Yönetişim-risk-uygunluk yaklaşımı ve iç denetim fonksiyonu ilişkisi: İç denetim sorumluluklarının YRU yaklaşımına etkisi üzerine yapısal eşitlik modeli araştırması
Relationship between governance-risk-compliance approach and internal audit function: The structural equation model research on the effect of internal audit responsibilities on the GRC approach
- Tez No: 612515
- Danışmanlar: PROF. DR. MELİH ERDOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Muhasebe Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 397
Özet
İç denetim, modern dünyada bir meslek olarak kabul görmeye başladığı ilk yıllardan bu yana, faaliyetlerinin kapsamını iş dünyasının ihtiyaçlarına göre belirli aralıklarla güncellemiştir. Yönetişim, risk yönetimi ve uygunluk iç denetim mesleğinin odak noktasında yer alan faaliyetlerdir. İşletmenin başarısını doğrudan etkileyen bu üç kavramın birlikte ele alınması fikri, Yönetişim-Risk-Uygunluk (YRU) kısaltmasıyla ifade edilir. Bu kısaltma, bu üç alanın birbiriyle bağlantılı olarak, bütüncül bir bakış açısıyla ele alınması gerektiğini savunan teknoloji tabanlı bir yaklaşıma evrilmiştir. İşletme yönetimlerinin en büyük destekçisi ve stratejik akıl ortağına dönüşen iç denetim fonksiyonu, yeni yaklaşımların benimsenmesi için güvence ve danışmanlık hizmetlerinin ötesinde, gerektiğinde mesleğin gerektirdiği sınırları aşmadan katılımcı rolünü üstlenmelidir. Çalışmamızda iç denetim ve YRU yaklaşımı teorik olarak ele alınmış ve kavramsal çerçeve değerlendirilmiştir. Çalışmamızın amacı, iç denetim fonksiyonunun sorumlulukları ile YRU yaklaşımı arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Araştırma kapsamında literatür ve uzman görüşleri doğrultusunda madde havuzu değerlendirme çalışmasıyla elde edilen veri toplama aracına, TİDE üyesi 247 iç denetçiden yanıt alınmıştır. Araştırma modelinin test edilmesi amacıyla iç denetçilerden elde edilen veriler Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Yapısal Eşitlik Modeli ile analiz edilmiştir. Çalışmanın amaçları doğrultusunda, iç denetimin sorumluluklarına yönelik iç denetçilerin görüşleri, KGK yetki belgesine sahip 96 bağımsız denetçi ve şirketlerinin hisseleri Borsa İstanbul'da işlem gören 72 işletme yöneticisinden oluşturulan örneklem grubunun görüşleriyle karşılaştırılmıştır. Ayrıca görüşler arası farklılıklar, olması gereken durum ve uygulamadaki durum açısından da karşılaştırılmıştır. Örneklem grupları arasındaki farklılıklar bağımsız örneklemler t testiyle, olması gereken duruma ve uygulamadaki duruma yönelik görüşler arasındaki farklılıklar, eşleştirilmiş örneklemler t testiyle analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, YRU yaklaşımının faydaları ile iç denetimin risk, bilgi teknolojileri, yönetişim sorumlulukları arasında pozitif, üstlenilmemesi gereken risk sorumlulukları ile arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki keşfedilmiştir. İç denetimin sorumluluk sınırlarına uygun davranmasının, YRU yaklaşımının faydalarını artırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca örneklem gruplarının görüşleri arasında ve olması gereken durum ile uygulamaya yönelik görüşler arasında dikkat çekici sonuçlara ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Since the first years in which internal audit was accepted as a profession in the modern world, it has updated its activities at regular intervals according to the needs of the business world. Governance, risk management and compliance are the focus of the internal audit profession. The idea that these three concepts, which directly affect the success of the enterprise, are dealt with together is expressed by the abbreviation of Governance-Risk-Compliance (GRC). This abbreviation has evolved into a technology-based approach that argues that these three domains should be tackled in a holistic perspective. The internal audit function, which becomes the most important supporter and strategic mentor of the business management, should take on the role of participant beyond the assurance and consultancy services to adopt new approaches. But it should not exceed the limits required by the profession. In our study, the internal audit and the GRC approach were discussed theoretically and the conceptual framework was evaluated. The aim of our study is to investigate the relationship between the responsibilities of the internal audit function and the GRC approach. Within the scope of the study, the data collection tool obtained by the item pool evaluation study in line with the literature and expert opinions received responses from the TİDE member 247 internal auditors. In order to test the research model, the data obtained from the internal auditors were analyzed with Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis and Structural Equation Model. For the purposes of the study, internal auditors' opinions regarding the responsibilities of internal audits were compared with the opinions of the sample group consisting of 72 business executives who are traded in Borsa İstanbul with the shares of companies and 96 independent auditors having KGK authorization certificate. In addition, the differences between the views were compared in terms of the current situation and the situation in practice. In comparative analysis, independent samples t tests and paired samples t tests were used. As a result of the study, a statistically significant relationship was found between the benefits of the GRC approach and the risk, information technologies and governance responsibilities of internal audit. A negative correlation was found between the benefits of the GRC approach and the risk responsibilities that should not be assumed. It has been concluded that the compliance of the internal audit with the responsibility limits increases the benefits of the GRC approach. In addition, remarkable conclusions were reached between the views of the sample groups and between the current situation that should be taken and situation in practice.
Benzer Tezler
- İç denetim perspektifinden kurumsal kültür denetimi: Çelik sektöründe bir uygulama
Auditing corporate culture through the lens of internal audit: A case study in steel industry
ELİF ÇAĞLAN
Doktora
Türkçe
2021
İşletmeİzmir Katip Çelebi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRETTİN USUL
- Internal audit decision support framework using spherical fuzzy ELECTRE
Küresel bulanık ELECTRE tabanlı iç denetim karar destek çerçevesi
AKIN MENEKŞE
Doktora
İngilizce
2022
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ
- İç denetim ve Türkiye'de büyükşehir belediyelerinin iç denetim uygulamaları üzerine bir araştırma
Internal audit and a research on metropolitan municipalitlies' internal audit practices in Turkey
M. CEMİL ARSLAN
- Risk assessment under fuzzy fmea approach for working at height operations in maritime transportation
Deniz taşımacılığında yüksek işletmelerde çalışmalara yönelik bulanık fmea yaklaşımı altında risk değerlendirmesi
DOĞUKAN KURUM
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRE AKYÜZ