Түрк жана корей тилдериндеги туугандык терминдер : лингвомаданий анализ (кыргыз, түрк жана корей тилдеринин материалдары боюнча)
Türk dillerindeki ve Korecedeki akrabalık terimleri: (Kırgızca, Türkçe ve Korece kaynaklara göre) kültürel-dilbilimsel analiz
- Tez No: 614889
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NURDİN USEEV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Kırgızca
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Бүгүнкү күндө корей тилинин теги так аныкта элек. Корей тили алтай тилинин тайпасына кирген тилби же андай эмеспи деген суроо ачык бойдон калууда. Дүйнөдө бири-бирине 100% окшош тил жок болгондуктан тилдин тегин изилдөө кыйындыкка турат. Тилди бир гана тил илими жагынан эмес, эскиден сакталып келе жаткан маданият же тарых жагынан дагы караш керек. Бул диссертациялык иште кыргыз, түрк жана корей тилдериндеги туугандык терминдер лингвомаданий жана синтаксистик жагынан изилденди. Адам төрөлгөндөн кийин наристе курагында биринчиден туугандык терминдерди үйрөнө баштайт. Апа, ата ж.б. сөздөрдү билип алгандан кийин калган башка керектүү сөздөрдү окуй баштайт. Бала эң биринчи айткан сөз туугандык (үй-бүлөлүк) терминдер болгон үчүн образ кичине өзгөрүп калса дагы, мааниси чоң. Байыркы мезгилдерден бери тууган-туушкандык жана үй-бүлөлүк терминдер турмуш-тиричилик, тарых, маданият менен тыгыз байланышта өнүгүп келген. Мында түрк элдери бир уруудан болгондуктан бүткүл түрк элдерди киргизбей, кыргыз, түрк жана корей элдеринин туугандык терминдерин камтылды. Диссертациялык иш киришүүдөн, үч бөлүмдөн, кортундудан жана колдонулган адабияттардын тизмесинен турат. Илимий иштин биринчи бөлүмүндө туугандык терминдер лингвомаданий изилдөөгө алынды. Алар тууралуу теориялык негиздер жөнүндө маалымат берилди. Илимий иштин экинчи бөлүмү кыргыз, түрк жана корей тилдериндеги туугандык терминдердин түшүнүктөр деп аталып кыргыз, түрк жана корей тилдеринде көп колдонулган туугандык терминдерди топторго бөлүштүрүлүп, мааниси берилди. Илимий иштин үчүнчү бөлүмдө кыргыз, түрк жана корей тилдеринин туугандык терминдеринин синтаксистик түзүлүшү жана лингвомаданий өзгөчөлүктөрү изилденди. Кортундуда туугандык терминдер аркылуу кыргыз, түрк жана корей элдери маданият жактан кандай байланыштар, өзгөчөлүктөр бар экенин жөнүндө жалпы жыйынтык чыгарылды.
Özet (Çeviri)
Günümüzde Kore dilinin ortaya çıkış kaynağını gösteren kesin bilgiler bulunmamaktadır. Kore dilinin Altay Dil grubuna ait olup olmadığını araştırmak amacıyla bu konuyu tezimizin konusu olarak ele aldık. Dünyada yüzde yüz birbirine benzeyen diller yoktur. Dillerin kökünü araştırmak için sadece dili araştırmak yeterli olmadığından dolayı o dili konuşan halkın tarihini, kültürünü de araştırmakla amacımıza ulaşabiliriz. Tezde Kırgız, Türk ve Kore Dillerindeki akraba adları kültürel-dilbilimsel ve sözdizimi açısından araştırılmıştır. İnsan doğduğundan büyümeye başladığında ilk olarak akraba adlarını öğrenmeye başlamaktadır. Anne, baba gibi sözleri öğrendikten sonra başka sözleri öğrenmeye devam eder. Bebek ilk olarak akraba adlarını (aile) öğrendiğinden bu sözler başka sözleri öğrenmesine yol açar. Eski çağlardan beri milletin akraba adları o halkın güncel hayatı, tarihi ve kültürüyle sımsıkı bağlantıdadır. Tezde tüm Türk akraba topluluklarının akrabalık terimleri araştırmadık. Fakat Türk soylu halklardan olan Kırgızların ve Türklerin akraba adları araştırma konusu olmuştur. Kırgız, Türk ve Kore halkının akraba adları elimizdeki tezde geniş olarak incelenmiştir. Tez giriş, üç bölüm, sonuç ve kaynaklardan oluşmaktadır. İlk bölümde akraba adları kültürel-dilbilimsel alanda incelenmiştir. İkinci bölümde ise Kırgız, Türk ve Kore dillerindeki akraba adları gruplara ayrılıp açıklamalar yapılmıştır. Üçüncü bölümde ise Kırgız, Türk ve Kore dillerinin akraba adlarına sözdizimi ve kültürel-dilbilimsel açısından analiz yapılmıştır. Sonuç bölümünde ise akraba adları aracılığıyla Kırgız, Türk ve Kore halkının kültüründeki benzerlikler tespit edilip farklılıklar gösterilmiştir.
Benzer Tezler
- Алтай тилдериндеги улуттук оюндардын аталыштары : типологиялык жана маданий жалпылыктары (кыргыз, түрк жана корей тилдеринин материалдары боюнча)
Altay dillerindeki ulusal oyun adları: Tipolojik ve kültürel benzerlikler (Kırgızca, Türkçe ve Korece kaynaklara göre)
WANGUK AN
Yüksek Lisans
Kırgızca
2017
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURDİN USEEV
- Din ve gençlik: Üniversite öğrencilerinin dine bakışı (Bişkek örneği)
Дин жана жаштар: студенттердин динге болгон көз караштары (Бишкек шаарынын мисалында)
AY-PERİ ERKİNBEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2019
DinKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN EYÜPOĞLU
- Etkili öğretmenlik özellikleri açısından öğretmen adaylarının kendilerine ve öğretim elemanlarına ilişkin algılarının incelenmesi
Болочок мугалимдердин өздөрү жана окутуучулар жөнүндө ой-сезимдерин эффективтүү мугалимдик сапаттары өңүтүнөн анализдөө.
ZARİFA SALMANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ARİF ÖZERBAŞ
- Текст тапшырмаларын баалоо моделин иштеп чыгуу
Metin ödevlerin değerlendirme modelinin geliştirilmesi
IRISKÜL SAPARALİEVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2022
Doğu Dilleri ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiDOÇ. DR. RİTA İSMAİLOVA
- Кыргыз тилиндеги лакаптардын өзгөчөлүктөрү
Kırgız Türkçesindeki darb-ı mesellerin özellikleri
MİRZAT SULTANMURATOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2015
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURUL SAGINBAYEVA