Klasik Çin metinlerinde insan kavramı
The concept of human being throughout classical Chinese texts
- Tez No: 630670
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜRHAN KIRİLEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Felsefe, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sinoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 310
Özet
Klasik metinler, Çin düşünce geleneğindeki dünyevi ile dünyevi ötesini ilişkilendiren doktrinlerin detaylı anlatımına sahip olan eserlerdir. En genel“insan”tanımını veren“人Ren”kavramının anlamsal analizine dayanan bu çalışmada, klasik metinler kapsamında açıklanan bir dizi fikir, tasvir ve anekdot esas alınmıştır. Eski Çin toplumunda gözlenen ve kozmos düzeniyle toplum düzeni arasındaki koşutluğa temas eden görüş, araştırma konusundaki yöntem olarak belirlenmiştir. Buna göre, evrendeki düzenin dengesi Yin-Yang ve beş elementle korunur, Gök ile Yer arasında süregelen birliktelikle devamlılığı sağlanır. İnsan ise, Gök ile Yer arasındaki uyumu temsil etmesinden ötürü siyasi ve beşeri düzlemdeki tutum ve davranışların evrendeki düzenli işleyişe uygunluğundan sorumlu tutulur. Bu bağlamda insana tasnif edilen konum, kozmolojik, epistemolojik, sosyolojik ve sosyo-politik nitelikleri bütünleştiren bir anlayışı işaret etmiş; haliyle toplumdaki düzen ya da kaos durumunun asıl nedeni olarak“insan”gösterilmiştir. Eğer insan, kozmos düzenine uygun bir toplum yaşamı kurabilirse Gök-Yer uyumluluğu korunduğu için ülkede düzen var olacak; aksi takdirde Gök-Yer uyumluluğu bozulduğu için ülke kaosa sürüklenecektir. Bu sebeple çalışma boyunca, ideal davranış örgüsünde Çinli düşünürler tarafından belirlenen yöntemsel farklılıklar tartışılmış; bu davranışları yerine getiren ve getiremeyen iki farklı insan örneğine dikkat çekilmiştir. Gelinen noktada, insana atfedilen kozmolojik, epistemolojik, sosyolojik ve sosyo-politik niteliklerin insan doğasında asli olarak gelişen etiksel bir temele dayandırıldığı gözlemlenmiştir. Bu perspektiften hareketle, Gök-Yer uyumuyla uyumlu olması gereken seküler davranışın kozmogonik yapılanmaya koşutlandırılan bir“ahlak”prensibiyle bağdaştırıldığı çözümlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Chinese Classics have been the most detailed works of earthly and unearthly doctrines in Chinese traditional thought. This study is based on a range of arguments, descriptions and anecdotes about semantic analysis of the concept of“人Ren”, has the most general sense of“human”as defined within the classical texts. The method in this research had been determined as the idea, emphasises the parallelism between universal and social order seen in ancient Chinese civilization. Accordingly, the basis of cosmos balance maintained by Yin-Yang and five elements, ensured continuity with the unity of Heaven and Earth. By being represented the harmony throughout Heaven and Earth, human has taken responsibility over attitudes and behaviours on politic and anthropic platform in accordance with the movements of natural order. Due to the position attributed to human both referred cosmological, epistemological, sociological and sociopolitical regards,“human”has been cited as the main cause of order or chaos in society. In case humanity has established a social living in accordance with the natural order of universe, the country would be in order by virtue of the harmoniousness through Heaven and Earth. Otherwise the country would be in chaos owing to inharmoniousness of Heaven and Earth. As developed by Chinese philosophers, methodological differences for the way of behavior in harmony with the natural order been discussed, the two different human statements following these behaviours been pointed out all along this study. At this stage, it is observed that cosmological, epistemological, sociological and sociopolitical characteristics attributed to human being originally form an ethical basis cultivating human nature. Thus, secular behavior in harmony with Heaven and Earth has been associated with the principle of“morality”, regarded as the condition to cosmogonic settlement, is sorted out.
Benzer Tezler
- Bruno Taut'un mimarlık öğretisi (Mimarî Bilgisi) eserinde mimarlık ve tarih ilişkisi
The relationship between architecture and history in Bruno Taut's mimarlik öğretisi (Mimarî Bilgisi)
DOĞA HAZAL GÜNAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
- Çin klasik metinlerinde yabancılar: Yi, di, rong ve hu terimleri
Foreigners in Chinese ancient texts: Yi, di, rong and hu people
GÜRHAN KIRİLEN
Doktora
Türkçe
2012
DilbilimAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT OKAY
- Tang Hanedanı döneminde Jiedushilik ve Türk komutanlar (710-756)
Jiedushi and Turkic commanders in Tang Dynasty (710-756)
GÖKÇEN KAPUSUZOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜRHAN KİRİLEN
- Klasik Çin yazınında ve Mo Yan'ın eserlerinde tilki imgesi
The fox image in classical Chinese literature and Mo Yan's works
ERDEM KURTULDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜRHAN KİRİLEN