15. yüzyıl Osmanlı tarihlerinde halk edebiyatı unsurları ve eğitsel iletiler
Elements of folk literature and educational messages in the 15th century Ottoman history books
- Tez No: 620891
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET KIRBIYIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: 15. yüzyıl, Osmanlı, tarih kitapları, halk edebiyatı, ileti, eğitsel ileti, 15th century, Ottoman, history books, folk literature, message, educational message
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1845
Özet
Halk edebiyatı, sözlü geleneğe dayanan ve kaynağını halk kültürünün oluşturduğu sözlü edebiyattır. Sözlü bir edebiyat geleneği olmasının yanı sıra doğrudan ve dolaylı olarak bu edebiyat ile ilgili yazılı kaynaklar bulunmaktadır. Türk boyları ve kültürleri hakkında önemli bilgiler içeren Çin Yıllıkları, Türk halk edebiyatının en eski yazılı kaynaklarıdır. Bu yıllıklarla birlikte Orhun Abideleri ve eski Uygur metinleri, İslamiyet öncesinin yazılı kaynaklarını teşkil etmektedir. İslamiyet sonrası dönemde ise doğrudan Türk halk kültürü ve edebiyatı hakkında telif edilen eserlerin var olduğu görülür. Bu dönemin Türk kültürü ve edebiyatı hakkında dolaylı olarak bilgiler veren eserlerinden biri de tarih kitaplarıdır. Türk tarihi hakkında telif edilen tarih kitapları, içerdikleri tarihî bilgilerin arasında halk kültürü ve edebiyatı hakkında önemli bilgiler vermektedir. Bu eserlerde görülen diğer bir önemli husus ise farklı konularda çok sayıda eğitsel ileti içermeleridir. Bireyin kişisel, toplumsal, dinî gelişimini ve ulusal ve evrensel düşüncenin gelişimini destekleyen bu iletiler, çalışmada kullanılan eserlerde önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmanın amacı, ilk Osmanlı tarihlerinin telif edilmeye başlandığı ve Osmanlı tarihçiliğinin başlangıcını teşkil eden 15. yüzyıl Osmanlı tarihlerinde halk edebiyatı ürünleri ve eğitsel iletilerin incelenmesidir. Bu tarihlerden yalnızca müellifi belli olanlar ele alınmış, anonim olanlar çalışmaya dâhil edilmemiştir. Tespit edilen halk edebiyatı ürünleri ve eğitsel iletiler kendi içlerinde bir sınıflandırmayla incelenmiştir. İncelemenin sonunda, 15. yüzyıl Osmanlı tarihlerinin halk edebiyatı ürünleri ve eğitsel iletiler açısından önem arz ettikleri tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Folk literature is an oral literature which is based on oral tradition and its source is formed of folk culture. Besides being an oral literary tradition, there are written sources directly and indirectly related to this literature. Chinese annuals, which contain important information about Turkic tribes and cultures, are the oldest written sources of Turkish folk literature. Along with these annuals, the Orkhon monuments and the ancient Uighur texts constitute the written sources of the pre-Islamic period. In the post-Islamic period, on the other hand, it is seen that there are works which are written directly about the Turkish folk culture and literature. One of the works of this period that gives indirect information about Turkish culture and literature is history books. The history books written about Turkish history give important information about folk culture and literature among the historical information they provide. Another important issue seen in these works is that they contain many educational messages on various subjects. These messages, which support the personal, social, religious development of the individual and the development of national and universal thought, have an important place in the works used in the study. The aim of this study is to examine the folk literature products and educational messages in the 15th century Ottoman history books, in which the first Ottoman history books started to be compiled, and which constitutes the beginning of Ottoman historiography. Of these history books, only those whose authors were identified were handled and those which were anonymous were not included in the study. The identified folk literature products and educational messages were examined with a classification within themselves. At the end of the study, it was found that 15th century Ottoman history books have importance in terms of folk literature products and educational messages.
Benzer Tezler
- The Ancient South Marmara Harbors
Antik Güney Marmara Limanları
SERKAN GÜNDÜZ
Doktora
İngilizce
2015
ArkeolojiUludağ ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN
PROF. DR. MARTİNA SEIFERT
- 15. yüzyıl Osmanlı tarihlerinde Çanakkale yöresi ve Türkler
In the fifteenth century Ottoman chronicles the district of the dardanelles and Turks
HARUN DURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
TarihDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AHMET GÜNER
- Osmanlı tarihlerinde askerlikle ilgili söz varlığı (15. ve 16. yüzyıl)
Vocabulary about military service in Ottoman histories (15th and 16th century)
HAKAN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KARADOĞAN
- Türk ve Fars edebiyatı mersiyelerine karşılaştırmalı bir bakış (14.yy Fars ve 15.yy Türk edebiyatı divanları)
A comparative look at the elegies of Turkish and Persian literature (14th Century Persian and 15th Century Turkish literature divans)
SONGÜL GÜREVİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Karşılaştırmalı EdebiyatAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk İslam Sanatları Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSA BALCI
- Turkey's jewish heritage revisited: architectural conservation and the politics of memory
Türkı̇ye'nı̇n yahudı̇ mı̇rasını yenı̇den sahnelemek: Mı̇marı̇ koruma ve hafıza polı̇tı̇kaları
ROYSİ OJALVO
Doktora
İngilizce
2016
Antropolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İPEK AKPINAR