H. 980-983/M. 1572-1575 tarihli Beşiktaş 10 numaralı Şer'iyye Sicili'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
H. 980-983/M. 1572-1575 the transcription and evaluation of the Beşiktaş Court Record numbered 10
- Tez No: 649735
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KERİM İLKER BULUNUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 325
Özet
Osmanlı tarihi çalışmalarında hem birinci el kaynak olması hem de zengin veri çeşitliliğiyle şer'iyye sicilleri ön plana çıkmaktadır. İçerdiği kayıtlar özelde ait olduğu dönem ve bölgenin gündelik hayatını yansıtırken genelde Osmanlı Devleti'nin idarî, adlî, askerî, iktisadî, sosyo-kültürel mekanizmasına dair bilgiler sunmaktadır. Bu kayıtların değerlendirilmesi çeşitli konularda ve farklı disiplinlerde çalışmaların ortaya çıkmasına fırsat vermektedir. Ayrıca son zamanlarda mikro tarih alanında birçok çalışma için bilgi kaynağı yarattığı da bir gerçektir. Bu vesile ile şer'iyye sicilleri esas alınarak yapılacak çalışmalara ufak bir katkıda bulunmak ümidiyle h.980-983/m.1572-1575 zaman dilimine ait mahkeme kayıtlarını içeren Beşiktaş 10 Numaralı Şer'iyye Sicili seçilmiştir. Bu çalışmada öncelikle sicilin transkripsiyonu yapılmış ve içerdiği dava kayıtlarının özetleri çıkarılmıştır. Bunu takîben sicilin tanıtımı ve değerlendirilmesi ortaya konmuştur. Değerlendirme safhasında sicilin içerdiği kayıtlar konularına göre tasnif edilerek konuya ait terimler açıklanma yoluna gidilmiştir. Ortaya çıkan veriler ışığında devrin Beşiktaş kasabasına ait çeşitli ticari faaliyetler, esnafın denetlenmesi ve ürünlerin kalite kontrolü, köle ve cariyelik kurumunun işlevselliği, vakıf, kefalet ve vekâlet müesseselerinin toplumdaki rolü, nikah, boşanma, nafaka ve miras taksiminin detayları ayrıca hırsızlık, gasp, hakaret, sarhoşluk, zina gibi suçların tespit ve cezalandırılması gibi birçok konuya dair bilgi elde etme fırsatı doğmuştur. Çeşitli meslek kolları ve görevliler, geçerli para birimleri yanında kimi günümüzde hala varlığını koruyan mahalle, köy ve yerleşim birimleri hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca kayıtların ait olduğu döneme dair Beşiktaş'ın topografik yapısı ortaya konurken toplumsal yapının demografik boyutu, dini ve etnik grupların birbirleriyle ilişkileri hakkında ayrıntılı bilgiler ulaşmak mümkündür.
Özet (Çeviri)
In the historical studies of the Ottoman State, both the first hand source and the rich variety of subjects, the Ottoman Şer'iye sicilis (court registers) stands out. While the records it contains reflect the period and daily life of the region in particular, it provides information on the administrative judical military economic socio-cultural mechanism of the Ottoman State in general. The evaluation of these records allows for the emergence of studies on various subjects and in different disciplines. It also a fact that it has recently created a source of information for many studies in the field of micro history. On this occasion, Beşiktaş No. 10 Şer'iyye Registry, which contains court records from the time frame h.980-983 / m.1572-1575, was chosen in order to make a small contribution to the work to be carried out on the basis of şer'iyye sicilis. In this study, firstly, the registry was transcribed and the summaries of the case records were prepared. Following this, the introduction and evaluation of the registry has been revealed. In the evaluation phase, the records included in the registry were classified according to the subject and the terms related to the subject were explained. In the light of the emerging data, various commercial activities belonging to Beşiktaş town of the period, supervision of tradesmen and quality control of products, the role of slave and concubine institution, the details of the foundation, bail and proxy institutions, theft, extortion, insult, The opportunity to obtain information on many issues such as the detection and punishment of crimes such as intoxication and adultery has emerged. Various professions and officials, as well as valid currencies, have been evaluated about neighborhoods, villages and settlements that still exist today. In addition, while revealing the topographic structure of Beşiktaş regarding the period of the records, it is possible to reach detailed information about the demographic dimension of the social structure, the relationship of religious and ethnic groups with each other.
Benzer Tezler
- H.980 /M. 1572 tarihli 166 numaralı Ayntab şer'iyye sicilinin transkripsiyonu ve değerlendirmesi
Ayintab law records transcription and evaluation dating H.980 /M. 1572 number 166
HASAN YILDIRIM
- 1572-1587 (H. 980-995) yılları arası Üsküdar Mahkemesi Kadı Sicilleri'nin sosyal ve iktisadi açıdan değerlendirmesi
Evaluations of the records [between 1572-1587 (980-995 H.)] of the judges of scutari court from social and economic point of view
NİHAT YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇETİN VARLIK
- 166 numaralı (H. 980/M. 1572/1573) Ayntab Şer'iyye Sicili'nin transkripsiyonu ve değerlendirmesi
Transcription and analysis of Ayntab Judicial Record nu: 166 (LC. 980/1572-1573 AD.)
İBRAHİM ARSLAN
- Pertev Paşa'nın hayatı ve Vakıfnamesi (980 H/1572 M)
Pertev Pasha's life and his Vakıfname
ABDULKADİR BALGALMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
TarihMarmara ÜniversitesiYeniçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜCTEBA İLGÜREL