Cengiz Tanç'ın Çağrışımlar, Sentez I ve Yankılar isimli senfonik bölümlerinin ulusalcı yönlerinin dönemin modernist teknikleri bağlamında incelenmesi
A study on Cengiz Tanc's symphonic pieces Cagrisimlar (Evocations), Sentez (Synthesis) and Yankilar (Echos) in the context of the modernist techniques of the period
- Tez No: 630673
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKE BORAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Müzikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Bu çalışmada, çağdaş Türk çoksesli müziğinin gelişimine katkı sağlayan 3. kuşak Türk bestecilerinden biri olan Cengiz Tanç'ın ulusalcılık ve ulusal müzik hakkındaki görüşlerinin Çağrışımlar, Sentez I ve Yankılar isimli yapıtları üzerinden ele alınarak, dönemin modernist teknikleri bağlamında incelenmesi ve bu çerçevede bestecinin ulusalcılık anlayışına dair bulguların yapıtlarına yansımalarının ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Yapıtlarında 20. yüzyıl müziğine dair estetik ya da yapısal neredeyse tüm parametreleri kullanan besteciyi diğerlerinden ayıran en önemli özellik ise tüm bu çağdaşlık panoraması içinde Türk kültürüne dair verileri soyut bir biçimde kullanmış olmasıdır. Çalışmada, Cengiz Tanç'ın yaşamı, düşünce dünyası ve ulusalcılık görüşleri hakkında bilgi verilmesinin yanı sıra, ulusalcılık ve ulusal müziğin gelişimi; Türk halk müziği çalışmaları; modernizm ve müzik yapıtlarına etkileri üzerinde durulmuş, böylece dönemin müzik tipolojisi hakkında bilgi verilerek bestecinin üslubunu etkilediği düşünülen konular kavramsal bir çerçeve içinde ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde ise söz konusu kavramsal çerçevenin Tanç'ın yapıtlarındaki yansımaları ayrıntılı olarak incelenmiştir. Araştırmaya konu olan verilerin elde edilmesi için geniş çaplı bir literatür taraması yapılmıştır. Çalışmayla ilgili elde edilen nitel veriler, alt problemler çerçevesinde doküman ve içerik analizi teknikleriyle çözümlenmiş ve yorumlanmıştır. Yapılan eser analizi neticesinde bestecinin yapıtlarında sınırlı rastlamsal alanlar, belirsizliğe doğru evrilen çok katmanlı yapılar, modal ve makamsal ses çekirdekleri, serializmin kısmi uygulamaları, kromatizm, belli bir bağlamda“dörtlü armoni”olarak adlandırılabilecek bir armoni anlayışı, mikropolifoni, salkım ses ve ses blokları ve çeyrek ses uygulamaları gibi dönemin modernist tekniklerinin kullanıldığı gözlemlenmiştir. Bestecinin yapıt tasarımında kullandığı temel yapıların ise Türk halk müziğinin bazı biçimsel özelliklerini yansıttığı gözlemlenmiştir. Türk halk müziğinde sıklıkla kullanılan melismatik yapılar, süsleme notalar, inici motif yapısı, kararsız ses dizilimleri ve ritmik yapılanmalar, çeyrek ses kullanımları, çeşitli halk müziği çalgılarının tınısal ve teknik özelliklerini sergileyen orkestra yazısı söz konusu temel yapılara örnek olarak gösterilebilir. Sonuç olarak elde edilen bulgular neticesinde Cengiz Tanç'ın, bu çalışma içinde yer alan yapıtlarının, bestecinin ulusalcılık ve ulusal müzik üzerine olan görüşleri ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Çalışma bütünüyle ele alındığında Cengiz Tanç'ın gerek görüşleriyle gerekse yapıtlarıyla, ulusalcı duyguları yansıtabilen çağdaş bir besteci olduğu sonucuna varılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Cengiz Tanç, Ulusalcılık, Modernist Teknikler, Çağdaş Müzik, Çoksesli Türk Müziği
Özet (Çeviri)
The aim of this dissertation is to examine the thinking of Cengiz Tanc, one of the third generation composers who conributed to the development of contemporary Turkish polyphonic music, on nationalism and nationalistic music, on the basis of his compositions titled Evocations (Cagrisimlar), Synthesis I (Sentez I) and Echos (Yankilar), with a view to determine the effect of the composer's perception of nationalism on his work. The most important characteristic that distinguishes the composer, who uses almost all the aesthetic and structural parametres of 20th century music in his work, from others is that he has used, in an abstract manner, the elements of Turkish culture in this panorama of contemporariness. In this dissertation, besides providing insight into Cengiz Tanc's life, world of ideas, and views on nationalism, emphasis was given to nationalism, development of national music, studies on Turkish folk music, modernism and its effect on musical work. By thus providing information on the musical typology of the time, an effort was made to find out, wihin a conceptual framework, the subjects thought to have impacted the composer's style. Extensive research of literature was conducted to obtain the data that underlie the study. The qualitative data obtained were analysed and interpreted through techniques of document and content analysis, within the framework of sub-problems. As a result of the analysis of the work it was seen that the composer's work contained such modernist techniques of the time as limited aleatoric areas, multi-layered structures evolving to uncertainty, modal and serial row systems, partial applications of serialism, chromatism, an harmonic conception which can be referred to, from a certain aspect, as“quadruple harmony”, micropoliphony, sound clusters and sound blocs, quarter sound applications. Also observed was that the basic structures the composer uses in the drawing up of his compositions reflect certain design characteristics of Turkish folk music. Melismatic structures, melodic embellishment, descending motif construction, uncertain sound sequences and rhythmic structures, quarter sound use, and orchestral writing which displays tonal and technical features of various Turkish folk instruments can be shown as examples of these basic structures. In conclusion, in light of the information gathered, it is determined that the compositions of Cengiz Tanc included in this dissertation are in conformity with the views of the composer on nationalism and nationalistic music. When this study is taken as a whole, it can be concluded that Cengiz Tanc in his views as well as in his compositions, is a contemporary composer who was able to infuse nationalistic inspiration into his compositions. KEY WORDS: Cengiz Tanç, Nationalism, Modernist Techniques, Contemporary Music, Polyphonic Turkish Music
Benzer Tezler
- Cengiz Tanç'ın müziği ve yenilikçi kimliğiyle çağdaş Türk müziğindeki yeri
Cengiz Tanç, his music and as an avant-garde composer in contemporary Turkish music
GÜRSEL YURTSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
MüzikMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. FİLİZ ALİ
- İlhan usmanbaş ve Cengiz Tanç'ın orkestra yapıtlarında tını ve doku özellikleri
Timbral and textural aspects in the orchestral works of ilhan usmanbaş and Cengiz Tanç
İLKE BORAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
MüzikMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. FİLİZ ALİ
- Çağdaş Türk bestecilerinin operalarının incelenmesi
The research on the operas of the contemporary opera composers
PAPATYA ATAK
- Türkiye'deki çok sesli müzikte halk edebiyatı unsurlarının işlenişi adlı
Coverage of folk literature elements in polyphonic music in Turkey
MÜREN YILDIZLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sahne ve Görüntü SanatlarıKafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KÜRŞAT ÖNCÜL
- İnsan idrar, kan ve saç örneklerinde opiatların immunolojik metod ile taranması ve gaz kromatografisi kütle spektrofotometrisi ile konfirmasyonu
Başlık çevirisi yok
OYA TANÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiFen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH CENGİZ