Talcott Parsons'ın Amerikan sosyolojisine katkıları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 6299
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÜMİD MERİÇ YAZAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1989
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
141 ÖZET Bu çalışmanın konusu olan Talcott Parsons 1902-1979 yılları arasında yaşamış, Amerika'lı bir çağdaş sosyologdur. T. Parsons lisans eğitimini biyoloji alanında yaptı. Daha sonra ekonomi ve sosyoloji üzerinde lisansüstü çalışma lar yaptı. Ekonomi ve sosyoloji teorileri arasındaki bağları in celemesi onun genel aksiyon teorisinin temelini oluşturdu. T. Parsons 1937'de yayınlanan“Sosyal Aksiyonun Yapısı”kitabında sosyal aksiyon teorisinin temel metodolojisini ve teori için Durkheim, Weber, Marshall ve Pareto'dan oluşan ge niş bir birikimi tanıttı. II. Dünya Savaşı sonrası Parsons'ın çalıştığı konular antropoloji ve psikoloji alanlarına da girerek çok çeşitlen di. Ayrıca bu dönemde onun yapısal-işlevselci yaklaşımı ve işlevsel-evrimci modeli daha net hale geldi. Parsons sosyolo ji dünyasının en verimli sosyologlarmdandır. Yaklaşık olarak 180'den çok kitap, makale ve ansiklopedi maddesi hazırlamış tır. Parsons teorik kavramsal düzeyini işlevselciliğin, toplumsal düzen probleminde odaklasan konsensüs yaklaşımına göre geliştirmiştir. Teorik incelemeler toplumların dayanık-- 142 - lı, durağan, birleştirici, bütünleşmiş tümler; kültürel ve sosyal-yapısal düzenlemelerde farklılaşmış tümler olarak gö rülebildiği varsayımına dayanır. Yapısal-işlevselcilik, sosyal fenomenlerin incelenme sinde toplumun hem yapısını hem de işlevlerini dikkate alır, sistem modelini kullanır. Parsons'ın kavramsal şeması Durkheim'ın pozitivizmi, Weber'in idealizmi ve Pareto'nun faydacılığının sentezi üze rine kurulmuştur. Bu sentez“gönüllü aksiyon teorisi'Mir. Parsons soyut kavramlarla nasıl çalışılacağını göste ren ”analitik-realist“ ilkeleri işlevselci yaklaşımının teme li olarak benimsemiştir. En basit aksiyon sistemi iki aktörden oluşur. Sosyal interaksiyon beklentilerin karşılıklı olmasını gerektirir. Parsons'ın genel aksiyon sistemi; organizma, kişilik, sistemi, sosyal sistem ve kültürel sistemlerin birbirleri ile ilişkili şekilde işleyişinden oluşur. Sistemin genel işleyişi sibernetik bir hiyerarşiye göredir. Bilgi denetiminde kültü rel sistem en üst düzeyde, enerji denetiminde ise organizma en üst düzeydedir. Her aksiyon sisteminin, organizma, kişilik-sosyal ve kültürel gereksinimleri karşılamak için işlevsel zorunluluk ları vardır. Bunlar; uyum, hedefe ulaşma, örüntü sürdürme ve gerilim yönetimi ve bütünleşmedir. Ekonomi, politika, akrabalık ve kültürel kurumlar ak siyon sisteminin yapısal öğeleridir. Parsons'ın genel aksiyon sisteminde örüntü değişkenle ri şeması, tüm alt-sistemlerde işlevsel zorunlulukları yerine- 143 - getirmek için işler. Genel aksiyon sistemi içinde toplum diğer alt-sistera- lere göre en yüksek ”kendine yeterlilik" düzeyine sahip bir sosyal sistemdir. Toplumun yapısal öğeleri değerler, normlar, birlikte lik ve rollerdir. Parsons toplumsal evrimin çoklu doğrusal örüntüsü ol duğunu vurgular. Çoklu doğrusal evrim, çeşitlenme, seçilme, uyum, farklılaşma ve bütünleşme süreçleri yoluyla açıklanabi lir. Toplumsal evrim aşamalarında ilkelden geçiş aşamasına geçmek için yazılı dil kilit ölçüttür. Geçiş aşamasından mo dern aşamaya geçmek için yasallaştırma veya hukuk sistemi ge reklidir. İsrail ve Yunanistan modern toplumun temelini ha zırlayan tohum toplumlardır. Modern toplumlarda örgütlenme bürokratik özelliklere göredir. Parsons'm sosyolojik çalışmaları, geniş yankılara ne den oldu ve pek çok eleştiriler aldığı halde onun adına hala pek çok sosyoloji çalışmasında rastlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Pitirim Aleksandroviç Sorokin'in sosyolojik anlayışı ve Amerikan sosyolojisindeki yeri
Pitirim Alexanderovich Sorokin's sociological theory and its role in American sociology
MUHAMMED FATİH KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL COŞKUN
- Amerika Birleşik Devletleri sosyolojisinde kriz tartışmaları
The debates on the crisis in USA sociology
İBRAHİM YÜCEDAĞ
- Talcott Parsons'un yapısal-işlevsel kuramı ve din
Talcott Parsons structural-functionalism and religion
S. NİLGÜN SOFUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. M. EMİN KÖKTAŞ
- Talcott Parsons'ın sosyal eylem teorisinde iktisat biliminin metodolojisi ve ona yönelik eleştiriler
The methodology of science of economics in Talcott Parsons' the theory of social action and criticisms towards to the theory of social action
ATA DEVRİM
Doktora
Türkçe
2020
EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜNYAMİN DURAN
- Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet algısı: Hacettepe Üniversitesi Mühendislik ve Edebiyat Fakültesi örneği
University Students? perception on gender: Hacettepe University sample of Faculty Engineering and Literature
ELİF AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLİN GÖRGÜN BARAN