The findings and evaluations we obtained in our thesis study have taken place in the conclusion part. Key Words : Azerbaijan, Russian Empire, Shi'ism, Religious Politics, Religious Administration
Benzer Tezler
- Ermeni sorunu çerçevesinde Ermenistan'ın dış politikası ve Türkiye ile ilişkileri
Başlık çevirisi yok
ORBAY BULUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Uluslararası İlişkilerAtılım ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. O. METİN ÖZTÜRK
- Yeni Kafkasya mecmuasına göre Rusya'nın Azerbaycan politikası
Başlık çevirisi yok
CEM KARAKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
TarihGazi ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET ALİ ÇAKMAK
- Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Orta Doğu politikasının inşası
The construction of the Middle East policy of the Republic of Azerbaijan
GÜL SARIKAYA
Doktora
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerKaradeniz Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN KOÇER
- Central Asia and the great three: The struggle for influence between Turkey, Russia and Iran
Başlık çevirisi yok
AZİZ HASANOV
Yüksek Lisans
İngilizce
1997
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜŞRA E. BEHAR
- Отражение ориентализма и темы кавказской войны в русской литературе (на материале произведений «Кавказский пленник» А.С. Пушкина, М.Ю. Лермонтова, Л.Н. Толстого и «Кавказский пленный» В.С. Маканина)
Rus edebiyatında oryantalizmin ve kafkas savaşı temasının yansıması (A.S. Puşkin, M.Y. Lermontov, L.N. Tolstoy'un ve V.S. Makanin'in 'Kafkas Esiri' eserleri temelinde)
HALİMENUR AVŞAR
Yüksek Lisans
Rusça
2024
Batı Dilleri ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiSlav Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİRENGİZ PAŞAYEVA YUNUS