Obezitesi olan ergenlerde inhibisyon, bilişsel esneklik ve dikkat yanlılığı: Kontrollü bir göz izleme çalışması
Inhibition, cognitive flexibility and attention bias in obese adolescents: A controlled eye-tracking study
- Tez No: 622865
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİDEM BEHİCE ÖZTOP
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Psychiatry, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Obezite, İnhibisyon, Bilişsel Esneklik, Göz İzleme, Dikkat Yanlılığı, Obesity, Inhibition, Cognitive Flexibility, Eye-Tracking, Attentional Bias
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Amaç: Obezitesi olan ergenlerde inhibisyon kontrolü, bilişsel esnekliğin ve yiyecek uyaranlarına olan dikkat yanlılığının göz izleme yöntemiyle değerlendirilmesi ve normal kilodaki ergenler ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel nitelikte olan bu çalışmada 12-18 yaş aralığında obezite tanılı 38 ergen araştırma grubunu, benzer yaş ve cinsiyette normal kiloda 36 ergen ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Tüm ergenlere DSM–5 için Yarı Yapılandırılmış Psikiyatrik Klinik Görüşme Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi- Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu (ÇDŞG-ŞY) uygulanmış ve psikiyatrik tanı alanlar çalışmaya dahil edilmemiştir. Tüm ergenlere Hollanda Yeme Davranışları Ölçeği, Barratt Dürtüsellik Ölçeği, 11-18 Yaş Grubu Gençler İçin Kendini Değerlendirme Ölçeği uygulanmıştır. Ebeveynlere ise Yönetici İşlev Davranışlarını Derecelendirme Envanteri-ebeveyn formu, 6-18 Yaş Çocuklar İçin Davranış Değerlendirme Ölçeği verilmiştir. Tüm ergenlere Stroop Renk ve Kelime Testi, İz Sürme Testi A,B yapılmıştır. Dikkat yanlılığı değerlendirmeleri için SMI iView X™ 500 Hz göz izleme sistemi kullanılmıştır. Ekranda her biri dört köşede olmak üzere biri yüksek kalorili, biri düşük kalorili, ikisi de benzer renk görünümde yiyecek ilişkisiz nötr uyaran içeren 28 resim içeriği kullanılmıştır. Bu dört uyarana ait ilgi alanlarına; ilk fiksasyon sayıları, ilk fiksasyon süreleri, toplam bakış süreleri hesaplanarak yiyecek uyaranlarına dikkat yanlılığı saptanmıştır. Sonuç: Gruplar arasında Sosyal İçe Dönüklük/Depresyon alt ölçekleri hariç CBCL/6-18 ve YSR/6-18 alt ölçek puanları gruplar için benzer bulunmuştur. HYDÖ puanları karşılaştırıldığında kısıtlı yeme, emosyonel yeme ve dışsal yeme puanları obezite grubunda belirgin yüksek bulunmuştur. SKRT tüm alt testlerin sürelerinde, interferans skorunda, İST-A, İST-B sürelerinde gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. YİYDDE-ebeveyn formu ve Barratt Dürtüsellik Ölçeği puanları açısından tüm alt ölçeklerde gruplar arasında farklılık bulunmamıştır. Göz izleme deneyinde yiyecek olan ve olmayan uyaranlara dikkat yanlılığı sonuçlarında gruplar arasında bir farklılık olmasa da tüm çocuklarda yiyeceklere dikkat yanlılığı olduğu görülmüştür. Obezitesi olan çocukların kontrol grubuna göre yiyecek uyaranlarına ve kalorili uyaranlara ilk bakışlarının daha sık olduğu görülmüştür. Yiyecek uyaranlarına ve kalorili uyaranlara ilk bakış süreleri ve toplam bakma süreleri açısından ise fark bulunmamıştır. Tartışma: Çalışmamızın sonuçları obezitesi olan ergenlerde bozulmuş inhibisyon kontrolü ve azalmış bilişsel esneklik olduğu bilgisini doğrulamaktadır. Göz izleme sonuçlarında ise dikkat yanlılığı açısından gruplar açısından bir fark saptanmasa da her iki grupta da yiyecek uyaranlarına ilk bakış, ilk bakış süresi ve toplam bakma ile ilgili dikkat yanlılığı olduğu görülmüştür. Erken dikkat süreçlerini yansıtan ilk fiksasyon sayıları ise belirgin olarak obezitesi olan ergenlerde fazla bulunmuştur. Top-down (yukarıdan aşağıya) ve bottom-up (aşağıdan yukarıya) süreçlerde obezitesi olan ergenlerde kontrol grubuna göre farklılıklar olduğu görülmektedir. Çocukluk çağı obezitesinin tedavisinin zorluğu, çocukların diyete uyum zorlukları düşünüldüğünde obezitenin tedavisinde öz denetim becerilerinin sağlanması ve multidisipliner müdahale yaklaşımlarının oluşturulması önemlidir. Obezitesi olan çocuklarda ikili süreç modeline göre öz denetimin bir parçası olan karar verme süreçlerinin sonraki çalışmalarda araştırılması obeziteye ait nörobilişsel profilin daha iyi ve doğru anlaşılmasını sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
Objective: This study aimed to investigate inhibition control, cognitive flexibility and attention bias for food cues by eye tracking in adolescents with obesity and to compare with normal-weight adolescents. Method: This cross-sectional study consisted of 38 adolescents with obesity aged 12-18 years. The control group consisted of 36 adolescents of similar age and sex with normal weight. All children were interviewed by using Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Aged Children- Present and Lifetime version (K-SADS-PL). Adolescents with a psychiatric diagnosis were not included in the study. All subjects were evaluated with the Dutch Eating Behaviour Questionnaire (DEBQ), Barratt Impulsiveness Scale, Youth Self Report (YSR/11-18). Child Behavior Checklist 6-18 (CBCL), BRIEF-parent form was completed by parents. Stroop Color-Word Test ve Trail Making A, B were used to examine executive functions. Attention bias for food cues assessed by SMI iView X™ eye-tracking systems at 500 Hz. The experiment consisted of 28 trials which were including four images per trial (two neutral stimuli, high-calorie food, low-calorie food). Four images were determined as the area of interests (AOIs) within the screen. High and low-calorie foods were determined as food AOIs. Two neutral stimuli were determined as nonfood AOIs. First fixation count, dwell time and first fixation duration per AOIs was measured. Results: There were no significant differences in syndrome scale scores of CBCL and YSR/11-18 between the obese and control groups except for the Withdrawn/depressed subscale. Restricted eating, emotional eating and external eating scores of DEBQ were significantly higher in the obesity group. All of the completion times regarding Stroop Color and Word Test, interference score, and Trail Making A, B were significantly different between the obese and control groups. BRIEF-parent form and Barratt Impulsiveness Scale scores were not significantly different between groups. There was no significant difference between obese and control groups about attentional bias for food cues in the eye-tracking experiment. Obese adolescents directed their first gaze more often toward food and high-calorie food cues than nonfood and low-calorie food cues. There were no significant differences regarding the first fixation duration and dwell time for food cues between groups. Conclusion: The results of our study confirm that there are poor inhibition control and cognitive inflexibility in adolescents with obesity. Although our results provide no empirical evidence for differences in direction bias, duration bias and dwell time bias, all adolescents have an attentional bias for food in both groups. The first fixation counts reflecting early attention processes were significantly higher in adolescents with obesity. Top-down and bottom-up processes have differences in obese adolescents compared to the control group. Considering the difficulties in the treatment of childhood obesity, it is important to improve self-control skills in the treatment of obesity and to establish multidisciplinary intervention approaches. Investigation of decision-making processes that are a part of self-control according to the dual-process model in children and adolescents with obesity may provide a better and more accurate understanding of obesity's neurocognitive profile in future studies.
Benzer Tezler
- Obezitesi olan ve olmayan ergenlerin emosyon regülasyon güçlükleri, yürütücü işlevler ve emosyonel yeme açısından karşılaştırılması
Comparison of emotion regulation difficulties, executive functions and emotional eating in adolescents with and without obesity
ZELİHA TARAKCIO
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriPamukkale ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜRGE KABUKÇU BAŞAY
- Obezitesi olan 11-18 yaşlarındaki çocuk ve ergenlerde yürütücü işlevlerin değerlendirilmesi
Assessment of executive functions i̇n 11-18 years old obese chi̇ld and adolescents
ENVER ÜNEY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiDahili Tıp Bilimleri Bölümü
DOÇ. DR. HÜSEYİN BURAK BAYKARA
- Leptin'e maruz bırakılan pc-3 prostat kanseri hücrelerinde sinnamaldehit etkisinin pı3k/mapk sinyal iletim yolakları üzerinden araştırılması
Investigation of the effect of cinnamaldehyde on leptin-exposed pc-3 prostate cancer cells via pi3k/mapk signal transduction pathways
AMRA HALUGIC ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Histoloji ve EmbriyolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERAL ÖZTÜRK
- Obezitesi olan ergenlerde bilinçli farkındalık düzeyleri ve obezitenin komorbid psikiyatrik tanılarla ilişkisi
Mindfulness levels in adolescents with obesity and the relationship of obesity with comorbid psychiatric diagnoses
ELİF PEKMEZCİ YAZGI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF YASİN GÜMÜŞ
- Obezitesi olan ergenlerde algılanan duygu dışavurumu, benlik saygısı, psikopatolojik özellikler ve yeme tutumunun incelenmesi
İnvestigation of obese adolescents perceived expressed emotion, self esteem psychopathological features and eating attitudes
MERVE ÇOLPAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriUludağ ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE PINAR VURAL