Miyokard infarktüsü geçirmiş kişilerin psikolojik sıkıntı ve travma sonrası gelişim düzeyleri ve ilişkili değişkenlerin Bilişsel Adaptasyon Kuramı açısından incelenmesi
An investigation of psychological distress and posttraumatic growth levels of persons with myocardial infarction and related variables in terms of Cognitive Adaptation Theory
- Tez No: 630387
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLAY DİRİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Miyokard İnfarktüs, Psikolojik Sıkıntı, Travma Sonrası Gelişim, Bilişsel Adaptasyon Kuramı, Baş Etme, Sağlığa İlişkin İşlevsel Olmayan İnançlar, Myocardial Infarction, Psychological Distress, Posttraumatic Growth, Theory of Cognitive Adaptation, Coping, Health Related Dysfunctional Beliefs
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Bu araştırmanın amacı miyokard infarktüsü geçiren bireylerin psikolojik sıkıntı ve travma sonrası gelişim düzeyleri ve ilişkili değişkenleri Bilişsel Adaptasyon Kuramı (BAK) çerçevesinde incelemektir. Ayrıca Bilişsel Adaptasyon Kuramı değişkenleri (iyimserlik, kontrol, benlik saygısı) dışında sağlık bilişleri ve baş etme stratejilerinin psikolojik sıkıntılar ve travma sonrası gelişim üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 36-80 yaş aralığında, 22 kadın 122 erkek toplamda 144 miyokard infarktüsü geçirmiş kişi ile yürütülmüştür. Araştırmada hastalara Demografik Bilgi Formuna ek olarak Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD), Travma Sonrası Gelişim Envanteri (TSGE), Yaşam Yönelimi Testi (YYT), Çok Boyutlu Sağlık Kontrol Odağı Ölçeği (ÇBSKOÖ), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), Sağlık Bilişleri Anketi (SBA) ve Başa Çıkma Stilleri Ölçeği Kısa Formu (BÇSÖ-KF) uygulanmıştır. Araştırmanın değişkenleri arasındaki ilişkiler araştırmanın hipotezleri doğrultusunda yol analizi kullanılarak incelenmiştir. Analizler sonucunda katılımcıların hem psikolojik sıkıntı hem de travma sonrası gelişim düzeylerinin düşük olduğu belirlenmiştir. Ayrıca bilişsel Adaptasyon Kuramı kapsamında benlik saygısı ve iyimserlik değişkenleri ile psikolojik sıkıntılar arasında bir ilişki olduğu ve bu ilişkide başa çıkma stratejilerinin ve sağlığa ilişkin işlevsel olmayan inançların aracı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Benlik saygısının işlevsel olmayan baş etme stratejileri üzerinden, iyimserliğin duygu odaklı baş etme stratejileri üzerinden depresyon ve kaygıyı etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca benlik saygısı ve iyimserliğin sağlığa ilişkin işlevsel olmayan inançlar üzerinden depresyon ve kaygıyı etkilediği tespit edilmiştir. Travma sonrası gelişim ile ilişkili yapılan analizlerde iyimserliğin travma sonrası gelişimi problem odaklı baş etme stratejileri üzerinden etkilediği belirlenmiştir. Aynı zamanda iyimserliğin sağlığa ilişkin işlevsel olmayan inançlar aracılığıyla problem odaklı baş etme stratejilerini etkilediği tespit edilmiştir. Mevcut araştırma sonucunda BAK'ın değişkenleri yanında sağlığa ilişkin işlevsel olmayan inançların da kardiyak rehabilitasyon programları için önemli olduğu ve kardiyak rehabilitasyon programlarının içeriğinde yer alması gerektiği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research was to examine the relationship between variables of the Theory of Cognitive Adaptation (optimism, control, self-esteem), coping strategies and health cognitions between psychological distress and post-traumatic development in individuals with myocardial infarction. The study was carried out with 22 women and 122 men aged 36-80 years, with a total of 144 people with myocardial infarction. In addition to the Demographic Information Form, the Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS), Post Traumatic Growth Scale (PTGS), Life Orientation Test (LOT), Multidimensional Health Locus of Control Scale (MHLC), Rosenberg Self-Esteem Scale (RSE), Health Cognition Questionnaire (HCQ) and Brief COPE were applied. The relationship between research variables was examined using path analysis in line with the hypotheses of the research. As a result of the research, it was determined that the participants' psychological distress and posttraumatic growth levels were low. In addition, there was a relationship between self-esteem and optimism variables and psychological distress within the scope of the Theory of Cognitive Adaptation and coping strategies and dysfunctional beliefs related to this relationship have been found to have an mediator effect. It has been determined that optimism, through emotion-oriented coping strategies, and self-esteem, through the dysfunctional coping strategies affect depression and anxiety. In addition, self-esteem and optimism have been found to affect depression and anxiety through dysfunctional beliefs about health. It has been determined in the analyzes related to posttraumatic development that optimism affects post-traumatic development through problem-oriented coping strategies. In addition, it has been determined that optimism affects problem-oriented coping strategies through the dysfunctional beliefs about health. As a result of the current research, besides the variables of Cognitive Adaptation Theory (CAT), especially dysfunctional beliefs related to health are considered to be important for cardiac rehabilitation programs and should be included in the content of cardiac rehabilitation programs.
Benzer Tezler
- Miyokard enfarktüsü (MI) geçirmiş kişilerde angiotensin dönüştürücü enzim gen polimorfizmi ve kan lipit peroksidasyonunun araştırılması
Investigation of angiotensin converting enzyme gene polymorphism and blood lipid peroxidation in MI patients
FİGEN ESİN KAYHAN
- Hemodiyaliz ile periton diyaliz hastalarında ateroskleroz risk faktörlerinin değerlendirilmesi ve yeni bir inflamasyon markeri olan prokalsitonin diyaliz hastalarında aterosklerozla olan ilişkisi
Aterosclerosis risk factors estimated in hemodialysis and periton dialysis and new inflamation marker is procalcitonin relations with aterosclerosis in dialysis patients
OKTAY BAĞDATOĞLU
- Miyosit enhancer faktör 2a (MEF2A) gen varyantlarının erken miyokard infarktüslü hastalarda incelenmesi
Screening to MEF2A sequence variants in patients with early myocard infarction
ŞÜKRÜ GÜLEÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyoteknolojiAnkara ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJAT AKAR
- Miyokard infarktüsü geçirmiş hastalarda infarkt alanında miyokard canlılığının araştırılmasında Tc-99m MIBI gated SPECT'in değeri
The Value of Tc-99 MIBI gated SPECT studies in the evaluation of myocardial viability in patients who had previous infarction
İREM KÖYLÜOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2000
Radyoloji ve Nükleer TıpAnkara ÜniversitesiNükleer Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. K. METİN KIR