Geri Dön

Toplumsal cinsiyet rollerindeki eşitsizlik bağlamında Nuri Bilge Ceylan sinemasında kadının konumu

The position of women in the cinema of Nuri Bilge Ceylan in the context of inequality gender roles

  1. Tez No: 625700
  2. Yazar: HALİME YEL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SELMA KÖKSAL, DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM DENLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Nuri Bilge Ceylan Sineması, Toplumsal Cinsiyet, Kadın, Sinema, Nuri Bilge Ceylan's Cinema, Gender, Women, Cinema
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Batman Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sinema Televizyon Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 196

Özet

Bu tez çalışmasında toplumsal cinsiyetten kaynaklı eşitsizliğin sinema filmlerine yansımaları görmek için Nuri Bilge Ceylan sineması incelenmiştir. Türk sinemasında önemli bir yere sahip olan Nuri Bilge Ceylan, kendi özgün tarzı ve estetik anlayışıyla, hem ulusal hem de uluslararası camiada önemli bir sanatçı olarak tanınmaktadır. Nuri Bilge Ceylan'ın yönetmenliğini yaptığı filmlerin bu kadar geniş bir alana yayılması ve pek çok kesime ulaşması bağlamında, yönetmenin çektiği filmlerdeki toplumsal cinsiyet temsillerinin incelenmesi önem taşımaktadır. Nitekim toplumsal yapının araçlarından biri olan sinemanın, toplumun dönüşümlerinden etkilenmemesi mümkün değildir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve Ceylan'ın yönetmenliğini yaptığı filmlerin kapsamlı bir incelemesi yapılmıştır. Kuramsal çerçevesini feminist kurama dayandıran çalışmada kadın karakterlerin inşa biçimlerinin ne tür anlam yapılarına denk geldiği incelenmiştir. Ayrıca, filmler incelenirken görselliğin analizi için gösterge bilim yönteminden, filmlerdeki karakterin çözümlenmesi için ise psikanalitik yöntemden yararlanılmıştır. Böylece film anlatılarındaki karakter analizi ve anlatım biçimi çözümlenirken farklı disiplinlerden yaralanmış ve seçilen filmler geniş bir perspektifte incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda Nuri Bilge Ceylan'ın günümüze (2020) kadar çektiği filmlerin tamamı örneklem olarak kapsamlı bir şekilde çözümlenmeye çalışılmış ve varılan sonuçta Ceylan'ın yönetmenliğini yaptığı filmlerin, klasik anlatı kalıplarından uzak olduğu ve bu filmlerde bağımsız, gerçekçi bir sinema anlayışının hakim olduğu anlaşılmıştır. Çalışmada Ceylan'ın yönetmenliğini yaptığı filmler iki ayrı döneme ayrılmış, bu dönemlerin genel özellikleri farklılıklar ve paralellikler ekseninde araştırılmıştır. Varılan sonuçlar, yönetmenin ilk dönem filmlerinde kadın erkek konumlanışının“Uzak”tan sonra çekilen filmlere nispeten daha eşit düzlemde olduğu ve ne kadın ne de erkek kahramanın tek başına anlatının merkezinde olmadığı görülür. Ancak, özellikle“Uzak”(2002) ve sonrasında çekilen filmlerde daha çok erkek karakterlerin merkezde olduğu anlatıların ağırlık kazandığı görülmüştür. Böylelikle filmlerdeki kadın karakterlerin konumlarının erkeklerle kıyaslandığında asimetrik ve nispeten daha geri planda olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca çalışmada, gerek dünya sineması gerekse çalışmanın merkezinde yer alan Nuri Bilge Ceylan'ın yönetmenliğini yaptığı filmler, feminist bakış açısıyla incelenmiş. Toplumsal cinsiyetin tarihi kökenleri ve ataerkil toplumsal düzenle ilişkileri ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

In this thesis, Nuri Bilge Ceylan's cinematography was examined in terms of the reflections of gender inequality. Nuri Bilge Ceylan has an important place in Turkish and world cinema, and he is known to be an important artist both in national and international community with his own unique style and aesthetic understanding. Given the extensive reach and impact of Ceylan's cinema, examining gender roles in his work is an impartant academic endeavor. Since cinema cannot be abstracted from social structures and their transformations, the thesis will also include an examination of the social and historical context. The thesis employs qualitative methods and examines Ceylan's filmography in terms gender related representations of the characters. The theoretical framework of the study incorporates concepts and modes of analysis put forward by feminist film theory. In addition, elements of semiotics and psychoanalytical theories are used to shed light on visual narratives as well as characters. In this sense, the overall approach of the thesis is interdisciplinary.

Benzer Tezler

  1. Kadın deneyimi olarak beden

    Body as a woman's experience

    AYLİN ÖZÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sosyolojiİzmir Demokrasi Üniversitesi

    Kadın ve Aile Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL SALMAN YIKMIŞ

  2. Türkiye'de işveren kadın deneyimlerinin toplumsal cinsiyet perspektifinden analizi: KAİSDER ve ANGİKAD örneği

    An analysis of employer women's experiences in Turkey from a gender perspective: The case of KAİSDER and ANGİKAD

    SEMRA ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SosyolojiManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FEYDA SAYAN CENGİZ

  3. Sinemada süper kahramanların toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında karşılaştırılması: Batman ve Huntress

    Comparison of superheroes in cinema on in the context of gender roles: Batman and Huntress

    UMAY NAZ UÇANER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Radyo-Televizyonİstanbul Aydın Üniversitesi

    Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELİN KİRAZ DEMİR

  4. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği sorunları bağlamında gıda sektöründe vardiyalı çalışanlara yönelik nitel bir araştırma (Sakarya ili örneği)

    A qualitative research on food sector shift workers within the context of social gender inequality (Sample on the city of Sakarya)

    BEYZA NUR DEMİRKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSakarya Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDURRAHMAN BENLİ

  5. Nalan Barbarosoğlu'nun öykülerinde toplumsal cinsiyet

    Gender in Nalan Barbarosoğlu's stories

    FATMA BİÇER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ARİF ERZEN