Sıçanlarda sitalopramın indüklediği QT uzaması ve miyokardiyal hasarda nikorandilin etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of nicorandil on the QT prolongation and myocardial damage induced by citalopram in rats
- Tez No: 627297
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞULE KALKAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Sitalopram, nikorandil, kardiyotoksisite, uzun QT sendromu, KATP kanalları, Citalopram, nicorandil, cardiotoxicity, long QT syndrome, KATP channels
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Amaç: Çalışmamızın amacı, bir selektif serotonin re-uptake inhibitörü (SSRİ) antidepresan olan sitalopram ile indüklenmiş sıçan QT intervali uzaması ve miyokardiyal hasar modelinde selektif mitokondriyal KATP (mito-KATP) kanal açıcı olan nikorandilin koruyucu rolünün araştırılmasıdır. Yöntem: Çalışmada 44 adet Sprague Dawley cinsi erkek sıçan kullanıldı. Ön çalışmada sitalopramın QT intervalini uzatan dozunun tespit edilmesi amacıyla medyan letal doz (MLD)'den düşük (n=3), MLD'ye eşit (102.2 mg/kg, n=1) ve MLD'den yüksek (n=1) dozda sitalopram intraperitoneal (i.p) yol ile uygulanarak kardiyovasküler parametreler [kalp atım hızı (KAH), QRS süresi, QT intervali ve düzeltilmiş QT intervali (QTc)] kaydedildi. Sitalopram uygulanmasını takiben QT intervalinde uzama tespit edilen ve ölüm görülmeyen dozda (102.2 mg/kg i.p) sıçan sayısı 5'e tamamlandı. Ön çalışmanın diğer kısmında selektif mito-KATP kanal açıcı nikorandil (3 mg/kg i.p, n=3) ve selektif mito-KATP kanal blokörü 5-hydroxydecanoate (5-HD) (10 mg/kg i.p, n=3) tek başına uygulanarak kardiyovasküler parametreler kaydedildi. Kontrol değeri olarak kaydedilmek üzere 6 adet sıçandan alınan kan ve kalp dokusu örneklerinde biyokimyasal ve histolojik veriler değerlendirildi. Plazma ve doku örneklerinden malondialdehit (MDA) ve redükte glutatyon (GSH) yüksek basınçlı sıvı kromatografi (HPLC) ile, glutatyon peroksidaz (GpX), süperoksit dismutaz (SOD) kolorimetrik spektrofotometrik yöntem ile değerlendirildi. Doku hasarının histolojik değerlendirilmesinde hematoksilen-eozin ve masson trikrom boyamaları kullanılarak skorlama yapıldı. Kardiyomiyositlerdeki apoptoz ise Aktive KASPAZ-3 ve TUNEL yöntemi ile immünohistokimyasal olarak değerlendirildi. Deney gruplarında sıçanlar randomize olarak 4 gruba ayrıldı. Tüm deney gruplarında sitalopram sonrası 120 dk boyunca kardiyovasküler parametreler kaydedildi. Serum fizyolojik (SF)+sitalopram grubunda (n=6) sitalopramın tek başına kardiyovasküler etkilerini değerlendirmek için sıçanlara ön çalışmada test edilen sitalopram dozu (102 mg/kg i.p) uygulandı. Nikorandil+sitalopram grubunda (n=5), nikorandilin sitalopram ile indüklenen QT interval uzamasındaki etkisini değerlendirmek için SF uygulamasını takiben 10 dk sonra nikorandil (3 mg/kg i.p), takiben 15 dk sonra da sitalopram (102 mg/kg i.p) uygulandı. 5-HD+sitalopram grubunda (n=6), selektif mito-KATP kanal blokörü olan 5-HD uygulamasını (10 mg/kg i.p) takiben 10 dk sonra SF, takiben 15 dk sonra da sitalopram (102 mg/kg i.p) uygulandı. 5-HD+nikorandil+sitalopram grubunda (n=6) ise, selektif mito-KATP kanal blokörü 5-HD uygulamasını (10 mg/kg i.p) takiben 10 dk sonra selektif mito-KATP kanal açıcı nikorandil (3 mg/kg i.p), takiben 15 dk sonra da sitalopram (102 mg/kg i.p) uygulanarak selektif mito-KATP kanal açıcı ve blokör ilaçların birlikte uygulandığındaki etkisi değerlendirildi. İzlem süresi boyunca sıçanların KAH, QRS süresi, QT intervali ve QTc intervali kaydedildi. Deney sonunda sıçanlardan kan ve kalp örnekleri alındı. Plazma ve doku örneklerinden MDA, GSH, GpX, SOD değerleri kaydedildi. Kalp dokusunda histomorfolojik ve immunohistokimyasal değerlendirmeler yapıldı. İstatistiksel analizde kardiyovasküler parametreler ve biyokimyasal parametrelerin değerlendirmesinde varyans analizi (ANOVA) ve takiben Tukey-Kramer çoklu karşılaştırma testleri (Graphad Instat V2.05a 1994), histolojik verilerin değerlendirmesinde Kruskal Wallis ve Mann Whitney U post hoc testleri kullanıldı (SPSS 20.0 INC., Chicago, IL, USA). Bulgular: Ön çalışmada sitalopramın QT intervalini uzatan ve ölüm görülmeyen dozu 102 mg/kg, i.p olarak bulundu. Tek başına uygulanan nikorandil ve 5-HD, QT intervali, QTc intervali, QRS süresi ve KAH değerlerinde başlangıca göre istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik oluşturmadı (p>0.05). SF uygulamasını takiben sitalopram uygulanan sıçanların EKG'lerinde QRS süresi ve KAH'da anlamlı bir değişiklik oluşmazken (p>0.05), QT ve QTc intervallerinde başlangıca göre (QT intervali için; 40., 50., 60., 70., 80., 90., 100., 110., 120. dk'larda, sırasıyla p0.05). Sıçanların miyokardiyal hücrelerinde histomorfolojik hasar gözlendi, histomorfolojik skor ve apoptozda kontrol değerlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir artış saptandı (p0.05), oksidan/antioksidan parametrelerde değişiklik oluşturmadı (p>0.05), ancak sitalopramın histomorfolojik skor ve apoptozda yaptığı artışı anlamlı şekilde azalttı (p0.05), nikorandil+sitalopramın histomorfolojik skor ve apoptozu azaltıcı etkisini istatistiksel olarak anlamlı şekilde artırdı (p0.05). Sonuç: Sitalopram QT-QTc intervallerinde uzamaya, miyokardiyal hücrelerde histolojik hasara ve apoptozda artışa neden olarak kardiyak toksisiteye yol açtı. Ancak bu kardiyak toksisitede oksidatif stresin etkisi gözlenmedi. Selektif mito-KATP kanal açıcı olan nikorandil, sitalopramın-indüklediği QT ve QTc intervali uzamasında koruyucu bir rol oynamazken, miyokardiyal hasardan koruyucu etkisi olduğu gösterildi. Nikorandilin bu koruyucu etkisinde anti-apoptotik etkisinin rolü gösterildi ancak anti-oksidan etkisinin katkısı gösterilemedi. Çalışmamız sitalopramın oluşturduğu miyokardiyal hasarın mekanizmasında mito-KATP kanallarının rolü olabileceğini ve nikorandilin koruyucu etki yapabileceğini düşündürmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of our study is to evaluate the protective role of nicorandil, a selective mitochondrial KATP (mito-KATP) channel opener, on the QT interval prolongation and myocardial damage model induced by citalopram, a selective serotonin reuptake inhibitör antidepressant. Methods: Experiments were carried out on 44 male Sprague Dawley rats. In the preliminary study, in order to determine the intraperitoneal (i.p) dosage of citalopram that prolongs the QT interval, i.p citalopram was administered at lower than the median lethal dose (MLD) (n=3), equal to MLD (102.2 mg/kg, n=1), higher than MLD (n=1) and cardiovascular parameters [heart rate (HR), QRS duration, QT interval and corrected QT interval (QTc)] were recorded. Following citalopram administration, the number of rat was completed to 5 at the dose (102.2 mg/kg i.p), in which prolongation of QT interval was detected and no death was observed. In the other part of this preliminary study, selective mito-KATP channel opener nicorandil (3 mg/kg i.p, n=3) and selective mito-KATP channel blocker 5-hydroxydecanoate (5-HD) (10 mg/kg i.p, n=3) were applied alone and cardiovascular parameters were recorded. Biochemical and histological data were evaluated in blood and heart tissue samples which were taken from 6 rats to record as control values. Malondialdehyde (MDA) and reduced glutathione (GSH) were measured by high pressure liquid chromatography (HPLC); glutathione peroxidase (GpX), superoxide dismutase (SOD) were measured by colorimetric spectrophotometric method from plasma and tissue samples. Histological examination of tissue damage was performed using a scoring system on hematoxylin-eosin and masson trichrome stained slides. Apoptosis in cardiomyocytes was evaluated immunohistochemically by Activated CASPASE-3 and TUNEL method. Rats were randomly divided into 4 groups in the experimental groups. Cardiovascular parameters were recorded for 120 minutes after injections of citalopram in all experimental groups. Citalopram dose (102 mg/kg i.p) tested in the preliminary study were administered to the rats of the saline (SF)+citalopram group (n=6) in order to evaluate the cardiovascular effects of citalopram alone. In the nicorandil+citalopram group (n=5), to evaluate the effect of nicorandil on citalopram-induced QT interval prolongation, 10 minutes after SF injection nicorandil (3 mg/kg i.p) was administered and citalopram (102 mg/kg i.p) was administered following 15 minutes after nicorandil injection. In the 5-HD+citalopram group (n=6), 10 minutes after 5-HD (selective mito-KATP channel blocker) (10 mg/kg i.p) injection SF was administered and citalopram (102 mg/kg i.p) was administered following 15 minutes after SF injection. In the 5-HD+nicorandil+citalopram group (n=6), 10 minutes after 5-HD (selective mito-KATP channel blocker) injection (10 mg/kg i.p) nicorandil (selective mito-KATP channel opener) (3 mg/kg i.p) was administered and citalopram (102 mg/kg i.p) was administered following 15 minutes after nicorandil injection and the effects of the selective mito-KATP channel opener and blocker drugs were evaluated when used together. HR, QRS duration, QT interval and QTc interval of rats were recorded during the follow-up period. Blood and heart samples were taken from the rats at the end of the experiment. MDA, GSH, GpX and SOD values were recorded from plasma and tissue samples. Histomorphological and immunohistochemical evaluations were made in the heart tissue. Statistical analysis of cardiovascular and biochemical parameters was performed by variance analysis (ANOVA) followed by Tukey's multiple comparison tests (Graphad Instat V2.05a 1994). Statistical analysis of histological parameters was performed by Kruskal Wallis and Mann Whitney U post hoc tests (SPSS 20.0 INC., Chicago, IL, USA). Results: In the preliminary study, the dose of citalopram that prolongs the QT interval and without death was found as 102 mg/kg, i.p.. Nicorandil and 5-HD alone, did not statistically difference for QT interval, QTc interval, QRS duration and HR values to the baseline (p>0.05). In ECG of rats administered citalopram following SF, while there was no significant difference in QRS duration and HR (p>0.05), there was statistically significant prolongation in QT and QTc intervals to the baseline (for QT interval; 40th, 50th, 60th, 70th, 80th, 90th, 100th, 110th, 120th minutes, respectively p0.05). Histomorphological damage was observed in the myocardial cells of the rats and there was statistically significant increase in histomorphological and apoptosis scores when compared to the control values (p0.05), did not cause any significant difference in the oxidant/antioxidant parameters (p>0.05), however it significantly reduced the increase of histomorphological score and apoptosis induced by citalopram (p0.05), it significantly increased the decrease of histomorphological score and apoptosis induced by nicorandil+citalopram (p 0.05). Conclusion: Citalopram caused cardiac toxicity by causing prolongation in QT-QTc intervals, histological damage in myocardial cells and an increase in apoptosis but the effect of oxidative stress was not observed in this cardiac toxicity model. Nicorandil, which is a selective mito-KATP channel opener, did not play a protective role in the prolongation of QT and QTc interval induced by citalopram, but it was shown to have a protective effect from myocardial damage. While the role of anti-apoptotic effect was shown in this protective effect of nicorandil, the contribution of anti-oxidant effect could not be shown. Our study suggests that mito-KATP channels may play a role in the mechanism of myocardial damage caused by citalopram and nicondil may have a protective effect.
Benzer Tezler
- Sıçanlarda yüksek dozda sitalopram ile oluşturulan kardiyovasküler toksik etkilerin mekanizmasında adenozin reseptörlerinin ve endojen adenozinin rolü
The Role of the Adenosine Receptors and Endogenous Adenosine in the Cardiovascular Toxic Effects Induced by the Citalopram Overdose In Rats.
KUBİLAY ORANSAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Eczacılık ve FarmakolojiDokuz Eylül ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE KALKAN
- Antidepresanların ve sildenafil sitratın öğrenme ve bellek üzerine olan etkilerinin sıçanda pasif sakınma yöntemiyle araştırılması
The investigation of the effects of antidepressants and sildenafil citrate on learning and memory in passive avoidance task in rats
EVREN ŞAVLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Eczacılık ve FarmakolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN ÇELİK
- İn-vivo sıçan zehirlenme modelinde sitalopramın oluşturduğu kardiyovasküler toksik etkilerin geri döndürülmesinde adenozin reseptör antagonistlerinin etkisi
The effects of the adenosine receptor antagonists on the reverse of cardiovascular toxic effects induced by citalopram in-vivo rat model of poisoning
MÜJGAN (BÜYÜKDELİGÖZ) ÇUBUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eczacılık ve FarmakolojiDokuz Eylül ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE KALKAN
- Selektif REM deprivasyonunun bellek fonksiyonları üzerine etkisinde selektif serotonin reuptake inhibitörü sitalopramın etkisi
The effect of citalopram, a selective serotonin reuptake inhibitor, on the effect of selective REM deprivation on memory functions
NURCAN ARICANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eczacılık ve FarmakolojiTrakya ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ÖZTÜRK
PROF. DR. ÇETİN HAKAN KARADAĞ
- Kronik antidepresan kullanımı sonucu gelişen kullanımı sonucu gelişen cinsel işlev bozukluğunda sildenafil sitratın etkinliği
Başlık çevirisi yok
ELİF AKSÖZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2007
Eczacılık ve FarmakolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN ÇELİK