XIX. yüzyıldan XX. yüzyıla Ankara'da göç ve iskân (1856-1918)
Migration and Resettlement in Ankara from the XIXth to XXth Centuries (1856-1918)
- Tez No: 616460
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE ERDOĞAN ÖZÜNLÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
XIX. yüzyıldan günümüze kadar yaşanan siyasî gelişmelerle doğru orantılı olarak dünyanın pek çok farklı yerinde olduğu gibi Anadolu coğrafyasında da demografik açıdan önemli hadiselerin meydana geldiği yadsınamaz bir gerçektir. Osmanlı Devleti'nde içe dönük göç olgusu XVIII. yüzyılın son çeyreğinden itibaren baş göstermiş olsa da, asıl yoğunluğun Kırım Harbi'nin (1856) ardından gerçekleştiği bilinmektedir. 1877-78 Osmanlı Rus Harbi ise göçler konusunda en önemli kırılma noktasıdır. 1877-78 Osmanlı Rus Harbi'nden sonra birçok farklı muhacir grubu, kitleler halinde Anadolu'ya göç etmiştir. Balkan Savaşlarının da meydana gelen göç hadiselerinde önemli bir etkisinin olduğu muhakkaktır. Osmanlı Devleti'nin tarih sahnesinden çekilmesinden sonra da -Cumhuriyet devrinde- Anadolu coğrafyasına göçlerin devam ettiği oldukça maruftur. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren meydana gelen göçler aralıklarla ve çeşitli yoğunluklarla günümüze kadar süregelmiştir. XVIII. yüzyılın son çeyreğinden itibaren başlayıp günümüze kadar devam eden göç hadiselerinde Anadolu'nun pek çok vilayeti gibi Ankara da önemli bir iskân sahası olmuştur. Bu süreçte Ankara'ya, Kırım ve Kafkaslar'dan Tatar ve Nogaylar; Kafkaslar'dan bunların (Tatar ve Nogay) yanında Karaçay-Malkar, Abaza (Abhaz), Çerkes (Adige) ve Çeçenler; Rumeli'den ise Boşnak ve Arnavutlar'ın yanında Romanya, Kosova, Bulgaristan ve Yunanistan'dan Türkler/Müslümanlar göç etmiştir. Romanya'dan (özellikle de Dobruca'dan) gelen muhacirlerin önemli bir kısmı Kırım kökenli Tatarlardır. Bunun yanında Ankara'ya Rusya'nın Ufa, Kazan ve Kuban vilayetlerinden gelen Tatar ve Nogay muhacirler de iskân olunmuştur. Bu süreçte gelen muhacirler Ankara'da daha çok bugünkü Haymana, Gölbaşı, Polatlı, Balâ, Sincan (Zir), Çubuk, Şereflikoçhisar, Kahramankazan (Murtazaâbâd), Ayaş ve Akyurt kazalarına yerleştirilmiştir. Ankara'nın merkezinde de bir kısım muhacirin iskân edildiği anlaşılmaktadır. Bahsi geçen mahallerde muhacirler için teşkil edilen yerleşim alanlarının önemli bir kısmı mevcut demografik yapılarını koruyarak günümüze kadar ulaşmıştır. Bu yaşam sahalarından bir kısmının nüfusu oldukça azalsa da hâlen Ankara'da 50'ye yakın muhacir yerleşim alanı varlığını korumaktadır. Giriş ve üç bölümden oluşan bu çalışmada göçlere neden olan gelişmelere kısaca değinildikten sonra, Ankara'ya muhacir iskânının sebepleri, Ankara'da iskân olunan muhacir grupları, iskân sırasında karşılaşılan sorunlar, muhacirlere yapılan yardımlar ve sağlanan ayrıcalıklar ile muhacir iskânının Ankara'ya etkileri/katkıları arşiv kayıtlarına ve saha araştırmalarına dayalı olarak ele alınacaktır.
Özet (Çeviri)
Depending on the political developments from the XIXth century, like many places of the world, Anatolia witnessed significant demographic movements. Though internal migration emerged within the Ottoman Empire during the last quarter of the XVIIIth century, the intensity of the migration ocured after the Crimean War (1856). 1877-78 Ottoman-Russian War was a breaking point regarding the migration. After this war, numerous immigrant groups migrated to Anatolia in masses. The Balkan Wars also played role in the migrations. It is also known that, after the Ottoman Empire, the period of Turkish Republic experienced the examples of migrations to Anatolia. The migrations have been going on from the early years of the Turkish Republic till today. Like many provinces of Anatolia, Ankara was an important center for settlement during the migrations which started in the last part of the XVIIIth century and are still continuing. Accordingly, Tatars and Nogais from Crimea and the Caucasus; Karachay-Malkar, Abkhaz, Circassian and Chechen communities from the Caucasus; Bosnians and Albanians from the Balkans and Rumelia, along with Turkish/Muslims from Romania, Kosovo, Bulgaria, Greece migrated to Ankara. Most of the immigrants from Romania (especially from Dobruja) were Tatars with Crimea origins. In addition to those, Tatars and Nogais from the cities of Ufa, Kazan and Kuban of Russia were settled in Ankara. The aforementioned immigrants were mostly settled in Haymana, Gölbaşı, Balâ, Sincan (Zir), Çubuk, Şereflikoçhisar, Kahramankazan (Murtazaâbâd), Ayaş and Akyurt districts of Ankara. There are also evidences for the settlement of some immigrants in the center of Ankara. Most of the settlements built for the immigrants conserve their demographic structure and survive today. Although the population of some of these settlements decreased in time, there are still approximately 50 immigrant settlements in Ankara. In this study, which consists of an introduction and three chapters, the factors bringing about the migration will be evaluated. Then, the reasons of immigrant settlements and the immigrant communities resettled in Ankara, the problems faced during the resettlement, aid and priviliges provided to resettled immigrants and the effects and contributions of the immigrants to Ankara will be discussed based on archival sources and field researches.
Benzer Tezler
- Kalmuk istilası ve Türk dünyasına etkileri
The Kalmyk invasion and its effects on the Turkish world
OKTAY BERBER
- XIX-XX. yüzyıl Osmanlı Dönemi porselen ilaç kapları
Porcelain drug containers in Ottoman Empire in 19th and 20th centuries
MERYEM ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Sanat TarihiGazi ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURŞEN ÖZKUL FINDIK
- Türk hat sanatı ve Hattat Mustafa Halim Özyazıcı'nın Ankara camilerindeki eserlerinin incelenmesi
Turkish calligraphy art and investigates of caligrapher Mustafa Halim Özyazıcı?s work in Ankara mosques
ÖZGÜR ÇETİNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. YILMAZ ÖZCAN
- Türkiye'de İspanyolca öğretiminde öğrencilerin karşılaştıkları sorunlar
The Problems students face in the teaching of Spanish in Turkey
AYGÜL ŞIKLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiYabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN DEMİREL
- Doğa bilimlerinin hukuk felsefesine etkisi: Modern ve postmodern paradigma ekseninde bir değerlendirme
The impact of natural sciences on philosophy of law: An evaluation on the modern and postmodern paradigma
DİLARA BUKET TATAR
Doktora
Türkçe
2019
HukukAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR SALİHPAŞAOĞLU