Elektronik atıkların geri dönüşüm yöntem veteknolojilerinin araştırılması, örnek bir e-atıkyönetim sisteminin oluşturulması
Investigation of recycling methods and technologies of electronic wastes, creating a sample e-waste management system
- Tez No: 623175
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYDENİZ DEMİR DELİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 59
Özet
Hayatımızdaki yeri hızla büyüyen elektrikli ve elektronik ekipmanlar, kısa sürelerde kullanım ömürlerini tamamlamakta ve yönetilmeyi bekleyen bir e-atık sorununu ortaya çıkartmaktadır. Eatıklar, bünyelerindeki tehlikeli bileşenler nedeniyle, uygun bir şekilde yönetilmediklerinde çevre ve insan sağlığı için tehlikeler meydana getirebilmektedir. Uygun bir yönetim sistemi belirlendiğinde ise içerdikleri bakır, gümüş, altın ve benzeri değerli metaller, cam, plastik gibi geri kazanılabilir bileşenler, ekonomiye geri kazandırılabilmektedir. Bu çalışmada, ilk olarak Mersin İli Sarıibrahimli Katı Atık Düzenli Depolama Tesisine karışık halde gelen evsel atıkların karakterizasyonu çalışmaları yapılmıştır. Karakterizasyon çalışması sonucunda elde edilen, karışık haldeki evsel atıklar içerisindeki e-atık oranlarından yola çıkılarak örnek bir e-atık yönetim sistemi oluşturulmuştur. 2016, 2017 ve 2018 yılı karakterizasyon çalışmaları sonucunda atık bileşenlerine göre atıkların yüzdesel oranları belirlenmiştir. Düşük, orta, yüksek ve çarşı gelir gruplarında, katı atık bileşenlerinin her biri için ayrı ayrı tartım sonuçları alınmıştır. Buna göre her gelir grubu için toplam atık miktarı ve her atık bileşeni için gelir grubuna göre 2016, 2017 ve 2018 yılı karakterizasyon çalışmaları sonucunda atık bileşenlerine göre atıkların yüzdesel oranları belirlenmiştir. E- atık için de aynı işlemler gerçekleştirilerek, 2016 yılı karakterizayon çalışmasında düşük gelir seviyesinde karışık halde gelen evsel atıklardan % 0,081' nin; orta gelir seviyesinde karışık halde gelen evsel atıklardan % 0,181' nin; yüksek gelir seviyesinde karışık halde gelen evsel atıklardan % 0,029' unun e-atık olduğu belirlenmiştir. Çarşı grubundan karışık halde gelen evsel atıklar içeriğinde ise e- atıkların bulunmadığı tespit edilmiştir. 2017 yılında, düşük, orta, yüksek gelir seviyesinde ve çarşı grubundan karışık halde gelen evsel atıkların içerisinde e- atıkların bulunmadığı tespit edilmiştir. 2018 yılında, karışık halde gelen evsel atıklardan % 0,046' sının; yüksek gelir seviyesinde karışık halde gelen evsel atıklardan % 0,294' ünün e- atık olduğu belirlenmiştir. Çarşı grubundan ve düşük gelir seviyesinde karışık halde gelen evsel atıklar içeriğinde ise e- atıkların bulunmadığı tespit edilmiştir. Sisteme dayalı uygun yöntem ve teknolojiler ile birlikte e- atıkların yönetimi için en uygun e- atık yönetim stratejisi belirlenmiştir. E- atık yönetim stratejisi olarak e- atıkların geri dönüşümü aşamalarını bütünüyle ele alabilen ve geri dönüşüm sonucunda oluşan çevresel etkilerin de ortaya konulduğu Yaşam Döngüsü Analizi (YDA) yöntemi tercih edilmiştir. Tercih edilen yöntem ile geri dönüşüm süreci aşamaları ile sonuçları değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda, oluşturulan e- atık geri dönüşüm sisteminin hem verimli hem de çevre ve insan sağlığına olumsuz etkileri olan aşamaların iyileştirilmesi hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
The electrical and electronic equipment, which is growing rapidly in our lives, completes their useful life in a short time and reveals an e-waste problem waiting to be managed. E-wastes can pose hazards to the environment and human health if they are not properly managed due to the hazardous components in their body. When an appropriate management system is determined, recyclable components such as copper, silver, gold and similar precious metals, glass and plastic can be recycled into the economy. In this study, firstly, characterization studies of domestic wastes that came to Mersin Province Sarıibrahimli Solid Waste Regular Storage Facility mixed. An exemplary e-waste management system has been created based on the e-waste rates in mixed household waste obtained as a result of the characterization study. As a result of the characterization studies for 2016, 2017 and 2018, the percentages of wastes were determined according to waste components. Weighing results were obtained for each of the solid waste components in the low, medium, high and bazaar income groups. Accordingly, as a result of the characterization studies of 2016, 2017 and 2018 for the total waste amount for each income group and the income group for each waste component, the percentages of the wastes according to the waste components were determined. In the characterization study of 2016, by making the same processes for e-waste, 0.081% of the domestic wastes coming mixed at low income level; 0,181% of the domestic wastes coming mixed in the middle income level; It is determined that 0.029% of domestic wastes coming mixed with high income level is e-waste. It has been determined that there is no e-waste in the content of domestic waste coming from the bazaar group. In 2017, it was determined that e-wastes were not included in the domestic wastes that came from low, middle and high income levels and mixed from the bazaar group. In 2018, 0.046% of mixed domestic waste came from; It is determined that 0,294% of domestic wastes coming mixed with high income level is e-waste. It was determined that e-wastes were not included in the domestic wastes that came mixed from the bazaar group and at low income level. The most appropriate e-waste management strategy for e-waste management has been determined along with system-based appropriate methods and technologies. As the e-waste management strategy, the Life Cycle Analysis (YDA) method, which can fully address the stages of e-waste recycling and reveals the environmental effects resulting from recycling, has been preferred. With the preferred method, the results of the recycling process are evaluated. As a result of the evaluation, it is aimed to improve the stages of e-waste recycling system created, which are both efficient and that have negative effects on the environment and human health.
Benzer Tezler
- Elektrikli-elektronik atıkların geri dönüşümünde yaşam döngüsü değerlendirmesi
Life cycle assesment of electrical and electronic waste of the recycle
CANSU DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiEskişehir Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZERRİN GÜNKAYA
- The selection of the best management technology to recycle precious metals from electric and electronic equipment
Elektrik ve elektronik ekipmanlardan değerli metallerin geri kazanımı için en iyi yönetim teknolojisinin seçimi
EZGİ TUNÇER
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN TALINLI
- Takım çalışması esaslı demontaj hattı için optimizasyon yaklaşımı: Beyaz eşya endüstrisinde bir uygulama
An optimization aprroach for balancing multi-manned disassembly lines: An application from white goods industry
DİCLE ASLAN
Doktora
Türkçe
2019
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE ÇEVİKCAN
- Elektrikli ve elektronik atıkların değerlendirilmesi ve bir uygulama
Assessment of electric and electronic wastes and an application
NUREFŞAN BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAFER ÇELİK
- Atık baskılı devre elemanlarından hidrometalurjik yöntem ile değerli metal geri kazanımının değerlendirilmesi
From waste printing circuit elements by hydrometalurgical method assessment of precious metal recovery
MEHMET NAZIM ÖZDEMİRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çevre MühendisliğiGebze Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SALİM ÖNCEL