Geri Dön

Bireyler arası zihin kuramı performans farklılıklarının kavramsal ve görsel yöntemlerle incelenmesi

Examining individual performance differences of tom via conceptual and visual methods

  1. Tez No: 620753
  2. Yazar: BURCU ALKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TEVFİK ALICI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 137

Özet

Zihin kuramı, bir başkasına inanç, arzu, bilgi, niyet gibi zihinsel durumlar atfederek diğerinin davranışını açıklama ve tahmin etme becerisi olarak tanımlanmaktadır. Genellikle yanlış inanç testlerindeki performansa eş değer görülen ve kategorik ölçüm yöntemleriyle incelenen bu beceri son zamanlarda bireyler ve durumlar arasında farklılıklar gösterebilen bir değişken olarak ele alınmaya başlanmıştır. Temel nokta bir yeterliliğe sahip olmak ile o yeterliliği günlük yaşamda spontane olarak kullanabilmenin farklı olgular olduğu yönündedir. Bu bağlamda bu çalışmada Uludağ Üniversitesi'nin çeşitli bölümlerinde okuyan öğrencilerin zihin kuramı becerilerine başvurma eğilimleri kavramsal ve görsel olmak üzere iki farklı alanda incelenmiştir. Literatürdeki bulgularla uyumlu olarak katılımcılar kavramsal perspektif alma görevinde kendi sahip oldukları bilgiyi, bu bilgiye sahip olmayan bir başkasına atfederek egosantrik yanlılıklar göstermiştir. Bu yanlılığı göstermeyen katılımcıların performansı incelendiğinde ise iki grubun tepki sürelerinde anlamlı düzeyde farklılık olduğu bulunmuştur. Bu bulgu sahip olunan yeterliliğin performansı sırasında yönetici kontrol süreçleri gibi ek hesaplama ve işlemlemelere ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Aynı zamanda kişinin kendi bilgisine çapa atarak bu bilgiye sahip olmayan bir diğeri için uyarlamalarda bulunduğu yönündeki simülasyon yaklaşımı da desteklenmiştir. Görsel perspektif alma görevinde ise katılımcılar gerekmediği halde bir diğerinin görsel perspektifini otomatik olarak hesaplamış ve bu hesaplama tepki süresi ve hata bedeli olarak kendini göstermiştir. İlginç olarak kavramsal boyutta kendi sahip olduğu bilgiyi baskılayabilen bireyler, görsel boyutta diğerinin görsel perspektifinin yarattığı bozucu etkiye daha iyi direnç gösterememiştir. Bu bulgu zihin kuramının düşük düzey ve yüksek düzey süreçler olarak ayrıştırılabilecek çok boyutlu doğasını kanıtlar niteliktedir. Ek olarak simülasyonun benzerlik algısı üzerindeki etkisi kendiliği referans alan işlemleme paradigması bağlamında incelenmiş ancak bu yönde bir kanıt elde edilememiştir.

Özet (Çeviri)

Theory of Mind is defined as an attribution of mental states like belief, desire, knowledge and intention to others in order to explain and predict their actions. Generally theory of mind is regarded as equal to the performance of false belief tasks and examined with categorical measurements, but recently it is treated as a variable which differs between individuals and situations. The main point is having a competence, and using this competence in daily life are distinct state of affairs. In this regard, with this study we examined the tendency of students from several departments of Uludag University in spontaneous using of theory of mind in conceptual and visual domains. As compatible with the other findings in the literature, participants attributed their own priviliged knowledge to another person and showed egocentric bias in conceptual perspective taking task. When we compared the performance of nonegocentric and egocentric participants, results showed that noegocentric individuals' reaction times was significantly slower than the others. This results refer to performance of theory of mind requires additional computations and processes like executive cognitive functions. Furthermore simulation theory laying emphasize on adjusting and anchoring processes during the mind-reading was supported with this finding. On the other hand, in visual perspective taking task participants have considered others' visual perspective even it was unnecessary and this automatic computation resulted in longer reaction times and more error rates. Interestingly, participants showing competence of inhibiting their own knowledge in conceptual perspective task did not resist interference of visual perspective of others better than egocentric participants. This finding refers to the multi-dimensional nature of theory of mind like lower and higher order processes. Furthermore, the effect of simulation on the perception of similarity examined with the self-referential processing paradigm, but any results in this direction was not obtained.

Benzer Tezler

  1. Frith-happé animasyon testi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

    The frith-happé animations: Study of validity and reliability

    PELİNSU DİLAY DENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEREN HIDIROĞLU ONGUN

  2. Sinirda kişilik bozukluğunda sosyal bilişsel beceriler ile çocukluk çaği travmatik yaşantilarin ilişkisi

    The relationship between social cognitive skills and childhood traumatic experiences in borderline personality disorder

    EMRE DAYAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Psikiyatriİstanbul Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET RAŞİT TÜKEL

  3. Antisosyal kişilik bozukluğu olan bireylerde psikopati düzeyinin disfonksiyonel şemalar ve zihin kuramı yetenekleriyle ilişkisinin belirlenmesi

    Determining the relationship between psychopathy level and theory of mind, early maladaptive schemas among subjects with antisocial personality disorder

    MEHMET SERKAN BARLAK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    PsikiyatriGATA

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CENGİZ BAŞOĞLU

  4. Depresyonda zihin kuramı, bağlanma ve üst bilişsel işlevler

    Theory of mind, attachment and metacognitive functions in depression

    KADRİYE ECE DEMİRAY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriSüleyman Demirel Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE BACIK YAMAN

  5. Aspect verbal en grec Istanbouliote: modele de description fonctionnaliste

    Başlık çevirisi yok

    EMİNE YAVAŞGEL

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    1993

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NÜKHET GÜZ