Bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılık ile stresle başa çıkma arasındaki ilişkinin incelenmesi
Analysis of the correlation between cognitive flexibility and psychological resilience in coping with stress
- Tez No: 631281
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT İSKENDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Bilişsel esneklik, Psikolojik dayanıklılık, Stres, Stresle başa çıkma, Cognitive flexibility, Psychological resilience, Stress, Coping with stress
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Araştırmanın temel amacı, bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılık ile stresle başa çıkma arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Ayrıca araştırmada bilişsel esneklik, psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkmanın bazı demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Çalışmada bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılık bağımsız değişken, stresle başa çıkma bağımlı değişken olarak ele alınmıştır. Araştırma yöntemi olarak ilişkisel tarama kullanılmıştır. İlişkisel taramadaki ana amaç durumu olduğu gibi ortaya koyması ve bağımsız değişken ile bağımlı değişken arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırmada öncelikle bilişsel esneklik, psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkma tutumlarının düzeyi belirlenmiş daha sonra da değişkenler arasındaki ilişkinin yönü, şiddeti ve anlamlı olup olmadığını belirlemek amaçlandığından bu yöntem kullanılmıştır. Araştırma 584 kadın, 124 erkek olmak üzere toplam 708 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evreni Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi'ne 2018-2019 eğitim öğretim yılında kayıtlı öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırma evreninden uygun örnekleme yöntemi ile gönüllülük esas alınarak örneklem belirlenmiştir. Uygun örnekleme, çalışma için uygun olan, ulaşılabilen ve hazır insan gruplarını içermektedir. Araştırmada veriler Bilişsel Esneklik Envanteri, Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tutumları Envanteri ile toplanmıştır. Ayrıca katılımcılara ilişkin demografik değişkenlere ilişkin bilgilere ulaşmak amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veriler hazır İstatistik Paket Programı yardımıyla analiz edilmiştir. Veri analizi için betimsel istatistik, korelasyon katsayısı, bağımsız gruplarda t testi ve varyans analizi yöntemleri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; • Öğrencilerin ağırlıklı olarak aktif planlama, dine sığınma ve dış yardım arama stresle başa çıkma yöntemlerini kullandıkları, • Katılımcıların bilişsel esneklik düzeylerinin orta üstü olduğu, • Katılımcıların psikolojik dayanıklılık düzeylerinin ağırlıklı düşük olduğu, • Psikolojik dayanıklılık arttıkça bilişsel esnekliğin de arttığı, • Bilişsel esneklik düzeyi arttıkça stresle başa çıkma tutumlarının da farklılaştığı, • Kadın ve erkek katılımcıların stresle başa çıkma tutumları arasında fark olduğu, • Yaş değişkenine göre stresle başa çıkmanın farklılaştığı, • Barınma şeklinin stresle başa çıkmayı farklılaştırdığı, • Doğum sırasının stresle başa çıkmada faktör olduğu, • Erkek katılımcıların bilişsel esneklik düzeylerinin, kadın katılımcılara göre daha yüksek olduğu fakat kadın katılımcıların psikolojik dayanıklılık düzeylerinin erkeklerden daha yüksek olduğu, • Yaş arttıkça hem bilişsel esneklik hem de psikolojik dayanıklılık düzeyinin arttığı, • Barınma şekli değişkeni açısından incelendiğinde aileyle kalan katılımcılarda bilişsel esnekliğin en düşük düzeyde olduğu, • Doğum sırasına göre tek çocuklarda bilişsel esnekliğin en düşük düzeyde olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The main aim of the study is to analyse the correlation between cognitive flexibility and psychological resilience in coping with stress. Furthermore, it was analyzed whether cognitive flexibility, psychological resilience and coping with stress differed depending on demographic variables. In the study, cognitive flexibility and psychological resilience were considered as independent variables whereas coping with stress was considered as a dependent variable. The research was conducted with relational screening method. The main purpose of this method is to reveal the existing as its own and determining the correlation between independent and dependent variables. In the research, firstly, the level of cognitive flexibility, psychological resilience and coping strategies were determined and then this method was benefited to define the direction and severity of correlation between the variables and whether they are meaningful or not. The research was conducted with a total of 708 people, including 584 women and 124 men. The universe of the research consists of students enrolled in Sakarya University Faculty of Education in the academic year 2018-2019. The paradigm was specified on the basis of volunteering with the appropriate sampling method from the research population. Convenient paradigm includes groups of people that are appropriate for the study, accessible for education and available. In the study, the data were collected with the Cognitive Flexibility Inventory, Psychological Resilience Scale for Adults and Coping with Stress Attitudes Inventory. In addition, Personal Information Form, developed by the researcher, was used to attain data about demographic variables related to the participants. The data were analyzed with the help of the Statistical Package Program. Descriptive statistical techniques, correlation coefficient, t test in independent groups and variance analysis methods were used for data analyses. As a result of these analyses; • Students mainly use methods as active planning, taking refuge in religion and foreign aid seeking to cope with stress, • The cognitive flexibility levels of the participants were above the average, • The level of psychological resilience of the participants was predominantly low, • Cognitive flexibility rises as psychological resilience develops, • Attitudes to cope with stress varies as cognitive flexibility level increases, • The attitudes of male and female participants to cope with stress differs, • Coping with stress varies depending on the age variables, • Accommodation type has an impact on coping with stress, • Birth order is a factor in dealing with stress, • Male participants are superior to female participants in cognitive flexibility whereas female participants surpass male participants in psychological resilience, • As the age rises, both cognitive flexibility and psychological resilience level increase, • Assessing upon the type of accommodation variable, cognitive flexibility was the lowest in the participants staying with the family, • Depending on birth order, cognitive flexibility was found to be the lowest for the kids without siblings.
Benzer Tezler
- Belirsiz kayıp: Aile bireyleri üzerindeki etkileri ve belirsiz kayıpla başa çıkmada etkili değişkenler
Ambiguous loss: The impact on family members and the variables effective in coping with ambiguous loss
EMEL BAYRAKTAR ÖZGELDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP BELMA GÖLGE
- Bilişsel esnekliğin psikolojik dayanıklılık ile ilişkisinde içgörünün aracı rolü: Kadın dayanışma evleri'nde yaşayan kadınlar ve toplum örneklemi karşılaştırması
The mediator role of insight in the relationship of cognitive flexibility with psychological resilence: A comparison of women living in women's solidarity houses and the community sample
SİNEM TOPÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF HALDUN SOYGÜR
- Özel eğitim merkezlerinde çalışan çeşitli meslek gruplarının bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi
Investigation of cognitive flexibility and psychological resilience levels of various professions working in special education centers
TUĞÇE KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİstanbul Arel ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEYLİN ÖZCAN
- Covid-19 salgını sürecinde öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıklarının belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik düzeylerine göre incelenmesi
Examining the psychological resilience of teachers in the process of the Covid-19 outbreak by according to the intolerance of uncertainty and cognitive flexibility
SALİHA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞARAN GENÇDOĞAN
- Öğretmenlerde bilişsel esneklik ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide mizah kullanımı ve mutluluğun aracı rolünün yapısal eşitlik modellemesi ile incelenmesi
The mediating role of humor and happiness in the relationship between cognitive flexibility and psychological hardiness in teachers by structural equation model
FERDİ YAĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZÖHRE KAYA