Ekolojik açıdan hassas yörelerin turizme açılması ve turizm planlaması
Environmental aspect of tourism and tourism planning
- Tez No: 62579
- Danışmanlar: PROF. DR. CAN HAMAMCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Turizm, Çevre Mühendisliği, Tourism, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
ÖZET Turizm, dünyadaki en önemli beş ekonomik sektör arasında yer almaktadır. Ancak kısa vadede turizmden elde edilen karı maksimize etmeyi amaçlayan turizm politikalarında; turizmin başlangıç koşullarının aynı zamanda onun sınırlarını da oluşturduğu ilkesi gözardı edilmiştir. Bu politikanın fizik mekana yansıtılmasının temel aracı olan planlarda da tek ilke yatak kapasitesinin arttırılması olmuş ve çevre hızla tahrip edilmiştir. Her alanda olduğu gibi, turizm ve planlama alanlarında da“sürdürülebilirlik”ilkesi insanları farklı arayışlara itmiş; ekolojik planlama, ekoturizm, yumuşak turizm gibi kavramlar ortaya atılmıştır. Tüm bu yeni isimlerle anlatılmak istenen çevre duyarlı turizm anlayışı; tatil süreleri, konaklama türleri, rezervasyon, turist/yerel halk ilişkisi, turizmin ekonomik ve sosyo-kültürel yapı üzerindeki etkileri gibi pek çok konuda, egemen anlayışın sorgulanmasını ve değişimini gerektirmektedir. Çevre duyarlı turizmde amaç, çevresel değerlerin korunarak gelecek kuşaklara aktarılması ve bu yolla turizmde sürdürülebilirliğin sağlanması olduğu kadar; turistlerin çeşitli tur programlarına bağlı kalmaksızın gittikleri bölgeyi, gerçek ve doğal ortamında tanıyarak yeni bilgi ve deneyimler edinmelerini sağlamaktır. Çevre duyarlı turizmde bir diğer amaç ise; turizmin, yerel ekonomi ve sosyo-kültürel yapı üzerindeki canlandırıcı etkisinin, yerel kaynakların kullanımı yoluyla pekiştirilerek; turizmin, yörenin yaşam kalitesinin yükseltilmesine katkıda bulunması sağlamaktır. 177Tüm bu anlatılanlara karşın; ekonomik çıkarların şekillendirdiği günümüz dünyasında ülkelerin, kitle turizminin sağladığı büyük gelirden vazgeçmeleri mümkün görünmemektedir. Ancak, turizme açılan alanlarda koruma-kullanma dengesinin sağlanması, sistemin sürekliliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu dengeyi sağlamada kullanılabilecek temel araç ise, planlamadır. Bu çalışma kapsamında, temelde doğanın özündeki çeşitlilik ilkesine saygılı ama aynı zamanda yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlayan ve yerel halkın gelişmedeki katkısını marjinale indirgemeyen, sistemik yaklaşımla üretilen planların; turizmin ve sistemin sürekliliği açısından önemi ortaya konmaya çalışılmıştır. Üç bölümden oluşan bu çalışmanın, birinci bölümde,“ekolojik açıdan hassas yöreler”kavramıyla ne anlatılmak istendiği açıklandıktan sonra, bu yörelerin genel özellikleri üzerinde kısaca durulmuştur. Turizmin çevre üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerinin de çok yönlü olarak incelenmeye çalışıldığı bu bölümün sonunda; yapılan açıklamalardan hareketle, planlamada gözetilmesi gereken ilkeler belirlenmeye çalışılmıştır. İkinci bölüm, turizm planlaması konusuna ayrılmıştır. Ancak planların, politikaların birer uygulama aracı olduğu gerçeğinden yola çıkılarak, öncelikle, turizm politikası kavramı üzerinde durulmuştur. Turizm planlamasında, değişen koşullar karşısında geliştirilen farklı yaklaşımların irdelenmeye çalışıldığı bu bölümün 178sonunda, konu; ülkemiz açısından ele alınmıştır. Üçüncü bölüm ise, örnek olay incelemesine ayrılmıştır. Birinci ve ikinci bölümde yapılan kuramsal açıklamalar doğrultusunda, turizm planlaması konusunun tek bir örnek bazında ele alınıp, çeşitli boyutlarıyla irdelenmesi, yapılan kuramsal açıklamaların somuta indirgenmesine yardımcı olmuştur. Diğer taraftan bu çalışmanın amacının; ülkemizde üretilen turizm amaçlı imar planlarının başarısızlıklarının nedenlerini ve turizmde sürdürülebilirliğin sağlanması için koruma - kullanma dengesini gözeten, çevreyi özne olarak ele alan planlama anlayışının konu açısından önemini ortaya koymak olduğundan; ülkemizden seçilen örneklerin incelenmesi, çözüme yönelik ip uçlarını da beraberinde getirmiştir. Bu çalışma sonucunda, çevresel koruma ile birlikte ele alınmadığı taktirde turizmin, ekolojik dengeyi kolaylıkla bozabilecek bir yapıya sahip olduğu; dolayısıyla, ekosistemin taşıma kapasitesinin bu alanlar için yapılacak planların sınırlarını belirlemesi gerektiği; ve bu alanlar için üretilecek planlarda; sistemin tüm öğeleri arasında parça bütün ilişkisinin kurulduğu, yerel özelliklere bağlı olarak farklı koruma - kullanma denge ve süreçlerinin geliştirildiği, sistemik yaklaşımın benimsenmesinin gerektiği; turizm politikalarının ise, bu ilkelerin hayata geçirilmesini ve korunmasını sağlayacak yönde hazırlanması gerektiği, saptanmıştır. 179
Özet (Çeviri)
SUMMARY Tourism has taken its place in the main five economically important sectors in the world. However, in the tourism policy has determined the target as maximising of profit in the short term; the principle“the existence rules of tourism is necessary in order to keep sustainable of tourism”, is not considered. In the plans the fundamental tool in order to reflect this policy to space, the only basis has been increasing of bed capacity and environment has been rapidly destroyed. In the tourism and planning area sustainablity principle has forced human to find different ways and some concepts has been asserted ecologically plannig, eco-tourism, soft tourism. The environment sensitive tourism concept which has been defined by new terms; is involved changing and querying of present tourism approach, in a lot of subjects as vacation periods, types of accomodations, reservation, relations between tourists and domestic people, impact of tourism on economic and socio-cultural structure. The aim of environment sensitive tourism is providing sustainable of tourism by protecting the environmental values and transfer to next generations and providing to tourists to get experience and new informations at real and natural environment. Another important aim of environment sensitive tourism is provide the increasing of domestic people's life quality by intensifying refresher impact of tourism on domestic economy and socio- 180cultural structure with using of domestic sources. However, nowadays the economic interests determine the rules of the game. It seems countries will not give up the great income provided by mass tourism. However, in the new tourism areas, providing the protection-using balance is very important from the point of system sustainablity. The fundamental tool keeeps that balance is plannig. In the study it has tried to determine the importance of the plans, respectful to variety principle of nature but determines the increasing of life quality as a target and considers important role of domestic people in development and produced by systemmic approach from the point of tourism and sustainable of system. This study consists three chapters. The first chapter explains the meaning of“ecologically sensitive places”concept, looks over the general features of that places, tries to examine positive and negative impacts of tourism. At the end of this chapter it has tried to determine the principles according to above explanations. The second chapter has dedicated to tourism planning. However, because of plans are the application tools of policies, firstly tourism policy has considered afterward various approaches have developed against changing conditions in tourism planning has been examined. At the end, this subject has been examined point of our country. 181The third chapter examines an example. Tourism planning has been examined on the basis of single example at the direction of all theoretical explanations in the first and second parts. On the other hand because of the aim of this study is to determine the importance of planning approach that considers reasons of unsuccesfull city planning for tourism, protection-using balance to provide sustainable of tourism, the environment as the subject; examining of examples selected from our country, has brought clues for solitions. The results has obtained at the end of this study ; -Because of tourism easily destroys the ecologically balance, environment protection have to been considered. -Carrying capacity of ecosystem have the determine the limits of coverage area of tourism planning. -Systemmic approach have to be assimilated in the plans will be produced. 182
Benzer Tezler
- Enerji etkin bina tasarım ilkelerinin ekolojik turizm modelinde uygulanmasına yönelik bir araştırma: Beykoz-Öğümce Köyü örneğinde
A study about implementation of energy efficient building design principles on ecological tourism model: Beykoz-Öğümce case
BURAK ÇAVUŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FUNDA ÖZTÜRK KERESTECİOĞLU
- İğneada'nın ekoturizm potansiyelinin saptanması
Determining ecotourism potential of Igneada
SARA DEMİR
- The representation of nature and non-human and the importance of literature: An ecocritical approach to Margaret Atwood's oryx and crake and jeanette winterson's The Stone Gods
Doğanın ve insan olmayanın tasviri ve edebiyatın önemi: Margaret Atwood'un oryx and crake (antilop ve flurya) ve jeanette winterson'ın The Stone Gods (Taş Tanrılar) romanlarına ekokritik yaklaşım
GAMZE NUR ÖNBAŞ OSMANOĞULLARI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Batı Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN ŞAVKAY
- Dikili-Çandarlı'da kıyı alanı kullanımı ve kıyı kullanımı bilincinin değerlendirilmesi
The usege of the coastal belt between Dikili-Çandarli and the assessment of the conscious of the usege of coastal belt
GÜLBEN KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
CoğrafyaDokuz Eylül ÜniversitesiCoğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL BULDAN
- Gilan İlinde rekreasyonel alan kullanımların fiziksel planlaması üzerinde bir araştırma
A Research on the physical planning of recreational land uses in Gilan province of Iran
ALİ REZA MİKAEİLİ TABRİZİ
Doktora
Türkçe
1996
Radyoloji ve Nükleer TıpÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR UZUN