Hatti ve Hitit sanatında kullanılan sembol ve mühürlerin seramik sanatında estetik bir unsur olarak kullanımının araştırılması
The use of symbols and seals used in art of Hatti and Hitite as aesthetic elements in ceramic art and investigation
- Tez No: 621072
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURETTİN GÜLAÇTI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Güzel Sanatlar, Archeology, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Hitit Sanatı, Hitit Güneşi, Mühür, Türk Seramik Sanatçıları, Seramik, Ceramics, Hittite Art, Hittite Sun, Stamp Seal, Turkish Ceramics Artists
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bileşik Sanatlar Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Anadolu Eski Taş Çağı'ndan itibaren birçok uygarlığı bünyesinde barındırmış zengin kültür yapısına sahip köklü topraklardır. Anadolu topraklarında her Uygarlık kendinden bir iz bırakmıştır. Hitit Devleti Anadolu'daki büyük bir uygarlığın temsilcisi olarak uzun yıllar boyunca varlıklarını sürdürmüştür. Büyük bir Krallık haline gelen Hititler, hakimiyetleri altına aldıkları devletlerin kültürünü, dilini, dinini, sanat anlayışlarını benimseyip kendi kültürlerine katmışlardır. Hatti Uygarlığının her alanından etkilenmiş ve bağdaşarak bir bütünlük oluşturmuşlardır. Hititlerin sanata büyük önem ve değer vermeleri, el sanatlarında oldukça ilerlemiş bir uygarlık olmalarını sağlamıştır. Hitit sanatında heykellerin kutsal varlık olarak görülmesi heykel sanatına büyük anlam ve önem katmıştır. Heykellerinde çoğunlukla tanrı ve tanrıça heykellerinin yanı sıra aslan, geyik, boğa gibi kutsal hayvanlara da yer vermişlerdir. Bu heykeller pişmiş toprak, altın, gümüş, bronz, fildişi ve kuvars gibi malzemelerden yapılmıştır. Hitit Uygarlığı denildiğinde akla ilk gelen 'Hitit Güneşi' sembolüdür fakat bu sembol Hatti kültüründen gelmektedir. Dinsel törenlerde alem ve sancak olarak elde taşınan Güneş Kursu sembolü, kral mezarlarında bulunan mezar kültüdür. Heykel sanatı dışında, mimarisi, kabartma sanatı, mühür sanatı da Hititlerin el becerilerinde ne kadar başarılı olduklarının birer kanıtıdır. Çeşitli şekillerde oluşturulan Hitit mühürleri ticaret için büyük önem taşımış ve imza amacı ile kullanılmıştır. Yapılan arkeolojik kazılarda oldukça farklı ve çeşitli mühürler ortaya çıkarılmıştır. Hititlerin sade ve şık sanat eserleri geçmişten günümüze kadar bir çok sanatçıya ilham kaynağı olmuş ve bu yönde Hitit sanatının sembol ve mühürlerini ele alarak estetik kaygılar içinde eserlerine aktarmışlardır. Bu yönde Hatti-Hitit Uygarlıklarının kültürü, sembolleri, sanatı, dili ve dini araştırılmış, toplanan veriler doğrultusunda oluşturulan tasarımlar, estetik kaygılar göz önünde bulundurularak seramik üzerine aktarılmıştır. Bu araştırmada nitel yöntemlerden, gözlem, görüşme ve genel tarama modelleri ile literatür taramadan yararlanılmıştır. İki bölümden oluşan bu araştırmada, birinci bölümde ''Hatti ve Hitit Uygarlıkları'' konusuna, ikinci bölümde ise ''Günümüz Seramik Sanatında Hitit Etkileri ve Seramik Eserlerinde Hitit İzlerini Taşıyan Türk Sanatçılar ve Tez Uygulama Örnekleri'' konuları ele alınmıştır. Bu araştırma sonucunda yapılan seramik sanatında Hitit mühür ve sembollerinin uygulama örneklerinin rol model olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Since the Ancient Stone Age, Anatolia is a long-established which has a rich cultural foundation harboring many civilizations. Every civilization left a mark on the land of Anatolia. The Hittites State sustained their existence in the lands of Anatolia for long periods of time as a representation of a major civilization. Hittites which become a great kingdom added the culture, language, religion, art approach by accepting them into their own way of life. They were affected from Hatti Civilization in all areas of the life and conjoined in a cohesive whole. The Hittites gave great importance to the art and this ensured that they became an advanced civilization in art and crafts. In Hittite art, statues and sculptures have been considered as sacred beings and it has contribute great meaning and importance to the sculpture art form. Sculptures mostly depicted gods and goddesses as well as lions, bull, and deer considered as sacred animals. These statues are made of materials such as baked clay, gold, silver, bronze, ivory and quartz. When considering Hittite civilization, the first work of art that comes to mind is the symbol of 'Hittite Sun' but this symbol originates from the Hatti culture. This symbol is a grave cult found on the king grave monuments. The Hittite Sun was carried as a banner and a flag in religious ceremonies. Other than sculpture art, architecture, reliefart, and seal art are proofs of how successful the Hittites were in handcrafted work of arts. Hittite stamp seals crafted in different ways had a great importance for the trade and were used as signatures on official documents. In archeological excavations, there different stamp seals are found and extracted. Simple but elegant Hittite works of art became a source of inspiration to many artists from past to today and in this regard, using the Hittite symbols and seals, they carried over the Hittite heritage up to modern times. In this study, I investigated the cultures, symbols, arts, languages, and religions of the Hatti-Hittite Civilizations. Based on the data collected, I created new designs on ceramics conveying Hatti-Hittite symbols with a consideration of aesthetics. In this qualitative study, I used observation, interview, general survey, and literature research models. In this study composed of two sections, the first section covers“the Hatti-Hittite Civilization”while the second section covers“The Effects of Hittites in Modern Ceramics Art and Turkish Artists with the Hittite Imprints in Ceramics Works of Arts and Thesis Implementation Examples.”It is considered that the Hittite seals and symbols implementation examples will be true models for other artists in this realm.
Benzer Tezler
- Arkaik dönem Kilikya pişmiş toprak figürinleri Kilikya-Kıbrıs ve İonya ilişkileri
Başlık çevirisi yok
MEHMET ÖZHANLI
- Tarihsel süreç içinde bezeme sanatında peyzaj elemanları
In the history the items of landscape for ornamentation of arts
GÜLÇİN AYDOĞMUŞ DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ATABAY
- Hatti-Hitit sanatında tanrı ve tanrıçalar ve Türk sanatçıları üzerindeki etkisi
God and goddeses in Hattian-Hittites art and affects on contemporary Turkish painters
ÖZGE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFÜ KAPLANOĞLU
- Anadolu Girdanlı sunakları
Başlık çevirisi yok
NEŞE K. DİLER
Doktora
Türkçe
1996
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KARAOSMANOĞLU
- Amasya Gök medrese Camii Tarihlendirme Önerisi
Amasya Gök Madrasa Mosque Dating Proposal
KÜBRA GÜÇYETMEZ KIRCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sanat TarihiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL ESER