Harezm Türkçesiyle yazılmış dinî ahlakî eserlerde Arapça dinî kavramlar
Arabic religious concept in religious moral works written in Kharezm Turkish
- Tez No: 626554
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 315
Özet
“ Harezm Türkçesiyle Yazılmış Dinî Ahlakî Eserlerde Arapça Dinî Kavramlar”adlı çalışmanın maksadı dinî kavram bakımından Arapçanın Türkçeye olan etkisi teşkil etmekte olup söz konusu etki Harezm Türkçesiyle yazılan eserlerin en mühimlerinden olan Ḳıṣāṣüʼl-Enbiyā, Nehcü'l-Ferādīs, Satır arası Kur'an Tercümesi, Mu'înü'l-Mürîd çerçevesinde gösterilmeye çalışılacaktır. Temel dinî kavramlar belirlenip bir tasnife tabi tutulmakta, bu tasnife göre kavramlar sıralanmakta ve eserlerde geçtikleri yerlerden birer örnek verilerek anlamları izah edilmektedir. Akabinde eserlerdeki imlâ ile Arapça orijinal yazım biçimleri mukayese edilerek farklılıklar ortaya koyulmaktadır. Karahanlı döneminde Satuk Buğra Han hükümdarlığı zamanında, Türklerin kitleler halinde İslam'a girmesiyle birlikte Arap alfabesi kullanılmaya başlanmıştır. Türkler yeni din kural ve emirlerini ana kaynaklarından öğrenmek amacıyla Arapçaya çok önem vermişlerdir. Türkler bir yandan yeni dinin dili olan Arapçayı öğrenirken bir yandan da topluma İslam'ı anlatmak ve aktarmak amacıyla çeşitli eserler yazmışlardır. Dolayısıyla farklı dil ailesine mensup olan Arapça, Harezm Türkçesine etkide bulunmuştur. Böyle bir incelemenin tercih edilmesinin iki temel sebebi vardır: Birincisi, yazı dili olarak geçiş Türkçesi de sayılan Harezm Türkçesinin, hem coğrafyası hem dönemi bakımından olsa gerek içerisinde temel konuları dine dair çalışmalar olan eserlerin fazlaca bulunması hasebiyle bize dinî açıdan bol kavram alanı tespit ettireceğini düşünmemiz, diğeri ise Arapçanın Kur'an dili olması neticesinde İslam coğrafyasındaki dillere birincil olarak dinî terminoloji bakımından tesirde bulunmasıdır. Bu çalışma, Harezm Türkçesiyle yazılmış Dinî Ahlakî eserlerdeki Arapça dinî kavramları tespit etmektedir ve bu sayede Türkoloji Bölümünde okuyan öğrencilere kaynak teşkil etmesi amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of the study called“Arabic Religious Concept in Religious Moral Works Written in Khwarezm Turkish”will be shown to try one of the most important works written in Khwarezm Turkish, Kısasuʼl Enbiya, Nehcuʼl- Feradis, Translation of the Qurʼan between the lines, Muʼinuʼl-Murid since Arabic constitutes an important influence on Turkish in terms of religios concept. The basic religious concepts are determined and subjected to a clasification, the concepts are listed according to this clasisfication and their meaming is given by giving examples in the places where they pass in the works. Then, the spelling and Arabic orijinal spelling forms are compared and the differences are revealed. In Karahalı period in time reign Satuk Burgra Khan teh Arabic alphabet began to be used when the Turks entered Islam in masses. The Turks gave great importance to Arabic in order to learn teh new religicusrules and learning Arabic, the language of their mew religion, wrote various works in order to explain and convey Islam to society. Tharefore, Arabic, whichbelangs to a diffarents language family, had an impact on Khwarezm Turkish.. There are two main reasons why such an examination should be preferred. Firstly, we think that khwarezm Turkish, which is aslo considered as the transitianal Turkish as a witten language, will make us determine the abundant consept area in terms of religion, both in term of its geography and its period, as well as the studies on which the basic subjections are religious , the other is that Arabic is the Quranic language. It is primarily influenced in terms of religious terminology to languages in Islamic geography. This study identifies Arabic religious concepts in religious moral works written in Khwarezm Turkish and in this way, it is aimed to be a resource for the students studying in Turcology Department.
Benzer Tezler
- Doğu ve batı Türkçeleriyle yazılmış ilk tefsirli Kur'an tercümelerinde din terimleri
Religious terms at the first Qur'an translations with commentary
İSLAM UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN ŞEN
- Mu'înü'l Mürîd'de isim yapma ekleri
Noun-makes suffixes of Mu'înü'l Mürîd
MUHAMMED SAMİ ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGUT BAYDAR
- Karakalpak Türkleri halk kültürü tarihi
Folk culture history of Karakalpak Turks
SVETLANA MADİYAROVA
Doktora
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Ankara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH YILMAZ
- Harezm ve eski Anadolu Türkçesine ait iki Nehcü'l-ferâdîs nüshasının ses ve şekil bilgisi bakımından karşılaştırılması
A comparison of two Nehcu'l-feradis copies in Khwarezm and old Anatolian Turkish in terms of phonetic and morphology
FATMA EVLEKSİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH DEMİRAL
- Mukaddimetü'l-Edeb (Yozgat nüshası)-(giriş, metin, notlar, sözlük-dizin)
Mukaddimetü'l-Edeb (Yozgat copy)-(introduction, text, notes, lexicon-index)
SERKAN CİHAN
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YILMAZ