Beşiktaş mahkeme kayıtlarında gayrimüslimler (XVI. yüzyılın ikinci yarısı)
Non-Muslims in the sharia court records of Beşiktaş (Second half of the Sixteenth Century)
- Tez No: 613220
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BETÜL ARGIT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Beşiktaş, Şer'iyye sicilleri, Gayrimüslimler, Müslümanlar, İstanbul, XVI. Yüzyıl, Beşiktaş, Sharia, Non-muslims, Muslims, İstanbul, XVIth century
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 288
Özet
Osmanlı toplumunu layıkıyla anlamanın yolu o toplumu oluşturan tüm unsurları tanıyıp anlamadan geçmektedir. Osmanlı coğrafyasında ciddi bir nüfusa sahip olan gayrimüslimleri farklı veçheleriyle ele almadan toplumun gerçek yapısının ortaya çıkması mümkün değildir. 1552-1609 yılları arasındaki yarım asırlık bir dönemin ele alındığı bu tezin asıl amacı gayrimüslimlerin muhtelif yönlerini Beşiktaş mahkeme kayıtlarına yansımış davaları çerçevesinde ele alarak incelemektir. Bu çalışmanın ana gövdesini birçok alanda olduğu gibi özellikle toplumsal hayat için zengin veriler sunan şer'iyye sicilleri oluşturmakla birlikte ele alınan dönemin arşiv belgeleri, fetvalar ve seyahatnameler gibi birincil çalışmalardan da yararlanılmıştır. Tüm bu kaynaklar ile yapılmak istenen ele alınan dönemdeki Beşiktaşlı gayrimüslimlerin profilini ortaya koyabilmektir. Bu çalışma, gayrimüslimlerin meskûn oldukları yerler, isimleri, meslekleri, maddi kültürleri, gündelik hayatları, aile yaşamları, hukuk sistemi içindeki yerleri, şer'i mahkemeye ne gibi anlamlar yükledikleri, gayrimüslimlerin kendi aralarında, Müslümanlarla ve devletle olan ilişkileri, gayrimüslimlerin Müslümanlar ve devlet nezdindeki konumları gibi meseleler üzerinden XVI. yüzyılın ikinci yarısında Beşiktaş ve tevabiinde gayrimüslim olarak yaşamanın neye tekabül ettiğini anlamaya çalışmaktadır. Bölge olarak Beşiktaş'ın seçilme nedeni, farklı etnik kimliklere sahip Rum, Ermeni, Yahudi ve Frenklerin Beşiktaş ve havalisinde meskûn olmalarıdır. On altıncı yüzyılın ikinci yarısına yoğunlaşan bu tez ile gerek gayrimüslimlerin gerekse Beşiktaş'ın daha net bir resminin çıkarılması amaçlanmıştır. Beşiktaş mahkeme kayıtlarına yansıyan demografik, mimari, ictimai ve coğrafi bilgileri ışığında Beşiktaş tarihine de mütevazi bir katkıda bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The way to understand Ottoman society properly is to recognize and understand all the elements that make up that society. It is not possible to reveal the real structure of the Ottoman society without considering the non-muslims subjects. The main purpose of this thesis, is to examine the various aspect of non-muslims living in Beşiktaş in the second half of the sixteenth century. This study is mainly based on Beşiktaş Sharia court records covering the period 1552-1609. Additionally, archival documents, fatwas and travel accounts have been utilized. This thesis aims to understand what it meant to live in Beşiktaş as a non-muslims in the second half of the sixteenth century. For this study purpose evaluates the residential patters of non-muslims, their names, professions, material culture, daily life, family lives, their places in the Ottoman legal system, their relationship with Muslims and the Ottoman state. This thesis prefers to focuses on Beşiktaş due to the fact that in the examined period Greek, Armenian, Jewish and Frank people with different ethnic identities were located in Beşiktaş and its vicinity. At the final point, apart from presenting a picture of non-muslims living in Beşiktaş. This thesis also provided a modest contribution to the history of Beşiktaş in terms of demographic, architectural, social and geographical structure as much as reflected in the Beşiktaş court registers.
Benzer Tezler
- Tereke kayıtlarına göre XVII. yüzyılda İstanbul'da insan-kitap ilişkisi (İsam İstanbul Kadı sicilleri veri tabanına göre)
According to the terre records XVII. human-book relationship in istanbul in the century (According to isam Istanbul Kadi registry database)
TALHA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED YAZICI
- H. 980-983/M. 1572-1575 tarihli Beşiktaş 10 numaralı Şer'iyye Sicili'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
H. 980-983/M. 1572-1575 the transcription and evaluation of the Beşiktaş Court Record numbered 10
EMİNE ZEYNEP ÇAMLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihSakarya ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KERİM İLKER BULUNUR
- Beşiktaş Mahkemesi 62 numaralı şer'iye sicili defteri (H. 1061-M. 1651)
Beşiktaş Court number 62, sharia record book summary of the thesis
RAMAZAN GÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇETİN VARLIK
- Beşiktaş h. 1300-1301 târîhli şerî mahkeme sicil defterinin ilmî, ictimâî ve târîhî bakımdan değerlendirilmesi
Beşiktaş h.1300-1301 dated judicial registers notebooks scientific, social and historical from the point of view appreciation
MEHMET POLAT
- Mekansal ve sosyoekonomik parametrelerin çocuk suçluluğu ile ilişkisinin CBS ile araştırılması
Investigation the relationship of spatial and socioeconomic parameters on juvenile delinquency through CBS
BİLGE BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÖZGÜR DOĞRU