Evsizlere yönelik sosyal hizmet ihtiyacının ekosistem yaklaşımı bağlamında incelenmesi: İstanbul örneği
An investigation of social service requirements towards to the homeless in context of ecosystem approach: Sample of İstanbul
- Tez No: 622419
- Danışmanlar: PROF. DR. FETHİ GÜNGÖR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmetler, Social Services
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 426
Özet
Günümüz toplumlarında evsizlik, toplumların gelişmişlik düzeyi dikkate alınmaksızın her toplumda ortaya çıkan sosyal bir mesele haline gelmiştir. Evsizlik olgusu içerik değiştirerek literatürde yeni evsizlik olgusu olarak tanımlanabilecek bir biçime dönüşmüştür. Yeni evsizlik olgusunda vurgu toplumda bulunan bütün kesimlerin evsizlik riskiyle karşı karşıya kalabilme ihtimalinin olmasıdır. Küresel ölçekte meydana gelen ekonomik krizler, sosyal politikalar düzeyinde ortaya çıkan yeni gelişmeler yeni evsizlik olgusunu desteklemektedir. Özellikle gelişmekte olan veya az gelişmiş bölgelerden gelişmiş bölgelere doğru yapılan göçler de bu evsizlik olgusu içine dâhil edilebilir. Yapılan çalışmalarda evsizlik sorununa sebep olan etmenlerin aile içi ilişkiler, ekonomik, faktörler ve işsizlik olduğunu ortaya koymaktadır. Evsizlik olgusunun farklı sebeplerle ortaya çıkması ve evsizlik sürecinin farklı düzeylerde deneyimlenmesi, evsizlik sorununun çözümlenmesinde bütüncül sosyo politik, mesleki ve sivil toplum düzeyinde yapılacak uygulamaların gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bir toplum içindeki sosyal meselelerin çözümlenmesinde multidisipliner doğası ve mesleki yönü ile öne çıkan sosyal hizmet bilimi ve mesleği, sosyal politika, mesleki gelişim ve toplumsal örgütlenme düzeyinde önemli etkiye sahiptir. Sosyal Hizmet mesleği belirtilen bağlamda müdahalelerini sosyal sorun yaşayan bireylerin esenliğini sağlamada, çevresi içinde birey anlayışıyla uygulamaya koymaktadır. Bu düzeyde mesleğin temel bilimsel ve mesleki kuramı ekosistem kuramıdır. Ekosistemin temel argümanları, bir toplulukta sosyal hizmet mesleği içinde, sosyal sorunların çözümlenmesi düzeyinde, yasal süreçler, hizmetlerin erişilebilirliği ve çeşitliliği, meslek elemanlarının sorun çözme kapasiteleri, sosyal politikalar, kurumsal yapılanmalar, kültürel bakış olarak ortaya çıkmaktadır. Araştırma, fenomenoloji temelinde nitel bir desene sahiptir. Araştırma kapsamında İstanbul'da yaşayan evsiz bireyler ile yine İstanbul'da bulunan sosyal destek kurumlarının yetkilileri ve kurumlarda görevli meslek elemanları ile yarı yapılandırılmış soru formu ile mülakat yapılmıştır. Mülakatlarda, evsizlik olgusunun anlamlandırılması düzeyinde ekosistem kuramının temel argümanları olan adaptasyon, kaynak döngüsü, bağlılık, başarı ve kültürel bakış ilkelerini içeren sorular sorulmuştur. Araştırma sonucunda evsizliğin sebeplerinin aile içi sorunlar ve ekonomik yetersizlik düzeyinde ortaya çıktığı görülmektedir. Evsiz bireylere yapılan sosyal desteklerin sosyal hizmet temelinde örgütlenmediği, evsizlik hizmetleri kapsamında sunulan hizmetlerin bireylerin bütüncül ihtiyaçlarını karşılamadığı, cüzi nakit yardımları, gıda ve giysi vb. temel ihtiyaçlara odaklanıldığı görülmüştür. Bireylerin hayatında değişim meydana getirecek rehabilitasyon temelinde istihdam, psikolojik destek ve mesleki eğitimlerin bulunmadığı, bunun yanı sıra kamu kurumlarına ait barınma hizmetinin olmadığı, barınma düzeyinde kurumsal örgütlenmelerin STK'lar tarafından sağlandığı ve sınırlı olduğu, yasaların evsiz bireylerin ihtiyacını hak temelinde karşılamadığı elde edilen sonuçlar arasındadır. Meslek elemanlarının, mesleki müdahalelerini kurumsal işleyişle özdeşleştirdiği, yardımların sosyal yardım düzeyinde, sorunların ötelenmesine sebep olduğu, evsizlik alanında toplumsal farkındalığı artırıcı çalışmaların bulunmadığı, kurumlararası diyalogun eksik olduğu görülmektedir. Toplumda yaşayan diğer bireyler tarafından evsizler, güvenlik gereksinimleri gerekçe gösterilerek dışlanmaktadır. Evsizlere yönelik kurumsal bir politika bulunmamaktadır. Mevcut hizmetler evsiz bireylerle toplum arasında bağ kurmada yetersizdir. Bu durum evsiz bireylerin topluma uyum sağlamasını zorlaştırmaktadır. Kaynaklar yetersizdir ve etkin kullanılmamaktadır. Başta yasal düzenlemeler olmak üzere, sosyal hizmet temelli evsizlik hizmetlerine ihtiyaç bulunmaktadır. Araştırma İstanbul'da evsizlik ekosisteminin oluşturulamadığını ortaya koymaktadır. Geleneksel yardım örgütlenmelerinden ziyade yeni evsizlik sorununun çözümlenebilmesi için farklı örgütsel yapılanmalara ihtiyaç bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In today's societies, homelessness has become a social issue in every society regardless of the level of development of the societies. The phenomenon of homelessness has changed into a form that can be defined as the new phenomenon of homelessness in the literature. The emphasis in the new phenomenon of homelessness is that all segments of society may have the risk of homelessness. Economic crises occurring on a global scale and new developments emerging at the level of social policies support the new phenomenon of homelessness. Migration from developing or underdeveloped regions to developed regions can also be included in this phenomenon of homelessness. Studies reveal that the factors that cause homelessness are domestic relations, economic, factors and unemployment. The emergence of the phenomenon of homelessness for different reasons and the experience of the homelessness at different levels reveals the necessity of holistic socio-political, professional and civil society applications in solving the problem of homelessness. The emergence of the phenomenon of homelessness for different reasons and the experience of the homelessness at different levels reveals the necessity of holistic socio-political, professional and civil society applications in solving the problem of homelessness. Social service science and profession, which stands out with its multidisciplinary nature and professional aspect in solving social issues in a society, has a significant impact on the level of social policy, professional development and social organization. The Social Work profession implements its interventions in the specified context in ensuring the well-being of individuals with social problems and within the environment with an individual understanding. At this level, the basic scientific and professional theory of the profession is ecosystem theory. The main arguments of the ecosystem are the legal processes, the accessibility and diversity of services, the problem-solving capacities of professional staff, social policies, institutional structures, and cultural perspectives within the social work profession in a community. The research has a qualitative pattern on the basis of phenomenology. Within the scope of the research, a semi-structured questionnaire was made with homeless individuals living in Istanbul and the officials of social support institutions in Istanbul and the professional staff working in the institutions. In the interviews, questions including the principles of adaptation, resource cycle, commitment, success and cultural perspective, which are the main arguments of ecosystem theory at the level of the meaning of the phenomenon of homelessness, were asked. As a result of the research, it is seen that the causes of homelessness arise at the level of domestic problems and economic insufficiency. It was observed that social supports to homeless individuals are not organized on the basis of social services, services offered within the scope of homelessness services do not meet the holistic needs of individuals, but the focus was on basic needs like small cash benefits, food and clothing, etc. There are no employment, psychological support and vocational training on the basis of rehabilitation that will change the lives of individuals, besides, there is no shelter service belonging to public institutions, institutional organizations at the level of accommodation are provided and limited by NGOs, and the law does not meet the needs of homeless individuals on the basis of rights. It is observed that the professional staff identify their professional interventions with institutional functioning, the aids cause problems to be postponed at the social aid level, there are no studies to increase social awareness in the field of homelessness, and inter-institutional dialogue is lacking. Homeless people are excluded by other individuals living in the community, citing security requirements. There is no institutional policy for homeless people. The existing services are insufficient to link homeless individuals and society. This makes it difficult for homeless individuals to adapt to society. Resources are insufficient and not used effectively. Social service-based homelessness services are needed, especially legal regulations. The research reveals that the homelessness ecosystem could not be established in Istanbul. Different organizational structures are needed to solve the problem of new homelessness rather than traditional aid organizations.
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Evsizlik olgusu ve evsizlere yönelik sosyal hizmet çalışmaları: Bursa örneği
Homelessness phenomenon and social service activities for homeless: The case of Bursa
MUSA GÜREL
Doktora
Türkçe
2023
Sosyal Hizmetİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TANER ARTAN
- İstanbul'da evsizlere yönelik çalışan sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the activities of non-governmental organizations working for the homeless in Istanbul
AYSUN ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
11111İstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KAYA
- Hak temelli sosyal hizmet ekseninde evsizlerin psiko-sosyal problemleri ve çözüm stratejileri
Psycho-social problems and solution strategies of the homeless people in the context of rights-based social work
CENGİZHAN AYNACI
- Söylem analizi yoluyla Türkiye'deki evsizlere dair temsil ve algıların ı̇ncelenmesi
A discourse analysis of the representations and perceptions of the homeless in Turkey
ESRA ÇOLAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KAYA