Toplumda yaşayan yetişkin bireylere hemşireler tarafından uygulanan sigara bıraktırma müdahalelerinin etkinliği: Sistematik derleme
Effectiveness of non-pharmacological community-based nursing interventions for smoking cessation in adults: A systematic review
- Tez No: 627707
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YETER KİTİŞ, PROF. DR. BELGİN AKIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Bu sistematik derleme çalışması toplumda yaşayan yetişkin bireylere hemşireler tarafından yapılan sigara bıraktırma müdahalelerinin etkinliğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Literatür taraması, PUBMED, Ovid-MEDLİNE, Cochrane Library, Akademik Search Complete, Scopus, CINAHL, PsycINFO, CENTRAL, EBSCO, WoS, ProQuest, YÖKTez, ULAKBİM ve Türkiye Atıf Dizini veri tabanlarında gerçekleştirilmiştir. Literatür taramasında Türkiye Bilim Terimleri Sözlüğü ve MesH'e uygun seçilen“yetişkin, orta yaşlı, girişim, müdahale, program, sigara, tütün, bırakma, kontrol, hemşire, bakım, eğitim, danışmanlık, farmakolojik olmayan, toplum temelli”anahtar kelimelerinin çeşitli Türkçe ve İngilizce kombinasyonları kullanılmıştır. Çalışmaya 1 Ocak 2008-31 Aralık 2017 tarihleri arasında yayınlanmış randomize ve non-randomize kontrollü araştırma desenlerindeki makaleler dahil edilmiştir. Tarama sonucunda 796 makaleye ulaşılmıştır. Başlık, özet ve tam metin elemesinden sonra kalan çalışmaların dahil edilme kriterlerine uygunluğu değerlendirilmiştir. Kalan makaleler (n=5) kalite açısından değerlendirilmiş, güçlü kalitede olan randomize kontrollü araştırma makaleleri (n=3) bu derleme kapsamına alınmıştır. Hemşirelerin toplumda yaşayan yetişkin bireylere sigara bıraktırmada yoğun davranışsal destek, telefonla kısa-danışmanlık ve mobil sigara bıraktırma girişimlerini kullandıkları belirlenmiştir. Girişimlerin izlem aralıklarının bir-12 ay arasında değiştiği saptanmıştır. Dahil edilen çalışmalarda yapılan girişimlerin sigarayı bırakma hızında ve bireylerde sigara kullanma alışkanlığı ile ilgili bilgi, inanç ve tutum üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir Bu girişimlerin sigaraya yeniden başlamama hızı üzerindeki etkisine yönelik sonuç elde edilememiştir. Sonuç olarak, hemşireler tarafından uygulanan farmakolojik olmayan sigara bıraktırma girişimlerinin etkinliğini değerlendiren çalışmaların sayısının az olması ve yapılan girişimlerin sürelerinin farklı olması, bu girişimlerin sigara bıraktırmadaki etkinliğini değerlendirmek için yeterli olmamıştır. Bu konuda daha fazla randomize kontrollü çalışma yapılması ve çalışmaların uluslararası rehberlere uygun olarak raporlanması önerilir. PROSPERO veri tabanı kayıt no: CRD42018088007.
Özet (Çeviri)
This systematic review was conducted to investigate the effectiveness of community-based nursing interventions for smoking cessation in adults living in the community. PUBMED, Ovid-MEDLİNE, Cochrane Library, Akademik Search Complete, Scopus, CINAHL, PsycINFO, CENTRAL, EBSCO, WoS, ProQuest, Turkish Council of Higher Education Thesis Center, ULAKBIM and Turkiye Citation Index were searched. Turkish and English combinations of“adult, middle-aged, intervention, program, cigarette, tobacco, cessation, control, nurse, care, education, counseling, non-pharmacological, community-based”keywords, consistent with the Turkish Science Terms Glossary and MesH, were used in the literature search. Randomized and non-randomized research-designed articles published between January 1, 2008-December 31, 2017 were included in this study. The databases were searched and 796 studies were retrieved. Title, abstract and full-text elimination of the studies was performed according to the inclusion criteria. The remaining full-texts were evaluated in terms of the methodological quality (n=5). Strong-quality rated randomized controlled studies (n=3) were included in this review. Nurses were found to conduct intensive behavioral support, brief-advice via telephone and mTobacco-cessation as smoking cessation interventions to the community-living adults. Follow-up intervals of the interventions ranged from one to 12 months. The nursing interventions were found to be effective on the smoking cessation rate and knowledge, belief and attitude related to individuals' smoking habit. There was not obtained any result about the non-relapsing rate. In conclusion, the number of studies assessed the effectiveness of non-pharmacological smoking cessation nursing interventions and difference between the duration of interventions were not sufficient to evaluate the effectiveness properly. Conducting more randomized controlled trials and reporting them according to the international guidelines are recommended. PROSPERO database registration number: CRD42018088007.
Benzer Tezler
- Kentsel bölge toplumunun çocukluk çağı aşılarına yönelik tutumlarının sağlık inanç modeline göre değerlendirilmesi
Evaluation of attidudes of the urban community towards childhood vaccinations according to the health belief model
KÜBRA SULTAN CANBOLAT
- Turgutlu kent merkezinde yaşayan erişkin engelli bireylerde yaşam kalitesi, engelliliğe yönelik tutum ve bakım hizmetlerinin niteliğinin değerlendirilmesi
The evaluation of the quality of life of the adult disabled population, the attitudes towards disability and the quality of disabled care in Turgutlu city center
AYDIN AKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Halk SağlığıCelal Bayar ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN ESER
- Potentialities for and limits to inclusion by education: The case of Syrian children's education in Turkey and child labour
Eğitim tarafından içermede potansiyeller ve limitler: Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitimi ve çocuk işçiliği
YASEMİN KIZILOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Sosyal HizmetOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET OKYAYUZ
- Edirne il merkezinde yaşayan yetişkin bireylerin besin desteği kullanım durumları ve etkileyen faktörler
Dietary supplement usage among population living in Edirne city center and affecting factors
LEYLA BÜŞRA ŞAYİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. HAMDİ NEZİH DAĞDEVİREN
- Görme engelli yetişkin bireylerin sosyal destek algıları, gelecek beklentileri ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between social supports perceptions, future expectations and hopelessness levels of visually impaired adults
BEYHAN BETÜL BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sosyal HizmetlerAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Hizmet Politikaları ve Uygulamaları Bilim Dalı
PROF. DR. RIZA GÖKLER