Nar bitkisinden elde edilen boyarmaddenin boyama özellikleri ve bazı haslık düzeylerinin belirlenmesi, tekstil tasarımlarında kullanılması
Dyeing properties of dyes material obtained from pomegranate plant and determination of some fastness levels, usage in textile designs
- Tez No: 616710
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA NUR BAŞARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Giyim Endüstrisi, Güzel Sanatlar, Tekstil ve Tekstil Mühendisliği, Clothing Industry, Fine Arts, Textile and Textile Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tekstil Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Doğal boya kaynakları bakımından ülkemizde birçok bitki türü bulunmaktadır. Boyama özelliği olan bitkilerle doğrudan boyama yapılabildiği gibi, bazı bitkiler mordan yardımıyla bağlanabilmekte veya bu mordanlarla farklı renk tonlarına ulaşılmaktadır. Doğal boyamacılıkta bitki atıklarının geri dönüşüm olarak değerlendirilmesi, sürdürülebilirlik açısından da tekstil sektörüne katkı sağlamaktadır. Nar, çok fonksiyonlu bir bitki olarak gıda alanında yoğun olarak kullanılmasının yanı sıra, atık kısımlarının bitkisel boyamacılıkta değerlendirilmesi açısından önemli bir hammaddedir. Dolayısıyla bu araştırmada, nar bitkisinin çeşitli kısımlarından elde edilen boyarmaddenin boyama özelliklerinin incelenmesi ve haslık düzeylerinin belirlenmesi önem kazanmaktadır. Araştırmanın amacı; nar bitkisinin, kabuk, çiçek ve yapraklarından elde edilen boyarmadde ile yün ve pamuk ipliklerinin farklı mordanlarla boyanarak elde edilecek renk tonlarının incelenmesi, boyama reçetelerinin hazırlanması, haslık düzeylerinin saptanması ve tekstil yüzey tasarımlarında değerlendirilmesidir. Çalışmadaki boyarmadde, boyama ve haslık test işlemleri, Giresun ili Tirebolu ilçesinde İl-Ca (Bitkisel Ürünler Ar-Ge Üretim) işletmesinde gerçekleştirilmiştir. Boyama reçetelerine göre; mordansız, önceden mordanlama ve birlikte mordanlama olmak üzere toplam 54 adet boyama yapılmıştır. Boyanan iplik numunelerine sürtünme ve yıkama haslık analizleri yapılmıştır. Renklerin adlandırılması için öğretim üyelerinden oluşan 10 kişilik uzman komisyon tarafından subjektif değerlendirme yapılarak, tekstil cmyk pantone kodlarına göre renk isimleri tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda nar kabuğu ve nar yaprağı ile yakın renk tonlarının elde edildiği, nar çiçeği ile farklı renklere ulaşıldığı; haslık test sonuçlarının genel olarak istenen düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Boyalı ipliklerin tekstil tasarımında değerlendirilmesi için Illustrator ve Photoshop programlarında 15 adet tekstil yüzey tasarımı hazırlanmış; bu tasarımlardan 4 adedi dokuma ve örme teknikleri ile uygulanmıştır.
Özet (Çeviri)
There are several plant species in our country in terms of natural dye resources. In addition to dyeing directly with plants that have dyeing feature, certain plants can be bound with mordant or different color tones can be obtained with these mordants. Utilizing plant wastes in natural dyeing as recycling also contributes to the textile industry in terms of sustainability. As a multifunctional plant, pomegranate is an important raw material in terms of utilizing its wastes in vegetable dyeing as well as using it intensely in the field of food. Therefore, it is of importance to examine the dyeing feature and to determine the fastness levels of dyestuff obtained from the various parts of pomegranate. The aim of the study is to examine the color tones that would be obtained by dyeing the wool and cotton threads with different mordants and dyestuff obtained from the shell, flower, and leaves of pomegranate, to prepare dyeing recipes, to determine the fastness levels, and to utilize these in the textile surface designs. The dye and fastness tests of the dyestuff were performed in the İl-Ca (Vegetable Products R&D Production) facility located in the Tirebolu county of Giresun province. A total of 54 dyeings was performed as without mordant, pre-mordanting, and simultaneous mordanting according to the dyeing recipes. Friction and washing fastness analyses were performed on the dyed thread samples. The color names were determined according to the textile CMYK Pantone codes by conducting a subjective evaluation by a specialist commission of 10 faculty members for naming the colors. As a result of the study, it was determined that approximate color tones can be obtained with pomegranate shell and pomegranate leaf, different colors can be obtained with pomegranate flower, and the results of the fastness test were in the desired level. 15 textile surface designs were prepared in the Illustrator and Photoshop programs in order to evaluate the dyed threads in the textile design and 4 of these designs were applied with weaving and knitting techniques.
Benzer Tezler
- Infrared termometre tekni̇ği̇ni̇n nar (Punica granatum L.) bi̇tki̇si̇ni̇n sulama programlamasinda kullanim olanaklari
Use of infrared thermometer technique in irrigation scheduling of pomegranate (Punica granatum L.) plant
BEGÜM TEKELİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURSUN BÜYÜKTAŞ
- Doğu Akdeniz bölgesi nar bahçelerinde hastalıklara sebep olan virüs ve fitoplazma etmenlerinin saptanması ve karakterizasyonu
Detection and characterization of virus and photoplasma agents causing diseases in pomegranate orchards in the Eastern Mediterranean region
İZZET GÜVELOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR
- Bazı bitkisel kaynakları kullanarak organik boyarmadde elde edilmesi ile biyokimyasal aktivitelerin belirlenmesi ve yeni saç bakım ürünlerinin-saç boyalarının geliştirilmesi
Using some plant sources with organic painting determination of biochemical activities and new hair care products - improvement of hair dyes
ÖZGE AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyokimyaMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZAN DEMİR
- Yapraktan kalsiyum, bor ve giberellik asit uygulamalarının nar (Punica granatum L.) bitkisinde bitki besin elementlerinin mevsimsel değişimi ve meyve kalitesi üzerine etkileri
Effects of foliar application of calcium, boron and gibberellic acid on seasonal change of mineral nutrition and fruit quality of pomegranate ( Punica granatum L.)
NAZAN KORKMAZ
Doktora
Türkçe
2013
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ATİLLA AŞKIN
- Çimento fabrikası etrafında yetişen bitkilerde bazı stratejik hammaddelerin belirlenmesi
Determination of some strategic raw materials in plants growing around the cement factory
HARUN HARMANŞAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre MühendisliğiMunzur ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT TOPAL