Okul öncesi dönem çocukları tarafından izlenen çizgi filmlerin toplumsal cinsiyet açısından incelenmesi
Analysis of cartoons watched by preschool children in terms of gender
- Tez No: 621195
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜMİT DENİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, Okul öncesi eğitim, Keloğlan Masalları, Niloya, Rafadan Tayfa, Pepee, Heidi, Gender, Preschool education, Keloğlan Masalları, Niloya, Rafadan Tayfa, Pepee, Heidi
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Araştırmada, okul öncesi dönem çocuklarının izlemeyi tercih ettikleri çizgi filmleri toplumsal cinsiyet açısından incelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın çalışma grubunu Uşak il merkezinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ilkokullarda anasınıflarına devam eden 344 çocuk, 324 anne ve değerlendirmeye alınan 5 çizgi film (Keloğlan Masalları, Niloya, Rafadan Tayfa, Pepee ve Heidi) oluşturmuştur. Araştırmanın modeli, nitel bir yöntem olan durum çalışmasıdır. Araştırma kapsamında verileri toplamak amacı ile Çocukların İzlediği Çizgi Filmleri ve Görüşlerini Belirleme Formu, Çizgi Filmler ile İlgili Anne Görüşlerini Belirleme Formu, Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Yönelik Çizgi Filmlerin Genel Özelliklerini Belirleme Formu ve Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Yönelik Çizgi Filmleri Toplumsal Cinsiyet Yönünden Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Çocukların İzlediği Çizgi Filmleri ve Görüşlerini Belirleme Formu'nda, okul öncesi dönem çocuklarına yönlendirilen 12 sorudan oluşan ve çocukların yaş, cinsiyet, sahip olduğu kardeş sayısı gibi demografik özelliklerin yanı sıra çocukların en çok izlediği çizgi filmler ile sevdikleri karakterleri belirlemeye ilişkin sorulara da yer verilmiştir. Çizgi Filmler ile İlgili Anne Görüşlerini Belirleme Formu'nda, okul öncesi eğitime devam eden çocukların annelerinin öğrenim durumu, kendisinin ve çocuğunun yaşı, çocuğunun cinsiyeti gibi demografik özelliklerin belirleneceği sorular bulunmaktadır. Bu sorulara ek olarak çocuklarının izlediği TV kanalları ve izledikleri çizgi filmleri belirlemeye yönelik sorular da yer almıştır. Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Yönelik Çizgi Filmlerin Genel Özelliklerini Belirleme Formu, Çocukların İzlediği Çizgi Filmleri ve Görüşlerini Belirleme Formu ve Çizgi Filmler ile İlgili Anne Görüşlerini Belirleme Formu uygulandıktan sonra elde edilen veriler doğrultusunda, belirlenen çizgi filmlerin genel özelliklerini belirlemek amacıyla oluşturulmuştur. Bu formda çizgi filmlerin adı, yayın süresi, yapım tarihi gibi başlıklar bulunmaktadır. Form, araştırma kapsamında çocukların en çok izlediği saptanan Keloğlan Masalları, Niloya, Pepee, Rafadan Tayfa, Heidi çizgi filmleri incelenerek doldurulmuştur. Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Yönelik Çizgi Filmleri Toplumsal Cinsiyet Yönünden Değerlendirme Formu'nda, çizgi film karakterlerinin kıyafetleri, meslekleri, ev içi ve ev dışındaki görev paylaşımları, kişilik özellikleri, çocukların oynadıkları oyunlar ve oyuncaklar kategorileri bulunmaktadır. Formlar, literatür ışığında ve uzman görüşleri doğrultusunda oluşturulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgular değerlendirildiğinde okul öncesi dönem çocuklarının çizgi filmlerin en çok içeriğini sevdikleri, en sevdikleri karakterin Keloğlan olduğu, kardeşleri ile birlikte de en çok Pepee çizgi filmini izledikleri belirlenmiştir. Okul öncesi dönem çocuklarının annelerinden elde edilen verilere göre, çocukların günlük 1-3 saat çizgi film izledikleri, en çok Rafadan Tayfa çizgi filmini izlemek istedikleri belirlenmiştir. Annelerin çocuklarının izlememesini istediği televizyon kanalları arasında en çok Cartoon Network bulunmaktadır ve izlememesini istemesinin nedeni ise silah, dövüş ve şiddet içerikli olması olarak belirlenmiştir. Çizgi filmlerden elde edilen bulgulara göre, çizgi filmlerin hepsinin TRT Çocuk kanalında yayınlanmış ve yayınlanıyor olduğu belirlenmiştir. Çizgi filmlerin ikisinde (Niloya ve Pepee) kadın karakterlerin kıyafetlerinin pembe renk ağırlıklı olduğu belirlenmiştir. Çizgi filmlerin hepsinde erkek karakterlerde ise kahverengi ve mavi renklerin ağırlıkta olduğu görülmüştür. Niloya ve Rafadan Tayfa çizgi filmlerinin izlenen bölümlerinde erkeklerin farklı mesleklerde çalıştığı, kadınların ise meslekler ile ilişkilendirilmediği dikkati çekmektedir. Bu çizgi filmlerden farklı olarak Pepee çizgi filminde Pepee'nin öğretmeni kadın olarak resmedilmiştir. Çizgi filmlerde erkek karakterlerin ev dışında, kadın karakterlerin ise ev içinde daha etkin rol aldığı gözlemlenmiştir. Çizgi filmlerdeki kadın karakterlerin yardımsever, merhametli kişilik özellikleri, erkek karakterlerin ise lider, bilgili kişilik özellikleri belirlenmiştir. Çizgi filmlerde, kız ve erkek çocuklarının oynadıkları oyunlar ve oyuncaklar incelendiğinde; basketbol ve top gibi hareketli ve motor güç gerektiren oyun ve oyuncakların erkek karakterler tarafından oynandığı, kadın karakterlerin ise evcilik ve bebek gibi dingin güç gerektiren oyun ve oyuncakları oynadığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is to examine the cartoons preferred by preschool children in terms of gender. The study group consist of 344 children, 324 mothers from kindergartens in primary schools in the city center of Uşak. There are 5 cartoons (Keloğlan Tales, Niloya, Rafadan Tayfa, Pepee and Heidi) selected for the research. This study is a qualitative study where case study was in the center of the method. In order to collect the data, Cartoons Watched by Children and Their Views Form, Views of Mother About Cartoons Form, General Characteristics of Cartoons for Preschool Children and Cartoon Films for Preschool Children Forms were used to collect data. The Cartoons Watched by Children and Views Form consist of demographic features such as age, gender, number of siblings of the children. There are 12 questions directed to preschool children using this form. The form is also used to determine the cartoons that children watch most and the characters they love. In the Form for Determining Parents' Views on Cartoons, there are questions on which demographic characteristics such as the education level of the mothers of preschool education, age of the child and the child, and gender of the child. In addition to these questions, there are questions to determine the TV channels and the cartoons their children watch. The Form of the General Characteristics of Cartoons Directed to Preschool Children, Cartoons Watched by Children and Their Views Form and Views of Mother About Cartoons Form were created in order to determine the general characteristics of the selected cartoons. In this form, there are titles such as the name of the cartoons, the publication period and the production date. The form was filled in by examining Keloğlan Masalları, Niloya, Pepee, Rafadan Tayfa, Heidi cartoons which were found to be the most watched by children in the scope of the research. Cartoons for Preschool Children Gender Evaluation Form contains the categories of cartoon characters' clothes, occupations, home and abroad tasks, personality traits, children's games and children's toys. The forms were created via literature review and experts' opinions. When the findings obtained from the study were evaluated it was determined that preschool children liked the content of cartoons the most. Their favorite character was Keloğlan. They watched Pepee cartoon with their siblings the most. According to the data obtained from the mothers of the preschool children, it was determined that the children watched cartoons for 1-3 hours a day and wanted to watch the Rafadan Tayfa cartoons the most. Among the television channels that mothers do not want their children to watch, Cartoon Network is the most selected for not wanting them to watch because of weapons, fighting and violence in the cartoons. Four out of five selected cartoons are being broadcasted on TRT Çocuk channel. Only Pepee was over by the time data were being collected. In two of the cartoons (Niloya and Pepee), the female characters' outfits were selected heavily pink color. In all of the cartoons, brown and blue colors were selected heavily for male characters. It is noteworthy that in the watched parts of Niloya and Rafadan Tayfa cartoons, men work in different professions and women are not associated with professions. In contrast to these cartoons, Pepee's teacher is portrayed as a female character in the cartoon. In the cartoons, it was observed that male characters played more active role outside the house, while female characters were active in the house. The charitable, compassionate personality traits of the female characters in the cartoons, and the leader, knowledgeable personality traits of the male characters were determined. When the games and toys played by girls and boys are examined it was determined that moving and motorized games and toys such as basketball and football were played by male characters while female characters played calm games and toys such as playing house and baby dolls.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönem çocuklarının en çok izledikleri çizgi filmlerde toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının incelenmesi
Examination the gender phenomenon in the most watched cartoons by preschool children
BÜŞRA GÜL KALEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLHAN GÜVEN
- Okul öncesi dönem çocuklarının teknoloji ve medya kullanım düzeylerinin incelenmesi
An investigation of technology and media usage levels of preschool children
SEDA SARIOĞLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHADIR KÖKSALAN
- Erken çocukluk döneminde bulunan çocuklara yönelik geliştirilen STEM eğitim uygulamalarının bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of STEM education applications developed for children in early childhood on scientific process skills
ÖZGE SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PERİHAN TUĞBA ŞEKER
- Video paylaşım platformlarındaki içeriklerin 3-6 yaş grubu çocuklara uygunluk açısından incelenmesi: YouTube örneği
Examining content on video sharing platforms in terms of appropriateness for 3-6 age group children: The case of YouTube
HASAN GÖKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACER ELİF DAĞLIOĞLU