Elazığ il merkezinde beslenme okuryazarlığı düzeyinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Determination of nutrition literacy level and affecting factors in Elaziğ province center
- Tez No: 621821
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE FERDANE OĞUZÖNCÜL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Yetişkin, beslenme okuryazarlığı, etkileyen faktörler, Adult, nutrition literacy, the affecting factors
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Bu araştırmada Elazığ il merkezinde erişkinlerde beslenme okuryazarlığı (BOY) düzeyi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kesitsel/Tanımlayıcı tipte olup araştırmanın evrenini Elazığ il merkezi aile sağlığı Merkezlerine kayıtlı 20-64 yaş arası erkek ve kadın nüfus oluşturmaktadır. Araştırmada minimum örnek büyüklüğüne ulaşmak için beklenen sıklık %50 seçilerek, %95 güven aralığı ve %4 hata payı ile Epi Info programında örneklem 599 kişi olarak hesaplanmıştır. Araştırmanın verileri, tanımlayıcı özellikler ve yetişkinlerde beslenme okuryazarlığı değerlendirme aracı anket formunu içeren veri toplama aracı ile Ekim-Aralık 2018 tarihlerinde gözlem altında toplanmıştır. Elde edilen veriler; ortalamalar, yüzdeler, ki-kare testi ve lojistik regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma katılan bireylerin yaş ortalaması 35.48±11.8, %53.3'ü erkek olup %52.9'u yeterli beslenme okuryazarlığı düzeyine sahiptir. Bireylerin %53.4'ünün genel beslenme bilgisi, %23.9'unun okuduğunu anlama ve yorumlama, %22.7'sinin besin grupları, %93.8'inin porsiyon miktarları ve %87.5'inin gıda etiketi okuma ve temel matematik BOY alt boyutlarına ilişkin düzeyleri ''yetersiz'' bulunmuştur. Beslenme okuryazarlığı ile BOY'u etkileyen bazı faktörlerin arasındaki ilişkinin incelendiği lojistik regresyon modelinde eğitim durumunun yükselmesi, gelir düzeyi artması ve genel sağlık durum algısının iyi ve üzeri olması beslenme okuryazarlığı düzeyini olumlu etkilediği bulunmuştur. Sonuç olarak; Elazığ il merkezinde araştırma kapsamına alınan kişilerin yarsından fazlasının beslenme okuryazarlığı düzeyi yeterli olup BOY'un yaş, cinsiyet, medeni durum, çocuk sahibi olma durumu, diyetisyene başvuru durumu ve hastalık durumu gibi faktörlerden etkilenmediği bulunmuştur. Dünyada ve ülkemizde yeteri kadar çalışma bulunmadığından beslenme okuryazarlığı ile BOY'u etkileyen faktörleri değerlendirebilmek için daha fazla çalışmalara ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
DETERMINATION OF NUTRITION LITERACY LEVEL AND AFFECTING FACTORS IN ELAZIĞ PROVINCE CENTER In this study, it was aimed to determine the nutrition literacy (BOY) level and the influencing factors in adults in Elazig city center. It is a cross-sectional/descriptive type, and the population of the study consists of male and female population between the ages of 20-64, registered in the family health centers of Elazig province center. In order to reach the minimum sample size by selecting %50 the expected frequency, and 95% confidence interval, and 4% error rate, and the sample was calculated 599 in Epi Info program. The data of the study was collected under observation between October and December 2018 with the data collection tool including descriptive characteristics and adult nutrition literacy assessment tool questionnaire. The data were evaluated by means, percentages, chi-square test and logistic regression analysis. The average age of the participant people was 35.48±11.8 years, 53.3% of them were men and 52.9% had adequate nutritional literacy level. Nutritional literacy subscales of individuals; 53.4% general nutrition knowledge, 23.9% reading comprehension and interpretation, 22.7% food groups, 93.8% portion amounts and 87.5% food label reading and basic mathematics levels were found to be inadequate. In the logistic regression model, in which the relationship between nutrition literacy and some factors affecting it, was examined, higher education level, increased income level, and good general health perception were found to affect nutrition literacy level positively. As a result, more than half of the people who are included in the research in the city center of Elazig are found to have adequate nutritional literacy, and nutrition literacy was not affected by factors such as age, gender, marital status, having a child status, dietician admission status, and disease status. Since there are not enough studies in the world and in our country, more studies are needed to evaluate nutrition literacy and factors affecting it.
Benzer Tezler
- Elazığ İl merkezinde yaşayan gebe kadınların beslenme durumları üzerine bir araştırma
A Research on nutritional status of pregnant women living in Elazığ
NURŞİN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Ev EkonomisiAnkara ÜniversitesiEv Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SENİHA HASİPEK
- Elazığ il merkezinde bulunan hastanelerde doğum yapan annelere anne sütü ve emzirme konusunda hastane sağlık personelinin yaklaşımı
The Approach of hospital health personnels towards mothers who gave births on brest feeding and nursing at the hospitals located in Elazığ city center
A.FEYZİ OĞUZÖNCÜL
- Kamuda çalışan erkek ve kadınların fiziksel uygunluk, beslenme ve spor alışkanlıklarının değerlendirilmesi (Elazığ ili örneği)
The evaluation of the physical fitness, nutritional habits and sport habits of the men and women civil servants
DENİZ CEVİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Beslenme ve DiyetetikFırat ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ ARSLAN
- Çocuk sosyolojisi bağlamında ailelerin çocuklarına bakış açılarının değerlendirilmesi (Elazığ ili örneği)
Evaluation of the perspectives of families to their children in the context of sociology of children (a sample of Elazığ province)
BURCU GEZER ŞEN
- Sağlık çalışanlarının fiziksel aktivite düzeyi ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between physical activity level and life quality of healthcare professionals
SURİYE TAN
Doktora
Türkçe
2023
SporFırat ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZHAN ALTUNGÜL