Cengiz Aytmatov hakkında Kırgızistan ve Türkiye'de yapılan araştırmalar üzerine bir değerlendirme
Чыңгыз айтматов боюнча кыргызстан жана түркиядагы изилдөөлөр
- Tez No: 613919
- Danışmanlar: PROF. DR. Layli ÜKÜBAYEVA, PROF. DR. Orhan SÖYLEMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Aytmatov, Beyaz Gemi, Elveda Gülsarı, Kırgız edebiyatı
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov üzerine Türkiye'de ve Kırgızistan'da günümüze kadar birçok çalışma yapılmış, eserleri ve genel olarak romancılığı hakkında çeşitli inceleme ve eleştiri yazıları yazılmıştır. Bu çalışmada, ünlü yazar Aytmatov'un, Kırgızistan'da yaşayan ve yetişen yazarlar, eleştirmenler tarafından algılanışı incelenirken, coğrafî olarak uzaktan bakabilen Türk edebiyatçıları ve bilim adamlarının eserlerde anlatılanlara hangi yönlerden yaklaştıkları ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda, yazarın“Beyaz Gemi”ve“Elveda Gülsarı”isimli romanları hakkında yapılan araştırmalar toplanmıştır. Tezin“Giriş”kısmında, Aytmatov'un Türkiye'de ve Kırgızistan'da algılanışı, yazarın eserlerinde hangi konulara değindiği, hangi evrensel meselelere dikkat çektiği üzerinde durulmuştur. Birinci bölüm“Beyaz Gemi Romanı Hakkında Türkiye'de ve Kırgızistan'da Yapılan Araştırmalar”adını taşımaktadır. Bu bölümde“Beyaz Gemi”isimli eserle ilgili olarak Türk ve Kırgız araştırmacıların yazdıkları makalelerin, kitapların, inceleme yazılarının özetleri verilmiştir. Tezin ikinci bölümü“Elveda Gülsarı Romanı Hakkında Türkiye'de ve Kırgızistan'da Yapılan Araştırmalar”adını taşımaktadır. Bu kısımda da Kırgız ve Türk araştırmacıların bu romanla ilgili yaptıkları çeşitli araştırmaların özetleri verilmiştir.“Sonuç”kısmında ise, Kırgızistanlı ve Türkiyeli araştırmacıların Aytmatov'u ve onun eserlerini ele alırlarken, siyasî, kültürel ve coğrafî etkenlerin bunda ne derece etkili olduğu sorgulanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Дөйнөгө таанымал болгон кыргыз жазуучусу Чыңгыз Айтматов боюнча Түркияда жана Кыргызстанда азыркы күнгө чейин көп изилдөөлөр жүргүзүлгөн, чыгармалары жана жазуучулук чеберчилиги жөнүндө ар түрдүү сын-пикирлер айтылган. Бул иште белгилүү жазуучу Айтматовдун Кыргызстанда жашаган жазуучулар жана сынчылар тарабынан кандай кабыл алынгандыгы изилденип, ошону менен бирге Түрк адабиятчылары жана илимпоздорунун жазуучунун чыгармаларына карата көз караштары анализге алынды. Ушул максатта жазуучунун“Ак кеме”жана“Гүлсарат”повесттери жөнүндөгү изилдөөлөр иликтөөбүздүн объектиси болду. Диссертациянын“Киришүү”бөлүмүндө Айтматовдун Түркияда жана Кыргызстанда кабыл алынышы, чыгармаларында кайсы темаларга көңүл бургандыгы, кайсы глобалдуу маселелерди чагылдырганы жөнүндө сөз кылынды. Биринчи бөлүм“Ак кеме”повести боюнча Түркия жана Кыргызстандагы изилдөөлөр“ деп аталат. Бул бөлүмдө ”Ак кеме“ повести жөнүндө Түркиялык жана Кыргызстандык изилдөөчүлөр жазган макалаларга жана илимий эмгектерге анализ жасалды. Диссертациянын экинчи бөлүмү болсо ”Гүлсарат“ повести боюнча Түркия жана Кыргызстандагы изилдөөлөр”деп аталды. Бул бөлүмдө да, бул повесттер тууралуу кыргыз жана түрк изилдөөчүлөр изилдөөлөрү жалпыланып алардын талдоолору иликтенди.“Жыйынтык”бөлүмүндө Кыргызстандык жана Түркиялык илимпоздордун Айтматовду жана анын чыгармаларын изилдөөдө, саясий, маданий жана географиялык факторлордун таасирлери болгондугу белгиленди. Ачкыч сөздөр: Чыңгыз Айтматов, Ак кеме, Гүлсарат, Кыргыз адабыяты
Benzer Tezler
- Чыңгыз Айтматовдун чыгармалары боюнча кыргыз-түрк окумуштууларынын изилдөөлөрү: тарыхый-салыштырма анализи
Cengiz Aytmatov'un eserleri üzerinde çalışan Kırgız ve Türk araştırmacıların çalışmaları: Tarihî karşılaştırma analizi / The works of Kyrgyz and Turkish researchers working on the works of Chingiz Aytmatov: Historical-comparative analysis / Исследования кыргызско-турецких учѐных на произведения ЧингизаАйтматова: исторически-сравнительный анализ
GÖKCAN ÇELİK
Doktora
Kırgızca
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAEVA
- Тема: кыргыз элинин этномаданиятынын совет доорундагы абалы чыңгыз айтматовдун көркөм иликтөөсүндө
Kırgız halkının etnokültürel yapısının Sovyet dönemindeki durumu ve Cengiz Aytmatov'un eserlerine yansıması
AİDA SMAİLOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2011
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAEVA
- Kırgız edebiyatının mensur eserlerinde kaynana-gelin ilişkisinin tahlili
Literary analysis of the relationship between bride&mother-in-law in the prose of Kyrgyz literature
MİHRİBAN ERİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Kırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİT AŞLAR
- Bilgisayar oyunlarını oynama sürelerinin 7. ve 8. sınıfların akademik başarısı üzerine etkisi
Компьютер оюндарын oйноо мөөнөттөрүнүн 7-8-класстардын окуучуларынын академиялык ийгиликтерине тийгизген таасири
MEHMET GÖLE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. KADİAN BOOBEKOVA