Türkiye'deki devlet yükseköğretim kurumlarının yapısal ve bağlamsal boyutlarının analiz edilmesi ve taksonomi çıkarılması
Analysis of structural and contextual dimensions and derivation of taxonomy concerningpublic higher education institutions in Turkey
- Tez No: 626788
- Danışmanlar: PROF. DR. SENEM BESLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, İşletme, Education and Training, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 265
Özet
Bu çalışmanın amacı Türkiye'deki devlet yükseköğretim kurumlarının biçimsel örgüt yapısını analiz etmek ve ampirik olarak taksonomisini çıkarmaktır. Bu amaçla, araştırma kapsamında ilk olarak Türkiye'deki devlet yükseköğretim kurumlarının yapısal (yatay farklılaşma ve idari yoğunluk) ve bağlamsal (büyüklük, belirsizlik, güç ve damga etkisi) boyutları arasındaki ilişkiler analiz edilmiştir. İkinci olarak, bu kurumlarının örgütsel yapılarının taksonomisi çıkarılmış ve ortaya çıkan kümelere göre nasıl çeşitlilik gösterdiği ortaya konmuştur. Araştırmanın evrenini Türkiye'deki devlet yükseköğretim kurumları oluşturmaktadır. Araştırmada, 2008 - 2017 yılları arasındaki on yılı içeren verilerin toplanması amaçlandığı için, araştırmanın örneklemini 2007 yılı ve öncesinde kurulan 81 devlet yükseköğretim kurumu içermektedir. Bu araştırma nicel yöntem çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın birinci amacını gerçekleştirmek amacıyla kesitsel araştırma modeli kullanılmıştır. Bu bağlamda, belirlenen değişkenler arasındaki ilişkileri araştırmak amacıyla çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırmanın ikincil amacı çerçevesinde, devlet yükseköğretim kurumlarının örgütsel yapılarının taksonomisinin çıkarılması ve kurumların taksonomi içinde nasıl çeşitlilik gösterdiğinin ortaya konması amacıyla hiyerarşik kümeleme analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın birinci amacı çerçevesinde oluşturan araştırma modeline göre iki temel hipotez (H1 ve H2) ve her bir temel hipotez için araştırmaya dâhil edilen ölçüm yıllarına göre alt hipotezler (H1.1.-1.10 ve H2.1-2.10) test edilmiştir. Çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre devlet yükseköğretim kurumlarının büyüklük, belirsizlik, güç ve damga etkisi boyutları ile yatay farklılaşma arasında istatistiksel ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki vardır (H1). Regresyon modelinde bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenle ilişkisini gösteren açıklama oranlarının oldukça düşük olduğu görülse de kurumların büyüklük, belirsizlik, güç ve damga etkisi boyutları ile idari yoğunluk arasında da istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür (H2). Kümeleme analizi sonuçlarına göre, seçili taksonomik karakterler bağlamında Türkiye'deki devlet yükseköğretim kurumlarının 7 kümeye ayrıldıkları görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to analyze the formal organizational structure of public higher education institutions in Turkey and empirically derive their taxonomy. For this purpose, first, the relationship between structural (horizontal differentiation and administrative intensity) and contextual dimensions (size, uncertainty, power and imprinting effect) of public higher education institutions have been analyzed. Second, the taxonomy of their organizational structures has been derived to see how they cluster and vary within the taxonomy. The population of the research is formed by public higher education institutions in Turkey. Since the purpose has been to collect a ten year data from 2008 to 2017, the research sample contained 81 public higher education institutions which were founded in the year 2007 and before. This research has been conducted by using a quantitative method. To accomplish the primary purpose of this study a cross-sectional research model has been used. In this context, to investigate the relationship between the identified variables, a multiple regression analysis has been applied. To execute the secondary purpose, which was to derive taxonomy of organizational structures of public higher education institutions and show its variations within the taxonomy, a hierarchical clustering analysis method has been applied. According to the research model of the primary purpose, two main hypotheses (H1 and H2) have been tested. In line with the results of the multiple regression analysis, a strong and statistically significant relationship has been found between size, uncertainty, power and imprinting effect and horizontal differentiation (H1). Although a quite low ratio has been seen in the explanation rates that show the relationship between the independent variables and the dependent variable in the regression model, a statistically significant relationship between size, uncertainty, power and imprinting effect and administrative intensity has been observed (H2). Pertaining to the cluster analysis results, it has been viewed that public higher education institutions in Turkey have been divided into 7 clusters with regard to our sample and the selected taxonomic characters.
Benzer Tezler
- Historical representation of women in leadership: A mixed-method analysis of enablers and barriers of women's progression in higher education
Kadınların liderlikteki tarihi temsili: Kadınların yükseköğretimde ilerlemelerini kolaylaştıran ve engelleyen faktörlerin bir karma yöntem analizi
ÖZLEM BAYKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. MERVE ZAYİM KURTAY
- The role of social networks in strategic human resource transfer: Application on Turkish higher education institutions
Stratejik insan kaynakları transferinde sosyal ağların rolü: Türkiye yükseköğretim kurumları üzerine uygulama
ABDELMENEİM IBRAHIM
Doktora
İngilizce
2023
İşletmeAtılım Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE TUZLUKAYA
- Türkiye'deki yükseköğretim kurumlarında hesap verebilirlik ve akademik özgürlük
Accountability and academic freedom in higher education institutions in Turkey
DİDEM DOĞAN
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AYPAY
- Türkiye'deki devlet üniversitelerinin pandemi öncesi ve pandemi sürecindeki performanslarının veri zarflama analizi ile ölçülmesi ve karşılaştırılması
Measuring and comparing the performance of state universities in Turkey before and during the pandemic with data envelopment analysis
TAYGUN ABİRİ
- Türkiye'deki devlet üniversitelerinin etkinlik analizi: Veri zarflama analizi ile inceleme
Efficiency analysis of public universities in Turkey: An analysis with data envelopment analysis
TAYFUN VARNALI