Erken dönem uyum bozucu şemalar ile romantik ilişki ve partner odaklı obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide, mükemmeliyetçilik ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün aracı rolü
The mediating role of perfectionism and intolerance of uncertainity in the relationship between early maladaptive schemas and relationship and partner related obsessive-compulsive symptoms
- Tez No: 628805
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OKAN CEM ÇIRAKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: İlişki ve partner odaklı obsesif-kompulsif belirtiler, Erken dönem uyum bozucu şema alanları, Mükemmeliyetçilik, Belirsizliğe tahammülsüzlük, Relationship and partner related obsessive-compulsive sympoms, Early maladaptive schema domains, Perfectionism, Intolerance of uncertainity
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Mevcut çalışmanın amaçları, ilişki ve partner odaklı obsesif kompulsif belirtiler ile erken dönem uyum bozucu şema alanları arasındaki ilişkide mükemmeliyetçilik ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün aracı rolünü incelemek; hangi şema alanlarının doğrudan ilişki ve partner odaklı belirtileri yordadığını incelemektir. Araştırmanın örneklemi çalışmaya katıldığı zamanda süregelen bir romantik ilişki içinde olan ve herhangi bir psikolojik/psikiyatrik tanısı olmayan 18-58 yaş aralığındaki 290 bireyden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri; Demografik Bilgi Formu, Obsesif-Kompulsif Envanteri-Gözden Geçirilmiş Form, Romantik İlişki Obsesyon ve Kompulsiyonları Ölçeği, Partnere İlişkin Obsesif-Kompulsif Belirti Ölçeği, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği, Frost Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği ve Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 aracılığıyla toplanmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda, araştırmadaki temel değişkenler arasında pozitif yönde ve anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. İlişki odaklı obsesif-kompulsif belirtilerin oluşumu ve düzeyini inceleyen model sonuçlarıda, tüm şema alanlarındaki artışın, sadece belirsizliğe tahammülsüzlük aracılığıyla ilişki odaklı belirtileri arttırdığı görülmüştür. Diğer yönelimlilik ve zedelenmiş sınırlar şema alanlarının doğrudan ilişki odaklı belirtileri yordamadığı, sadece zedelenmiş otonomi, kopukluk ve yüksek standartlar şema alanlarının ilişki odaklı obsesif-kompulsif belirtileri doğrudan yordayabildiği tespit edilmiştir. Partner odaklı obsesif-kompulsif belirtilerin oluşumu ve artışını inceleyen model sonuçlarında ise tüm şema alanlarındaki artışın, hem belirsizliğe tahammülsüzlük (zedelenmiş otonomi hariç) hem de mükemmeliyetçilik aracılığıyla partner odaklı belirtileri arttırdığı görülmüştür. Diğer yönelimlilik ve zedelenmiş sınırlar şema alanlarının doğrudan partner odaklı belirtileri yordamadığı, sadece zedelenmiş otonomi, kopukluk ve yüksek standartlar şema alanlarının partner odaklı obsesif-kompulsif belirtileri doğrudan yordayabildiği tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of the current study is to examine the mediating role of perfectionism and intolerance of uncertainty in the relationship between relationship and partner related obsessive-compulsive symptoms and early maladaptive schema domains. Also, to examine which schema domains predict relationship and partner related obsessive-compulsive symptoms. The sample of the study consists of 290 individuals between the ages of 18-58; who have an ongoing romantic relationship during data collection and do not have any psychological/psychiatric diagnosis. The data was collected through Demographic Information Form, Obsessive-Compulsive Inventory-Revised Form, Relationship Obsessive-Compulsive Inventory, Partner-Related Obsessive-Compulsive Symptom Inventory, Intolerance of Uncertainty Scale, Frost Multidimensional Perfectionism Scale and Young Schema Questionnaire Short Form 3. After the statistical analyses, it was found that there were positive and significant relationships between the main variables in the research. The results of the model analysis examinning the factors related to formation and level of relationship related obsessive-compulsive symptoms showed that, all schema domains predicted increases in relationship related obsessive-compulsive symptoms through the mediation of intolerance of uncertainity. It was seen that other directedness and impaired limits schema domains did not have an direct effect on relationship related obsessive-compulsive symptoms; only impaired autonomy, disconnection and unrelenting standards schema domains had a direct effect on relationship related obsessive-compulsive symptoms. The results of the model analysis examinning the factors related to formation and level of partner related obsessive-compulsive symptoms showed that all schema domains predicted increases in partner related obsessive-compulsive symptoms through the mediation of intolerance of uncertainity (except for impaired autonomy) and perfectionism. It was seen that other directedness and impaired limits schema domains did not have an direct effect on partner related obsessive-compulsive symptoms; only impaired autonomy, disconnection and unrelenting standards schema domains had a direct effect on partner related obsessive-compulsive symptoms. Findings of the current study were discussed in light of the relevant literature.
Benzer Tezler
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ve eşe yönelik kişilerarası şemaların romantik ilişki ve partner odaklı obsesif kompulsif belirtilerle ilişkisi
The relationship of early maladaptive schemas and partner-oriented interpersonal schemas with regarding romantic relationship and partner-related obsessive-compulsive symptoms
ÖZLEM ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU SEVİM
- Romantik ilişki yaşayan bireylerde erken dönem uyum bozucu şemaların ilişki doyumuna etkisi: İlişkisel obsesif kompulsif semptomların aracı rolünü test etme
The effects of early maladaptive schemas on relationship satisfaction in dating individuals: Testing the mediator role of relational obsessive compulsive symptoms
ZEYNEP AKARSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GİZEM ATEŞ
- Coupling through projective identification: Bridging role of projective identification in the associations among early parenting experience, personality constructs and couple relationship
Eşler arası ilişkilerde yansıtmalı özdeşim: Yansıtmalı özdeşimin, erken dönem uyum bozucu ebeveynlik deneyimleri, kişilik yapıları ve eş ilişkisi arasındaki bağlayıcı rolü
F. SEVİNÇ GÖRAL ALKAN
- Üniversite öğrencilerinde erken dönem uyum bozucu şemalar ile romantik ilişki eğilimleri arasındaki ilişki: Şema terapi modeli çerçevesinde bir inceleme
The relationship between early maladaptive schemas and psychological tendencies associated with the romantic relationships in university students: An investigation through the schema therapy model
ECE EKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP CİHANGİR ÇANKAYA
- Çiftlerin algılanan ebeveynlik biçimleri ve erken dönem uyum bozucu şemaların romantik ilişki bileşenleri ile ilişkisi
The relationship between couples' perceived parenting styles, early maladaptive schemas and components of romantic relationship
BELİZ BAYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA DUYGU KAYA YERTUTANOL
